Op de Belgische HSBC-lijst van het International Consortium of Investigative Journalists staan 722 namen die niet voorkomen op de lijst die eerder door de Franse overheid was overgemaakt aan de Belgische fiscus. Onder hen bevinden zich opnieuw heel wat diamantairs maar ook bekende industriëlen en telgen van adellijke families.
In het openingsartikel van het Swissleaks-schandaal maakten MO*, Le Soir en De Tijd gisteren bekend dat ICIJ op basis van gelekte HSBC-gegevens een lijst heeft samengesteld van 3002 klanten gelieerd aan België. Dat aantal verschilt van de lijst met 2450 Belgische namen die in juli 2010 al door Frankrijk aan de Belgische Bijzondere Belastinginspectie was overgemaakt.
De Franse overheid gebruikte een andere methode dan ICIJ om namen van personen en bedrijven te matchen met landen.
Op de ICIJ-lijst staan 722 namen die niet op de oorspronkelijke Belgische lijst – samengesteld door de Franse autoriteiten – voorkomen. Anderzijds zijn ook 182 uit de originele lijst verdwenen. Nochtans gaan beide lijsten terug op dezelfde schat aan informatie: de gegevens van ruim 100.000 klanten wereldwijd die zijn buitgemaakt door Hervé Falciani, ex-werknemer van HSBC Private Bank in Genève.
De Franse overheid gebruikte een andere methode om namen van personen en bedrijven te matchen met landen. Ze hield rekening met de nationaliteit van de klanten, het adres en telefonie-landnummers.
ICIJ nam ook andere gegevens uit de persoonlijke dossiers van het bankcliënteel in beschouwing, zoals het land waar het identiteitsdocument van de klant was uitgegeven en zijn/haar geboorteplaats.
ICIJ deelt lijst niet met derden
Bij de Franse overheid kan de Belgische fiscus bijkomende informatie over de 722 namen echter wel opvragen.
De Bijzondere Belastinginspectie (BBI) heeft op basis van de oorspronkelijke lijst met 2450 namen een kleine 500 dossiers opgestart. 193 zijn afgehandeld, goed voor een belastingclaim van 434 miljoen euro. Er staan met andere woorden enorme bedragen voor de Belgische schatkist op het spel.
Of de 722 nieuwe namen tot bijkomende onderzoeken door de BBI zullen leiden, moet nog blijken. ICIJ heeft in ieder geval beslist zijn namenlijsten niet met derden te delen. Bij de Franse overheid kan de Belgische fiscus bijkomende informatie over de 722 namen echter wel opvragen.
© Laurent Guiraud Tamedia
Niet noodzakelijk belastingplichtig
Ter herinnering: het bezit van een Zwitserse bankrekening hoeft op zich geen probleem te betekenen, zolang de klant zijn vermogen maar aangeeft bij de Belgische fiscus.
Een bijkomende nuance is dat niet alle HSBC-klanten – intern sprak de bank van Business Unit Partners – zelf ook titularis of uiteindelijk begunstigde van de rekening waren. Sommigen hadden enkel volmacht over de rekening of waren slechts beheerder ervan.
Ook zijn niet alle personen in kwestie noodzakelijk belastingplichtig in België, simpelweg omdat sommigen officieel in het buitenland wonen.
Hertogelijk-prinselijk geslacht
Tussen de 722 nieuwe namen staan onder meer twee Belgische broers uit een hertogelijk-prinselijk geslacht. Een van hen is beklaagde in een groot fraudeproces, waarover het hof van Beroep van Luik zich nog moet uitspreken. De broers waren gevolmachtigde op meerdere HSBC-rekeningen, waaronder The Fingest Trust, FB Trust en Formula FB Business Limited.
De dame was verbonden aan liefst 17 HSBC-rekeningen met daaronder nog eens 78 bankrekeningen.
Aan alle drie de rekeningen waren telkens tien IBAN-nummers verbonden en samengeteld stond er liefst 60 miljoen dollar op in 2006/2007.
De rekening Formula FB Business Limited had zowel een adres in Zwitserland als op Tortola, het grootste van de vier hoofdeilanden van de Britse Maagdeneilanden – een notoir belastingparadijs.
De rekening The Fingest Trust werd aangemaakt in 2002 en was volgens de gelekte HSBC-documenten gekoppeld aan twee adressen: eentje in Cyprus, een ander in Genève. Op dat laatste adres stond een bedrijf geregistreerd waarvan een van de broers directeur was, de ander in het verleden bestuurder. Opmerkelijk is dat ditzelfde adres ook opduikt in het persoonlijke HBSC-dossier van een voormalig wereldkampioen Formule 1.
MO* vroeg de advocate van een van de twee broers om een reactie, maar zij liet weten dat ze haar cliënt niet tijdig kon bereiken omdat hij buiten Europa verblijft.
