Congolese regering sluit opnieuw internet en SMS af
“‘Kan geen verbinding maken’
In een heel land de communicatielijnen platleggen is een daad van terrorisme. Ook als het de regering is die het doet.
Woest word ik daar van. Je weet dat het gaat gebeuren, maar als het dan toch gebeurt, dan slaag je er niet om daar vrede mee te nemen, hoe slecht dat ook is voor je gemoedstoestand…
Het is niet de eerste keer dat de overheid de systemen voor SMS en internet laat plat leggen bij alle communicatiebedrijven in het hele land. Hun voorwendsel is dat het in het belang is van de nationale veiligheid. In werkelijkheid willen ze alleen maar de vreedzame betogers verhinderen om vlot met elkaar te kunnen communiceren en om foto’s en video’s van het wreedaardige optreden van politie en leger met het buitenland te delen.
Volgens hen zijn die betogers oproerkraaiers en plunderaars. Dat er een algemeen gevoel van onvrede heerst bij de bevolking over het totale onvermogen van de regering om het land te besturen, wil maar niet tot hen doordringen. Dat zijzelf aan de basis liggen van al die instabiliteit in Congo, is in hun ogen een grondloze belediging. Ook maar één tel stilstaan bij de resultaten van hun (wan)beleid is de laatste van hun intenties. Op geen enkele manier slagen ze er nog in verbinding te maken met de mensen.
Knip
Hoe naief moet je zijn om te denken dat het internet afsluiten ook maar iets gaat verbeteren aan de situatie? Dit is pure symptoombestrijding en daarmee heeft geen enkele dokter ooit zijn patient kunnen redden. Die foto’s en video’s worden toch opgenomen. De dag dat het internetsignaal wordt hersteld, gaan die beelden dan toch weer de wereld rond. En in zowel Goma als Bukavu loopt het internetsignaal via Rwanda ongehinderd verder. Vaderlandsliefde wakker je daarmee zeker niet aan.
Op oudjaar 2017 heeft de regering eerder al internet gesaboteerd voor de eerste grote vreedzame betoging van de katholieken. Het heeft toen 48 uur geduurd eer het signaal terugkwam. Op 20 januari 2018, de vooravond van hun tweede grote betoging, ging om 23u de knip erop. En terwijl ik dit schrijf, drie dagen later, zijn we nog altijd geïsoleerd van de buitenwereld. Eén troost: om 21 uur vanavond, 23 januari, blijken plots de SMSen weer te werken. En dat op alle systemen op exact hetzelfde moment.
Leren uit ervaringen
Ik had vanmiddag al gebeld naar één van de communicatiebedrijven met de vraag wanneer ze van plan waren SMS te herstellen. Ik kreeg een beleefd antwoord dat ze daarvoor wachten op de instructies van de overheid, maar dat ze geen idee hebben wanneer die zullen komen. Ik heb hen daarop eens goed mijn gedacht gezegd, hoe laf ik hen vind, dat ze hun cliënten opofferen aan een kortzichtige onbekwame bange overheid, terwijl ze zo sterk zouden staan mochten ze met hun drieën (Airtel, Vodacom en Orange/Tigo) beslissen om een gemeenschappelijk standpunt in te nemen en niet toe te geven aan die opgedrongen shutdown, die hen trouwens veel verliezen oplevert. Ze zouden kunnen dreigen om in dat geval ook alle telefoonverkeer lam te leggen. Maar het zou me niet verbazen mochten ze in ruil onder de tafel een stevig bedrag krijgen toegeschoven. Ze zijn gewoon té meegaand.
Enkele uren later kreeg ik van Airtel een reeks sms-en om mijn evaluatie te vragen van mijn gesprek met de helpdesk. Zo wist ik dat de sms terug was gekomen. Ik herhaalde nog eens grif mijn onbegrip voor hun slaafsheid. Waarop het systeem antwoordde: ‘Dank voor het meedelen van uw commentaren. We leren voortdurend uit uw ervaringen hoe we onze dienstverlening kunnen verbeteren.’ Hilarisch.
