Zon geeft Kameroens dorp ook 's nachts licht

Sabongari is een klein boerendorp in de Noordwest-regio van Kameroen. Er wonen tweeduizend mensen. De hoofdstad is 700 kilometer ver weg.

Toch hebben ze hier een elektriciteitsnet, een ongewoon gezicht op het Kameroense platteland. Een kleine centrale van zonnepanelen voorziet dertig huizen, drie kleine winkels en een hotelletje van stroom.

“Mijn kinderen kunnen nu lezen met behoorlijk licht”, zegt onderwijzer Ndzi Samuel. “En ik kan mijn mobiele telefoon zonder problemen gebruiken, al is het bereik niet echt goed.”

Telefoon opladen

Voor de komst van de zonnepanelen in 2011 hing het dorp af van drie stroomgeneratoren die eigendom waren van bedrijven. Je mobiele telefoon kon je er nog mee opladen, maar voor het overige waren de generatoren onbetrouwbaar en had je vaak kortsluiting.

“Ik raakte drie telefoons kwijt door stroomschommelingen van een generator”, zegt een dorpeling. “Met de zonnepanelen kan ik makkelijk mijn telefoon opladen en verbonden blijven.”

Het Centraal-Afrikaanse land heeft het op een na grootste waterkrachtpotentieel van Afrika ten zuiden van de Sahara. Maar slechts 30 procent daarvan wordt gebruikt, zegt het Renewable Energy and Energy Efficiency Partnership (REEEP). En op het platteland heeft men zelden stroom.

Zonnigste continent

Volgens de Wereldbank wonen acht miljoen van de twintig miljoen Kameroeners op het platteland en heeft slechts 14 procent daarvan elektriciteit. In stedelijke gebieden is dat 65 tot 88 procent.

De regering moedigt het gebruik van zonnepanelen aan. Een wet uit 2011 bepaalt dat wie zonnepanelen invoert, daar geen btw over hoeft te betalen.

“Zonne-energie biedt Afrika mooie kansen”, zegt ingenieur Asanji Nelson van het ministerie van Energie. “Door zijn ligging aan de evenaar is Afrika het zonnigste continent ter wereld.”

Onbetaalbaar voor platteland

Maar zonnepanelen blijven onbetaalbaar voor de arme plattelandsbevolking die van de landbouw leeft. En “bedrijven in Kameroen zijn niet geïnteresseerd in de arme plattelandsbevolking omdat de dorpelingen de kosten niet kunnen dragen”, zegt Asanji.

“Plattelandsgemeenschappen hebben onze producten nodig”, zegt Haman Sani, commercieel directeur van Energie Cameroun. “Maar de kosten in de hele keten zijn hoog. Import, taksen, transport en installatie zijn kosten die de uiteindelijke waarde van onze producten bepalen. Om die kosten te dekken en winst te kunnen maken doen we meestal zaken met bedrijven, en met missionarissen die het kunnen betalen voor gemeenschapsziekenhuizen en scholen.”

Steun uit Canada

Renewable Energy Innovators (REI) kon de zonnepanelen in Sabongari en tien andere dorpen installeren dankzij internationale financiering. Wireless Light & Powers, een Canadese organisatie die het leven van plattelandsgemeenschappen wil verbeteren, levert materiaal en financiële middelen, REI importeert de panelen en installeert ze in de dorpen, zegt Numfor Jude, voorzitter en medeoprichter van REI. “We gaan naar afgelegen gemeenschappen en introduceren daar zonne-energie voor bijna niets.”

In Sabongari droegen de dorpelingen bij in de installatiekosten. Elk huishouden legde 20 euro op tafel, de bedrijfjes 80. “Elke maand betaalt iedereen 1 dollar (0,78 euro) voor het onderhoud.”

“Het is als gered worden uit het eeuwige duister”, zegt een dorpeling.