Irak's vergeten zwarte minderheid
14 januari 2010
Ze komen zelden in beeld wanneer het gaat over de oorlog in Irak. Toch zijn Irakezen met een zwarte huidskleur al eeuwenlang een deel van het leven in de Arabische oliestaat.
De zwarte minderheid in Irak leeft voornamelijk in de zuidelijke provincie Basra. Hoewel Irak officieel volhoudt naar het voorbeeld van de profeet een discriminatieloze samenleving te zijn, hebben veel zwarte Irakezen het gevoel voortdurend te worden benadeeld. Verenigd in de Free Iraqis Movement trachtte de minderheid de voorbije twee jaar een einde te brengen aan haar systematische discriminatie binnen de Iraakse samenleving.
Niet dat ze worden nagestaard op straat of worden lastiggevallen op weg naar huis. Maar zwarte Irakezen zijn niet vertegenwoordigd in het parlement, er zijn geen zwarte hoge functionarissen en ze hebben geen toegang tot goede jobs.
In praktijk behoren ze tot de armste lagen van de Irakese samenleving. Vanuit straatarme wijken als Zubair in Basra, trekken ze elke dag naar het centrum van de stad, om te werken als huishoudhulp of carwasher, om te dansen op huwelijksfeesten, te zingen op verjaardagen.
Vaak worden zwarte kinderen al op school gepest, uitgemaakt voor ‘Abd’, het Arabische woord voor slaaf.
Vrij Irakezen
De Free Iraqis Movement komt op voor de rechten van de zwarte minderheid. De beweging nam in januari 2009 deel aan de provinciale verkiezingen, maar slaagde er niet in een zetel te behalen. Volgens leden van de groep zette de verkiezingen wel hun strijd op de kaart.
De beweging vraagt dat zwarte Irakezen worden erkend als een minderheid. Dit zou hen grondwettelijk een vertegenwoordiging in het parlement garanderen en de rechten van de groep via anti-discriminatiewetten beschermen.
Slavenhandel
De zwarte minderheid in Irak stamt af van Afrikanen, die vanaf de zevende eeuw als slaven naar het Midden-Oosten werden gebracht. Mannen en vrouwen uit Kenia, Tanzania, Soedan en Ethiopië kwamen zo terecht in alle landen van de Arabische wereld.
Slavernij werd in de jaren twintig in Irak buiten de wet gesteld. Het duurde echter nog dertig jaar voor aan de praktijk echt een einde kwam.
Hoeveel leden de zwarte minderheid in Irak vandaag telt is moeilijk te bepalen. Statistieken over de huidskleur van de Irakese bevolking zijn er immers niet. Waarschijnlijk ligt hun aantal dicht bij het miljoen. In Basra maken ze ongeveer tien percent van de bevolking uit.