Kamperen
Hoe ver is het gekomen in een land waar de regering aan de hele natie alle moderne communicatiekanalen ontzegt? Staan die ook maar één seconde stil bij de gevolgen ervan? Wij voelen ze hier in alle geval heel duidelijk. Het grote koffieseizoen loopt ten einde. De oogst is bijzonder goed geweest. Kawa Kabuya heeft alle records gebroken en zijn resultaat gewoonweg verdubbeld naar 9 containers in één seizoen. Du jamais vu. Al die koffie zit nu in de exportfase, onder andere naar Colruyt in België.
Heb je al ooit de stress meegemaakt van een koffie-aankoper die een contract in Congo heeft getekend en nu op de voet volgt hoe die koffie naar Mombasa wordt overgebracht om de boot op te zetten? Meer zenuwpees dan dat bestaat niet. Omdat er in Congo zoveel kan fout gaan, willen ze van uur tot uur op de hoogte worden gehouden tot hun koffie de grens overgaat en ze een grote zucht van opluchting kunnen slaken. Het regent dan gewoon e-mails. En dan legt de regering alle communicatielijnen plat! Geen beter middel dan dat om commerciële partners huilend aan Congo de rug te doen toekeren. Wie wil nu investeren in een land waar de overheid haar eigen economie de keel dichtknijpt?
Terugbetalingen van leningen, nog zoiets. Nu de verkoop van de koffie volop loopt, probeert de coöperatie zo snel mogelijk het geld aan de kredietverleners terug te betalen. Hoe sneller dat gebeurt, hoe minder intrest ze moeten betalen. Maar controleren van bankverrichtingen doen ze via internet. Je kan toch niet in een bankkantoor gaan kamperen omdat de regering bang is voor haar eigen bevolking en dan maar het hele land teruggooit naar de vorige eeuw?
Schade
Zondag is de vader van mijn collega gestorven. Hij lag al zeven weken in coma en zijn toestand ging er gestaag op achteruit. Gelaten hielden we het whatsapp-groepje van ons team in de gaten voor het onvermijdelijke nieuws. Net op de dag dat president Kabila beslist dat Congolezen niet meer met elkaar mogen communiceren, geeft de man de geest.
De manieren waarop men de vervallen president wil zien verdwijnen worden druk besproken. Als het maar snel is, dat vooral.
Onbegonnen werk om de hele familie te beginnen rondbellen (want de telefoon, die mag dan wel nog werken van de regering, die verbindingen zijn doorgaans van belabberde kwaliteit). Bijzonder vervelend dat op zulke momenten de sociale media en e-mailverkeer zijn gesaboteerd.
Op de begrafenis de dag erop neemt niemand nog een blad voor de mond. De manieren waarop men de vervallen president wil zien verdwijnen worden druk besproken. Als het maar snel is, dat vooral. Want de schade die de man aan Congo toebrengt wordt met de dag groter.
Kamp kiezen
Uiteindelijk komen alle scenario’s terug naar de centrale knoop: als de militairen de kant van het volk kiezen, is het met hem gedaan. Ik sta versteld dat gewone boeren ooit met mij spontaan het scenario van een mogelijke militaire staatsgreep in Congo zouden bespreken. In 2006 overheerste het gevoel dat Congo voorgoed en onomkeerbaar de weg van de democratie had ingeslagen. Wat een illusie! Al die jaren heeft Kabila iedereen een rad voor de ogen gedraaid, door zijn uniform in te ruilen voor een burgerkostuum. Wij geloofden hard wat we wilden geloven. Terwijl de potentaten al volop hun aanslag op de grondwet aan het voorbereiden waren…
Zullen de militairen ooit het kamp van de bevolking kiezen? Die kunnen toch ook niet ongevoelig blijven voor al dat nodeloze bloedvergieten?
