Finland wil reservaat rond de Noordpool

De Finse regering maakt een opvallende koerswijziging met haar nieuwe Arctische strategie. Tot nu legde Finland de klemtoon altijd op het nastreven van goede relaties met de andere landen die aan de Noordpool grenzen, vandaag wordt het belang van de regio zelf centraal gesteld. Daarmee geldt Finland volgens Greenpeace als voortrekker in de strijd tegen de oliemaatschappijen die olie willen zoeken op de Noordpool.

Finland is lid van de Arctische Raad, opgericht in 1996 in Ottawa, die zich inzet voor het promoten van samenwerking, coördinatie en interactie binnen de Arctische staten. Canada, Denemarken, Finland, IJsland, Noorwegen, Rusland, Zweden en de Verenigde Staten zijn de acht landen die grenzen aan het Arctische gebied en dus automatisch lid zijn van de Arctische Raad. Naast de lidstaten zijn ook organisaties van inheemse volkeren lid van de Arctische Raad. India, Japan, Zuid-Korea, Singapore en Italië en China zijn sinds mei dit jaar waarnemende leden. Zij vullen de zes al bestaande waarnemers aan: Frankrijk, Duitsland, Nederland, Polen, Spanje en Groot-Brittannië.

Gloednieuwe waterwegen

De raad werd opgericht om het milieu en de bewoners van het Arctisch gebied te beschermen. Voorheen gingen de discussies vaak over wie het recht had te Noordpool te ontginnen, maar steeds meer nemen de gesprekken een andere wending. Het ijs rond de Noordpool smelt steeds verder weg, waardoor er nieuwe waterwegen vrij komen. De Chinezen willen de Arctische Oceaan als alternatieve handelsroute gebruiken naar West-Europa en naar de oostkust van de VS. Ook willen ze grondstoffen winnen in het gebied, volgens Greenpeace.

Beschermen van de biotoop

In het nieuwe beleid pleit Finland voor een reservaat rond de Noordpool om er de unieke biotoop te beschermen. Helsinki wil de andere staten van de Arctische Raad aansporen om de Noordpool te beschermen. De Finnen houden ook een pleidooi voor striktere criteria voor het speuren en boren naar olie.

Jyrki Katainen de Finse minister-president zegt blij te zijn met de eigen koersverandering. ‘Het potentieel van de regio is groot en met deze nieuwe strategie kunnen economische groei en welvaart aangewakkerd worden. In de volgende jaren zal deze expertise verder ontwikkelen en zal samenwerking tussen de verschillende landen nog belangrijker worden. We moeten in gedachten houden dat onze bronnen duurzaam gebruikt moeten worden met oog voor het milieu en voor de lokale bevolking.’

‘Finland kan actief bijdragen aan het succes van de Arctische zone en beschouwt de regio als een groeiende markt. Succes vraagt een langetermijnvisie en een visionaire samenwerking tussen de landen en privébedrijven op nationaal en international niveau.’

Schizofrene houding

Greenpeace voegt daar wel aan toe dat dit een schizofrene situatie is, waarbij enerzijds gewaarschuwd wordt voor klimaatverandering en de gevaren voor het milieu, terwijl anderzijds hoopvol gesproken wordt over de ontginning van olie- en gasvoorraden. ‘Om de klimaatverandering echt te stoppen, moeten we twee derde van de resterende fossiele brandstoffen in de grond laten zitten. Maar daarover geen woord in het document.’