Mensenrechten in Congo: 'Het licht moet van buiten komen'

Lore Van Welden, woordvoerder van Amnesty International Vlaanderen, verklaarde dat AI in toenemende mate bezorgd is over de mensenrechten in Congo. ‘Activisten handelen op gevaar van eigen leven want de overheid beschermt hen niet. Soms is de overheid zelf verantwoordelijk voor de aanvallen en ontvoeringen, meer bepaald de Nationale Inlichtingendienst.’
In de woensdag voorgestelde campagnebriefing geeft Amnesty acht voorbeelden van mensenrechtenactivisten die geïntimideerd en vervolgd worden. Één van die acht is Golden Misabiko die gearresteerd werd in juli 2009 nadat hij een kritisch mensenrechterapport had gepubliceerd. Na een maand in voorhechtenis werd hij veroordeeld tot een gevangenisstraf van één jaar, waarvan vier maanden effectief, wegens “publicatie van valse informatie”.
Misabiko, voorzitter van l’Association Africaine de Defense des Droits de l’Homme Katange (ASADHO), heeft beroep laten aantekenen tegen het vonnis. Ook de openbare aanklager ging in beroep, maar dan omdat hij de straf te licht vindt.

Tekortkomingen

‘Op het vlak van mensenrechten zijn er ernstige tekortkomingen in Congo. Eerst en vooral is er een overheid die zo weinig mogelijk kritiek en vrije stemmen wil. Zeker in aanloop van de vijftigste verjaardag van de onafhankelijkheid in 2010 en de presidentsverkiezingen in 2011’, vertelt Murhabazi Namegabe van het Bureau pour le Volontariat au Service de l’Enfance et de la Santé (BVES).
‘De centrale overheid heeft sinds de rebellie tegen Mobutu geen macht meer in bepaalde gebieden en Justitie is in crisis. Bovendien is er ook een vorm van straffeloosheid omwille van het vredesproces. Er was geen duidelijke winnaar van de conflicten zodat alle schendingen van de mensenrechten onder de mat geveegd worden.’
‘In Congo geldt een gezegde: Het licht moet van buiten komen. Dat wil zeggen dat de problemen niet opgelost kunnen worden zonder buitenlandse hulp. Natuurlijk moet de regering dan ook de ramen en deuren openzetten zodat het licht binnen kan.’

Internationale gemeenschap

‘De internationale gemeenschap moet de mensenrechten promoten in Congo. De generatie die nu aan de macht is, heeft in het verleden nooit over mensenrechten geleerd. De eerste stap is dus om de Congolese bevolking te informeren en daar kan de internationale gemeenschap een cruciale rol in spelen,’ aldus Namegabe
Amnesty roept de Congolese regering in de briefing ook op om alle engagementen die ze aangegaan zijn in verband met mensenrechten in de praktijk te brengen en te verankeren in de wetgeving. Namegabe wijst er op dat er sinds de onafhankelijkheid elk decennium overwinningen zijn behaald, maar dat evolutie nodig blijft. ‘Congo is één van de weinige landen die alle akkoorden in verband met mensenrechten geratificeerd hebben. Nu moeten ze nog toegepast worden.’
‘De volgende stap die de internationale gemeenschap moet nemen zijn langetermijninvesteringen. Dat zal er voor zorgen dat de levenssituatie van de gewone Congolees zal verbeteren. We moeten er wel voor zorgen dat de investeringen in het belang van het volk gebeuren en niet in andere belangen.’
Namegabe blijft optimistisch over de toekomst voor Congo. ‘We hebben al veel vrijheden behaald en die staan zwart op wit in wetten en in de grondwet. Ons doel is nu om er voor te zorgen dat die woorden vertaald worden naar de realiteit.’