“‘Goed nieuws uit Congo’

Het is niet eens heet van de naald. Het dateert al van 23 augustus 2015. Die dag heeft, voor het eerst in 15 jaar, een locomotief met passagierswagons opnieuw de steden Kinshasa en Matadi verbonden. Stel je voor. De lijn ligt er al van in 1890, maar in de 21ste eeuw was ze nog niet gebruikt. Die dag liepen langs die lijn slungelige tieners die nog nooit een trein hadden zien rijden.

Reizigers die gewoon waren hun leven te wagen langs de Route Nationale 1, herademden. Eindelijk weer stressloos kunnen reizen, de blik op oneindig boven de oliepalmen, in plaats van die hartkloppingen en reismisselijkheid in het moordende wegverkeer. Geen Révolution de la Modernité, wel een oerdegelijk, betrouwbaar, milieuvriendelijk en betaalbaar transportmiddel.

Rijdend en reizend

Dit moest wel het oog van de kunstenaar trekken. Rosalie Colfs is zo iemand. Ik mocht haar ontmoeten in betere tijden in Burundi, waar ik me de gastvrijheid van haar hele gezin een kleine week lang mocht laten welgevallen. Ze bereidde toen al een spectaculair fotografieproject voor. Op massief grote foto’s trok ze de aandacht van de bevolking op de schaduwwerkers van de hoofdstad, dat legertje mannen en vrouwen dat instaat voor de goede gang van zaken in de gezinnen van diegenen die zich huispersoneel kunnen veroorloven en dat de informele sector, die voor het dagelijkse leven zo belangrijk is, bevolkt. Wat een onderneming, wat een uitstraling!

Nu heeft de trein haar hart gestolen. Op een regenachtige dag in november gaf ze haar ogen en haar lenzen de kost langs het 365 km lange traject. Bij haar zat medeblogger en mededichter Alexandre Popowycz, papier en pen in de aanslag. De combinatie van hun beider talenten krijgt nu vorm in een veelzijdig kunstproject: een rijdende tentoonstelling van hun creaties in een Expo-Wagon op die bewuste trein zelf, een permanente fototentoonstelling in het centraal station van Kinshasa, een reizende tentoonstelling langs Afrikaanse hoofdsteden en een catalogus om alles te vereeuwigen.

Voor hen is dit niet alleen een gelegenheid om Congo eens op een positieve manier in de aandacht te brengen, het is ook een manier om niet-elitaire kunst te brengen naar de nietsvermoedende burger en haar en hem bij verrassing te pakken vanuit een voor de meesten toch wel ongebruikelijke hoek.

Net als de trein zal dit project stof doen opwaaien in het leven van de reizigers en onuitwisbare beelden nalaten op vele netvliezen. Maar dat kost wel wat geld. Vooral die hele grote foto’s afdrukken op aluminium en op zeildoek vraagt toch wel wat middelen. En daarvoor organiseert Rosalie een crowdfunding op de website KissKissBankBank.

Word deelgenoot in een kunstproject in Congo

Alle bijdragen zijn welkom. De enige voorwaarde is dat de hele 7000 € binnen zijn vóór 8 februari. Want dan is de termijn verlopen en wordt alle geld aan de schenkers terugbetaald. Dan toch maar liever gauw wat bijdragen om het project te laten slagen. Daar krijg je dan ook nog iets voor terug, afhankelijk van je bedrag, zoals een affiche, een catalogus, een handgeschreven gedicht of een grote foto. Dat staat allemaal heel precies uitgelegd op de website.

Ik kan je verzekeren dat je er geen spijt zal van hebben. Het boekje met foto’s van de schaduwwerkers van Bujumbura ligt nog altijd op mijn nachtkastje, als een lichtdichtbundel waar ik nog vaak in kijk. Ik ben alvast benieuwd om binnenkort mijn dagwake te mogen besluiten met in de oren kedeng kedeng, opgewekt door de fotografische en poëtische beelden van Rosalie en Alexandre.