Veelgestelde vragen over de PKK

Nieuws

Veelgestelde vragen over de PKK

Veelgestelde vragen over de PKK
Veelgestelde vragen over de PKK

05 maart 2010

Driehonderd agenten vielen donderdag binnen bij Koerden in ons land, onder meer bij Roj-TV in Denderleeuw. Het gerecht vermoedt dat de Koerdische afscheidingsbeweging jongeren ronselt om mee te vechten voor de Koerdische zaak.

Wat is de PKK?

De Koerdische Arbeiderspartij PKK streeft naar een onafhankelijke, marxistische Koerdische staat in het zuidoosten van Turkije. De PKK nam in 1984 de wapens op tegen de Turkse staat. Haar beruchte leider, Abdullah Öcalan, werd in 1999 door een Turkse eenheid voor speciale operaties in Kenia opgepakt. Hij zit nu gevangen op het eiland Imrali.

Wat is de tol van het conflict?

Het Turkse leger antwoordde sinds het einde van de jaren 80 met grof geweld op de aanslagen van de PKK. Meer dan 4000 Koerdische dorpen werden met de grond gelijk gemaakt. Bij het conflict tussen de PKK en het Turkse leger zijn al naar schatting 30.000 mensen omgekomen.

Waarvoor ijveren de Koerden in Turkije?

Veel Turkse Koerden hopen op de volledige erkenning van hun taal en cultuur. Tot voor enkele jaren was het gebruik van de Koerdische taal verboden in Turkije. De voorbije jaren kwamen er radio- en tv-uitzendingen in het Koerdisch en sinds begin dit jaar is er TRT-6, een openbare televisiezender in het Koerdisch. Maar de Koerden willen meer. Onderwijs en bestuur in de eigen taal staan voorop in het eisenpakket dat de PKK meeneemt naar de onderhandelingstafel.

Zijn Koerdische politieke partijen toegelaten in Turkije?

Nee. De Koerdische partij DTP (Partij voor een Democratische Samenleving) werd in december 2009 door Turkije’s Grondwettelijke Hof verboden, hoewel de DTP twee van de twaalf tot veertien miljoen Koerden in Turkije vertegenwoordigt.
De DTP heeft altijd geweigerd zich te distantiëren van de PKK, waarmee het ideologisch verwant is. Het DPT heeft wel herhaaldelijk publiekelijk het geweld veroordeeld. De DTP probeerde te bemiddelen in het zoeken naar een onderhandelde oplossing voor Turkije’s Koerdische kwestie en het 25 jaar oude gewapend conflict met de PKK.

Is de PKK actief in België?

Bronnen binnen Justitie bevestigen dat in 2007 PKK-activiteiten als witwassen, trainingskampen, drugstrafiek, valse documenten, afpersingen binnen de Koerdische gemeenschap plaatsvonden in Europa. Zes landen komen daarbij constant in the picture: Duitsland, Nederland, Frankrijk, Denemarken, het Verenigd Koninkrijk en België. Sinds 1996 doen geruchten de ronde dat de PKK een stevige voet aan de grond heeft in België.

Is de PKK een terroristische organisatie?

Internationaal wordt de PKK niet als goed gezelschap beschouwd. Naast Turkije delen ook de VS en de Europese Unie de groep in bij terroristische organisaties. Derwich Ferho van het Koerdisch Instituut in Brussel vindt dat er geen enkel bewijs is dat de PKK zich bezighoudt of heeft gehouden met drugstrafiek, mensenhandel, wapentrafiek of terroristische trainingskampen.
‘De beschuldigingen blijven vaag en onterecht. Natuurlijk heeft de PKK een goed georganiseerde structuur. Maar niet om terroristische acties te voeren. Het gaat om een oorlog tussen de Koerdische politieke partij PKK en het Turkse leger. En ja, voor die strijd zijn er giften van honderdduizenden Koerden in Europa en miljoenen Koerden in Koerdistan zelf’, zegt Ferho.

Waarom viel de politie gisteren binnen bij Koerden?

Driehonderd agenten vielen donderdag binnen op 25 plaatsen in het land, onder meer bij Roj-TV in Denderleeuw. Het signaal van de satellietzender werd meteen afgekapt, ook radiozender Mesopotamia werd volgens RadioVisie stilgelegd. De politie viel ook binnen bij het Koerdisch Nationaal Congres en de Europese tak van de BDP. De huiszoekingen kaderen volgens verschillende kranten in gerechtelijke onderzoeken naar illegale activiteiten van de PKK.

Wat zijn de reacties op de inval?

  • Een honderdtal Koerden trokken naar Denderleeuw om te protesteren tegen de inval bij Roj-TV. Het kwam tot een handgemeen met de ordediensten.

  • The Kurdish Observer vindt dat de inval de vrije meningsuiting van de Koerden beknot: ‘Roj TV heeft de inbreuken tegen de mensenrechten in Turkije aan de kaak gesteld. Deze aanval is een grote smet op het blazoen van de vrije meningsuiting.’

  • Vrijdagmiddag vindt er eeen demonstratie plaats aan de Belgische Ambassade in Londen.

