Franse kerncentrales wacht een gevaarlijke zomer

Op 23 juni stond het Franse elektriciteitsbedrijf EDF, het overheidsmonopolie dat de kerncentrales beheert, op het punt om de kerncentrale Tricastin in het zuidoosten van Frankrijk stil te leggen. De temperatuur van het koelwater was gestegen tot meer dan 25 graden Celsius, de maximale temperatuur die volgens de wet is toegestaan.

Volgens de veiligheidsvoorschriften moeten kerncentrales buiten werking worden gesteld als de temperatuur binnen hoger is dan 50 graden of als de watertoevoer onder een bepaald niveau zakt. De temperatuur van het koelwater dat geloosd wordt, moet lager dan 25 graden zijn, ter bescherming van de waterplanten -en dieren in de omgeving van de centrale.

Vanwege de droogte en de hoge temperaturen in Europa, is het vrijwel onvermijdelijk dat er deze zomer kerncentrales gesloten moeten worden, meent Stephane Lhomme, woordvoerder van de Franse anti-kernenergiebeweging Sortir du Nucléare. Hij zegt dat Frankrijk zich in het voorstadium van een nucleair ongeluk bevindt. In de zomer van 2003, toen Frankrijk een van de heetste zomers ooit meemaakte, werden in verschillende kerncentrales te hoge temperaturen gemeten, zegt hij.

Een van die centrales was Fessenheim in de Elzas, de oudste kerncentrale van Frankrijk. In augustus 2003 steeg de temperatuur in de centrale tot 50 graden. Om de temperatuur te verlagen werd de centrale met hogedrukspuiten natgespoten, een nogal primitieve koelmethode in een eeuw van geavanceerde techniek. Andere Franse centrales loosden koelwater dat warmer was dan 25 graden. Omdat zoveel kerncentrales met hetzelfde probleem kampten, besloot de regering om de veiligheidsvoorschriften te versoepelen, zodat de centrales open konden blijven.

Op veel plaatsen in Frankrijk werden de afgelopen weken al temperaturen van 35 graden Celsius gemeld. Dat geldt ook voor de buitentemperaturen bij vijf kerncentrales in de Rhonevallei, waar de temperatuur van het rivierwater al is gestegen tot 20 graden. In de regio Vienne, 500 kilometer ten zuidwesten van Parijs, is de gelijknamige rivier Vienne opgedroogd tot een sijpelend stroompje. De lokale autoriteiten hebben het watergebruik beperkt.

De kerncentrale Civaux, die op de oevers van de Vienne staat, heeft dagelijks 350.000 kubieke meter water nodig als op volle kracht wordt gedraaid. Gezien de droogte, had de centrale al gesloten moeten zijn. In ongeveer dertig departementen in Frankrijk is het watergebruik momenteel gelimiteerd.

Volgens Yves Boulaigue, droogte-expert van het Bureau voor Nucleaire Veiligheid, vormt de lage waterstand geen bedreiging voor de kerncentrales. Alle centrales hebben voldoende waterreserves voor het koelproces, zegt hij. Kerncentrales zorgen voor 80 procent van de energie in Frankrijk. Het platleggen van kerncentrales zou grote problemen voor de energievoorziening opleveren. Frankrijk zou dan net als in 2003 stroom moeten importeren. Volgens onofficiële schattingen heeft die import EDF ongeveer 300 miljoen euro gekost. EDF weigert dat te bevestigen, maar verzekerde zichzelf dit jaar voor 550 miljoen euro tegen schade als gevolg van stroomtekorten.

Franse activisten hebben diverse zaken aangespannen tegen de nucleaire autoriteiten, omdat zij hun eigen veiligheidsvoorschriften ontduiken. In 2003 is gebleken dat de beloften van de voorstanders van kernenergie loos zijn. Atoomenergie is geen oplossing voor het klimaatprobleem - het is ironisch om te zien dat juist de opwarming van de aarde het gebruik van kernenergie belemmert. (JS)

Julio Godoy