Occupy Antwerp meer forum dan revolutie

Na een maand protesteren tegen de corruptie in Wallstreet vertoont de eenheid achter Occupy Wallstreet al barsten. Craig Kanalley, redacteur bij The Huffington Post, schreef op de Amerikaanse site over de verzuchtingen van veel betogers. Vooral het voorstel om concrete eisen neer te pennen ligt moeilijk in de groep. Het gebrek aan leiders zorgt er ook voor dat de beweging niet echt richting heeft.

In België loopt het nog niet zo’n vaart, daar zijn de kiemen van de bezettingen nog maar pas gelegd. Na Brussel riepen de verontwaardigden op om de Groenplaats in Antwerpen te bezetten. Niet om de Antwerpse bankenlui angst in te boezemen, maar wel om een forum te verlenen aan iedereen die zijn zegje wil doen over klassenongelijkheid, hebzuchtige bankiers, global warming en de teloorgang van het kapitalisme.

Onder de aanwezigen niet enkel oude getrouwen zoals Anja Hermans, anders-globalisten en hippies. Ook studenten, jonge ouders en senioren zijn solidair met Occupy Antwerp. Peter Mertens van de PVDA en Animo, de jongerenafdeling van s.pa, vertegenwoordigen op hun beurt de linkervleugel van de politiek.

Wachten op een leider

De Antwerpse occupybeweging wil voornamelijk de dialoog tussen de indignados (verontwaardigden) aanmoedigen om oplossingen te vinden voor ‘het systeem dat de 99% verloochend heeft’. De beweging gaat er namelijk vanuit dat 99% van de bevolking als moderne slaven het gelag moeten betalen voor de crisis, veroorzaakt door de 1% superrijken.

Elke Van Der Linde, alleenstaande moeder met drie jobs, deelt de grieven van de indignados. “Ik werk mij te pletter om de toekomst van mijn zoontje te waarborgen, terwijl de bankiers zich verrijken met ons geld”, vertelt ze bitter. “De centen moet correct en eerlijker verdeeld worden. Niet voor mij, maar voor mijn zoon.”

Concrete of kant-en-klare oplossingen om de crisissen meteen aan te pakken zijn er nog niet. “Geen probleem”, vindt Christophe, die zijn achternaam liever niet bekendmaakt. “Met Occupy Antwerp hoop ik een aanzet te geven voor verandering”, legt hij uit. “Ik ben niet de persoon om de wereld te veranderen. Het draait hier vooral om gedachten uit te wisselen met medestanders.”

Hoewel hij gretig informatie uitdeelt aan de omstaanders is hij niet de leider van Occupy Antwerp, noch de oprichter van de Facebookgroep. “Ik sta hier om te luisteren naar ideeën en om mensen te helpen voor een grote groep te spreken”, zegt hij.

Ondanks de vertegenwoordiging van voornamelijk linkse partijen en studentenverenigingen, benadrukken verschillende ongenoegden dat het links en rechts overstijgt. “De politieke kleur maakt in deze beweging niet veel uit, alle lagen zijn vertegenwoordigd en we moeten iedereen meekrijgen”, vertelt de 21-jarige Pieter Duyn. “Ik ben een fervente aanhanger van de Zeitgeist-ideeën”, gaat hij verder, verwijzend naar de gelijknamige documentaires over religie, samenzweringstheorieën en de fraude van de banken.

Viva la revolución?

Een eind verderop staan twee jongemannen luidop alternatieven te formuleren op het kapitalisme. De 20-jarige Merlijn oppert voor een ‘resource based economy’, waar geld vervangen wordt door grondstoffen. Zijn kompaan neemt de democratie op de korrel en pleit voor ‘collectief individualisme’. Maar beiden blijven mistig over concrete oplossingen voor actuele problemen zoals de bankencrisissen.

Frank Van Langendonck, een geëngageerde zestiger uit Antwerpen, mengt zich in het gesprek en reikt een oplossing aan: “Maak van elke bank een staatsbank en de hele bevolking profiteert ervan, want de winsten gaan naar het volk. Het marxisme biedt volgens Van Langendonck de oplossing: “In zo’n systeem controleert de staat de economie en niet omgekeerd zoals nu het geval is. Aangezien wij de staat zijn beslissen wij hoe de economie draait”, licht hij toe. Een revolutie ziet hij liever niet gebeuren: “We zijn te veel verweven met het systeem. Een revolutie zou te veel chaos met zich meebrengen.”

Hendrik Boonen ziet wel heil in een revolutie. Hij richtte na de Fortis-teloorgang Dolor vzw op om gedupeerde aandeelhouders hulp te bieden. Boonen vertegenwoordigt de stemmen van bankiers en zakenmensen die de wanpraktijken van hun collega’s verfoeien. Hij bepleit vooral een sterke regulering van de banken, maar vreest dat het daarvoor misschien al te laat is: “De banken spelen met virtueel geld en zijn eigenlijk al maanden failliet.” Boonen vreest dat een revolutie nodig is om dit juk van ons af te werpen.

People’s Mic

Symbolisch aan de occupybeweging is een publiek spreekplatform of ‘people’s mic’ waar elke bezetter gedachten en ideeën kan overdragen aan de rest. In Antwerpen verzamelt iedereen zich rond de megafoon aan het standbeeld van Rubens. Net zoals bij Occupy Wallstreet hanteren de indignados een bepaalde manier om een idee of voorstel goed te keuren: met de handen draaien als het goed is, een kruis maken met de armen als het niet goed is.

De eerste Occupy Antwerp eindigt niet in een revolutie en een manifest blijft voorlopig uit. De indignados hopen vooral de komende weken minstens evenveel mensen te lokken naar Antwerpen. De vraag is echter of hun activisme de barre winter zal overleven en genoeg weerwerk kan bieden. Want hoewel ze de 99% claimen te vertegenwoordigen, is nog maar 1% op straat gekomen.

© 2011 — StampMedia — Vincent Buyssens en Isabelle Gheldolf