  • EUTCC (EU Turkey Civic Commission) zegt bezorgd te zijn over de arrestaties: ‘ROJ-TV vertegenwoordigt een educatief werktuig voor miljoenen Koerden en wordt beschouwd als een belangrijke plaats voor diegenen die een politieke oplossing zoeken voor de onopgeloste situatie in Turkije. Daarom doen de Turkse autoriteiten herhaaldelijke pogingen om het te sluiten. De EUTCC dringt er bij de Belgische autoriteiten sterk op aan om onmiddellijk alle Koerdische politici en journalisten van ROJ-TV vrij te laten en het hen mogelijk maken om hun politiek en civiel werk voor vrede voort te zetten.’

  • Vrede vzw en het Koerdisch Instituut vinden dat de politie-operatie een inbreuk vormt op de vrije meningsuiting en duidelijk politiek geïnspireerd is. ‘Turkije doet er alles aan om de PKK te demoniseren als een terroristische organisatie hoewel het gaat om een verzetsorganisatie die op brede steun kan rekenen van de Koerdische bevolking in Turkije en al verschillende keren haar wil heeft getoond om het conflict via politieke weg op te lossen.’

Hoe reageert de politieke wereld?

  • De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Ahmet Davutoglu reageert verheugd op de Belgische stappen: ‘Solidariteit tegen terrorisme is de verantwoordelijkheid van alle landen, in het bijzonder diegenen die bondgenoten zijn in internationale organisaties. We zijn tevreden dat België deze verantwoordelijkheid nagekomen is. We prijzen de vastberaden positie van de Belgische autoriteiten. We hopen dat dat terroristische groeperingen niet veel manoeuvreerruimte zullen kunnen vinden in Europa.’

  • Bart Staes, Europees parlementslid van Groen!, maant aan tot enige voorzichtigheid, zeker gezien de snelle en uiterst positieve reactie van de Turkse overheid: ‘De eenzijdige reactie en verwachting van de Ahmet Davutoglu, de Turkse Minister van Buitenlandse Zaken, die er bij voorbaat vanuit gaat dat de aanpak van deze in België actieve Koerdische draait om de liquidatie van de terroristische organisatie’ moet sowieso met de nodige argwaan bekeken worden. Het zou niet de eerste keer zijn dat de Belgische autoriteiten met overdreven ijver zich laten meeslepen in een spel van Turkse anti-Koerdisch zijn.’

  • ‘België moet erover waken dat de gerechtelijke instanties niet misbruikt worden in een culturele strijd vanwege Turkije tegen de Koerden’, zegt Groen!-senator Geert Lambert. ‘Indien deze zender zou opgeroepen hebben tot geweld, moet deze zender daarop aangesproken worden en desnoods het zwijgen worden opgelegd, maar het kan niet dat onder valse voorwendsels de werking van deze televisiezender wordt geblokkeerd.’

  • Frieda Brepoels, Europees parlementslid van N-VA, vindt dat de Belgische autoriteiten moeten opletten dat ze zich niet al te makkelijk voor de Turkse kar laten spannen: ‘Daar waar de persvrijheid in het vizier komt, moet er uiterst zorgvuldig worden omgesprongen met dit soort onderzoeken. België kan niet, onder het mom van antiterreuracties, Ankara helpen de Koerdische stem te muilkorven.’

Zijn er ook elders invallen bij Koerden?

  • De Italiaanse politie heeft op vrijdag 26 februari een grootschalige operatie georganiseerd tegen de PKK, waarbij elf mensen werden opgepakt. Volgens de politie zouden de verdachten leden recruteren om mee te vechten.

  • Dezelfde dag hield ook de Franse politie elf mensen aan, ondermeer bij de inval in een Koerdisch cultureel centrum in Marseille.

‘De operatie past binnen een grotere Europese politionele actie die duidelijk een verlengstuk vormt van de repressie tegen de Koerden in Turkije’, vinden Vrede vzw en het Koerdisch Instituut.

Zijn er al PKK-leden veroordeeld in België?

Tot op heden is er in België nog niemand veroordeeld voor activiteiten die verband houden met de PKK. Zo is in september 2007 een gerechtelijk dossier tegen zeventien verdachten na elf jaar afgesloten omdat het verjaard was. Het ging voornamelijk om Koerden beschuldigd van witwaspraktijken, schriftvervalsing en illegaal wapenbezit.

Is er een oplossing mogelijk?

Murat Karayilan, de plaatsvervangende leider van de Koerdische guerrillabeweging PKK, kondigde in een interview dat in mei 2009 in de Britse krant The Times werd gepubliceerd, aan dat de Koerden niet langer een oorlog willen voeren en dat een oplossing zou moeten mogelijk zijn zonder bloed te vergieten. Karayilan stelde naar Iers voorbeeld een onmiddellijk staakt-het-vuren en de ontwapening van de Koerdische rebellen voor.
De PKK zou ook geen onafhankelijke staat meer willen, er zou wel een Koerdisch parlement moeten komen in Turkije, wat de Koerden een zekere mate van zelfbestuur zou opleveren. Tegen 1 juni wilde Karayilan een antwoord van de Turkse regering. Na het verbod op de Koerdische partij DTP lijkt de deur naar een opening in het slot te zijn gegooid.