President Díaz-Canel laat nieuwe wind waaien door Cuba

De Cubaanse president Miguel Díaz-Canel (rechts) tijdens een bezoek aan El Salvador in 2015 (toen nog vice-president)

Public domain (CC0)​

Tijdens zijn eerste maand als president liet Miguel Díaz-Canel een nieuwe regeerstijl zien. Hij kwam buiten, luisterde naar de mensen en meed de pers niet.

De media lieten Miguel Díaz-Canel tijdens zijn eerste weken als president onder meer zien in een vergadering met zijn ministerraad en tijdens wandelingen door de wijken van de hoofdstad.

‘De mensen zeggen dat je dit zo moet doen, zelf naar de mensen stappen die hard werken en weinig verdienen en met hen praten’, zegt Maria Caridad, die in een winkel in Havana werkt (ze wil niet met haar achternaam in de pers). ‘We hopen dat hij deze bezoeken voortzet, maar dan onaangekondigd, zodat ze hem niet misleiden.’

Op de fiets

Op het internet duiken verhalen op over Díaz-Canels periode als eerste secretaris van de Communistische Partij (PCC) in Villa Clara, een stad op 270 kilometer van Havana. “Toen je hem het minst verwachtte verscheen hij op de fiets. Dat was zijn manier van doen”, schrijft Kamilo, lezer van een digitale nieuwssite.

‘Het is zeer belangrijk dat de leiders met hun eigen ogen zien wat we aan het doen zijn en zo de dingen verbeteren’, vult een andere lezer aan. ‘Dat is wat een goede president moet doen’, besluit Carlos Crespo op de site.

Ook na de vliegtuigcrash van 18 mei in Havana, die aan 111 mensen het leven kostte, was Díaz-Canel snel ter plaatse. Later zag men hem in het Instituut voor Forensische Geneeskunde, waar de slachtoffers geïdentificeerd worden, en in het Tulipán-hotel, waar hij de familieleden troostte.

Op 20 mei nam de president deel aan de laatste dag van Meteoro 2018, de jaarlijkse oefening waarmee de overheid zich voorbereidt op aardbevingen, zware orkanen, ernstige droogte en andere rampen.

Economische depressie

Zowel de agenda van Díaz-Canel als de reacties van de mensen geven aan wat de belangrijkste uitdaging wordt voor de nieuwe regering: het land uit zijn chronische economische depressie halen.

De druk is groot, zegt politiek analist Carlos Alzugaray. ‘De meeste doelstellingen van de Richtlijnen (de hervormingen van 2011, IPS) heeft Cuba niet gehaald.’

Díaz-Canel is de eerste Cubaanse president die geen deel uitmaakt van de generatie van de revolutie, die werd geleid door de broers Fidel en Raúl Castro.

Tablet als werkinstrument

‘Het is een van de weinige Cubaanse leiders die de belangrijkste principes van de technologische revolutie en de automatisering en digitalisering van de Cubaanse samenleving beheerst.’

Alzugaray omschrijft hem als een politicus met een enorme ervaring, die voorts bekend staat om zijn discretie, voorzichtigheid, bescheidenheid en trouw aan de historische leiders, ‘vooral aan Fidel en op de tweede plaats aan Raúl Castro.’ Hij beschikt ook over ‘het vermogen om te luisteren vooraleer hij beslissingen neemt.’

Het is ook een moderne leider, zegt Alzugaray. ‘Het is een van de weinige Cubaanse leiders die de belangrijkste principes van de technologische revolutie en de automatisering en digitalisering van de Cubaanse samenleving beheerst. Hij gebruikt zelf ook een tablet als werkinstrument.’

EU als belangrijkste investeerder

Tijdens zijn eerste maand zag Díaz-Canel ook een belangrijke diplomatieke vooruitgang. Op 15 mei vond in Brussel de eerste bijeenkomst van de Gezamenlijke Raad EU-Cuba plaats, het orgaan dat het Akkoord voor Politieke Dialoog en Samenwerking van december 2016 moet gaan uitvoeren.

De Europese Unie is de belangrijkste investeerder in Cuba en ook haar grootste handelspartner. Het akkoord zal naar verwachting tot meer uitwisseling leiden. ‘Het zal ons ook in staat stellen om het economische en sociale hervormingsproces in Cuba beter te ondersteunen en bij te dragen aan de duurzame ontwikkeling ervan’, zei Federica Mogherini, hoge vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken van de EU.

Mensenrechten

Mogherini en de Cubaanse minister van Buitenlandse Zaken Bruno Rodriguez ondertekenden een nieuw samenwerkingsprogramma voor duurzame energie. Dat moet Cuba helpen om zijn energiedoelstelling te halen: het land wil 20 procent van zijn elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen halen. Ook rond voedselzekerheid en duurzame landbouw bereiden de EU en Cuba een samenwerking voor.

Cuba en de EU kwamen ook overeen de dialoog over mensenrechten te institutionaliseren “als een belangrijke pijler” van de bilaterale relatie. Deze dialoog zal voortbouwen op de informele gesprekken die hierover in 2015 zijn gestart.