Zullen de militairen ooit het kamp van de bevolking kiezen? Die kunnen toch ook niet ongevoelig blijven voor al dat nodeloze bloedvergieten? Dat Kabila huurlingen laat aanrukken van de ex-M23 en uit het buitenland, heeft toch zijn redenen?
Blijf op de hoogte
Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en blijf op de hoogte van het mondiale nieuws
eMO*: 2 keer per week het beste MO* Daily: Dagelijks 5 toppers
// <![CDATA[ function CheckMultiple6(frm, name) { for (var i=0; i < frm.length; i++) { fldObj = frm.elements[i]; fldId = fldObj.id; if (fldId) { var fieldnamecheck=fldObj.id.indexOf(name); if (fieldnamecheck != -1) { if (fldObj.checked) { return true; } } } } return false; } function CheckForm6(f) { var email_re = /[a-z0-9!#$%&'*+\/=?^_`{|}~-]+(?:\.[a-z0-9!#$%&'*+\/=?^_`{|}~-]+)*@(?:[a-z0-9](?:[a-z0-9-]*[a-z0-9])?\.)+[a-z0-9](?:[a-z0-9-]*[a-z0-9])?/i; if (!email_re.test(f.email.value)) { alert("Please enter your email address."); f.email.focus(); return false; } lists_chosen = CheckMultiple6(f, "lists"); if (!lists_chosen) { alert("Please choose some newsletters to subscribe to."); return false; } lists_chosen = CheckMultiple6(f, "lists"); if (!lists_chosen) { alert("Please choose some newsletters to subscribe to."); return false; } return true; } // ]]>
‘Zeg nooit nee’, raadt een oude boer me aan. ‘Bij ons in Kipese zijn we getuige van een veelbetekenende evolutie. Tot voor kort was er de ene clash na de andere tussen het leger en de maï maï milities. Om beurt namen ze de overhand, en telkens mocht de bevolking het gelag betalen. Maar nu hebben ze de troepen afgelost, en kijk, het eerste wat de nieuwe kolonels deden in Munyakondomi en Kitsumbiro was de bevolking toespreken in de woonwijken. “Ze hebben ons naar hier gestuurd om jullie maï maï te bestrijden, maar dat gaan we niet doen. We weten dat het jullie zonen zijn. Onze zonen. Waarom zouden we op onze eigen mensen moeten schieten? Zeg hen dat ze hun wapen begraven, ze hoeven het ons niet te brengen. Maar we willen die wapens niet in het straatbeeld. Laat hen naar Kipese komen om samen met ons een glas bier te drinken. We gaan hen met open armen ontvangen. En rond het biervat zullen we bespreken wie onze ware vijanden zijn. De dag dat die voor de deur staan, zullen we aan de maï maï zeggen dat ze maar beter hun wapen gauw opgraven om samen met ons ten strijde te trekken!”’
Stuwmeer
Ineens weerklinkt een getjingeltjangel van jewelste. Het is 23 uur. De internetkraan wordt opengedraaid. Berichten in alle apps bestormen tegelijk mijn smartphone in alle toonaarden. De kakofonie klinkt alsof ze wat ik zopas neerschreef kracht wil bijzetten.
Het stuwmeer aan informatie is niet door te worstelen. Toch springen meteen enkele dingen in het oog. In Beni zijn een zesde priester en twee landbouwingenieurs ontvoerd door onbekenden, vermoedelijk ADF-rebellen. De katholieke lekenorganisatie kondigt aan dat, ondanks de bloedige tol van het afgelopen weekend (6 doden en vele tientallen gewonden), ze hun vreedzame protest onverdroten gaan verderzetten. En een goed ingelichte bron weet me te vertellen dat de inspanningen om de verschillende militiegroepen rond Butembo te verenigen om de democratie gewapenderhand te herstellen, nog intenser worden.
Ik vrees dat het aantal internetloze dagen de komende weken alleen maar zal toenemen.