Nog meer blauw bloed
Een andere dame uit een voornaam Belgisch adellijk geslacht, geboren in Brussel maar gedomicilieerd in Londen na haar huwelijk met een Brit, was volgens de gelekte data verbonden aan liefst 17 HSBC-rekeningen (waarvan sommige leidden naar de Britse Maagdeneilanden), met daaronder nog eens 78 bankrekeningen. De precieze relatie tussen de rekeningen en de dame – in haar persoonlijk dossier omschreven als ‘erfgename’ en ‘manager van haar eigen zaakjes’ – staat echter niet vermeld. Alle saldo’s op die rekeningen samengeteld gaf in 2006/2007 zowat 6,5 miljoen dollar.
Verschillende pogingen om de dame om commentaar te vragen, bleven zonder resultaat.
En zo duikt er nog wel meer blauw bloed op tussen de 722 namen: een ‘persoonlijke assistente’ met Belgische nationaliteit, adellijke achternaam en woonplaats in de UK; een man die gevolmachtigde was van een rekening van een andere Belg uit een bekend brouwersgeslacht; en een baron – wiens vader al op de oorspronkelijke Belgische namenlijst stond – en zijn echtgenote.
© Tim Meko / Shutterstock
Van kunstschilder tot schooldirecteur
Andere profielen tussen de 722 namen: tientallen Antwerpse diamantairs, de manager van een Belgische profwielrenner, een prominent figuur uit een religieuze gemeenschap (die geen commentaar wilde geven), een beeldhouwer, een kunstschilder, een voetballer, een Waalse zakenfamilie, een schooldirecteur, een vermogensbeheerder, de broer van een grote naam uit de modewereld die in 2010 zijn situatie heeft geregulariseerd met de Belgische fiscus, verschillende dokters, bankiers en financieel experts.
Textielfamilie
Vervolgens een Belgisch koppel uit een bekende textielfamilie. Beiden hadden ze een BUP-klantennummer bij HSBC Private Bank in Genève, maar enkel over de man is meer gedetailleerde informatie voorhanden. Hij had volgens de gelekte bankgegevens twee Zwitserse adressen – waaronder één van een fiduciaire – en eentje in Hillcrest (Zuid-Afrika). Hoewel hij de Belgische nationaliteit heeft, ontbrak zijn naam op de lijst die de Franse autoriteiten aan België doorspeelden.
De vermogende Belg was verbonden met zes HSBC-rekeningen. Slechts op één daarvan stond in 2006/2007 nog een relatief klein bedrag (40.950 dollar), op de andere helemaal niets. Twee rekeningen leidden naar bedrijven op P.O. BOX 3174, Road Town, Tortola, een van de Britse Maagdeneilanden.
Gevraagd om een reactie, liet de ondernemer weten ‘geen enkele commentaar’ te willen geven.
HSBC Private Bank in Zwitserland: rekeningen met linken naar notoire belastingparadijzen
© Laurent Guiraud Tamedia
Bestuurder van AB Inbev
De Franse autoriteiten hadden zijn naam verkeerdelijk verbonden met de Luxemburgse HSBC-lijst.
En dan is er nog een persoon die opduikt als klant bij HSBC van 1996 tot 2000. Het gaat om een Belg van een bekende aandeelhoudersfamilie, die bestuurder is bij biergigant AB Inbev. De Franse autoriteiten hadden zijn naam verkeerdelijk verbonden met de Luxemburgse HSBC-lijst in plaats van met de Belgische.
Twee andere leden van zijn familie stonden wel al op de oorspronkelijke lijst met 2450 namen. Zij parkeerden 1,448 miljoen euro op hun Zwitserse rekening die op haar beurt leidde naar de firma Xanadu Business Limited, gevestigd op… P.O. BOX 3174, Road Town, Tortola. Opnieuw hetzelfde adres dus als bij de textielfamilie.
Gevraagd om een reactie laat een woordvoerster van AB Inbev weten: ‘Onze aandeelhouders gaan in de regel niet in op vragen van de media.’
Hoogste bedrag op één rekening: 934 miljoen dollar
In de top-10 met hoogste bedragen staat ook een rekening verbonden aan een man die op de Interpol-lijst van gezochte personen staat.
Het hoogste saldo op HSBC-rekeningen verbonden aan de Belgische Swissleaks-lijst bedroeg liefst 934.770.940 dollar. De rekening in kwestie, RMF Absolute Return Strategies II Ltd, is gelieerd aan een persoon geboren in Brussel, al wordt niet gespecifieerd wat zijn precieze relatie tot de rekening was.
Het tweede hoogste “Belgische” bedrag op een HSBC-rekening – 264.144.720 dollar – is gelieerd aan een persoon die weliswaar in België geboren is maar volgens de gelekte bankgegevens in Israël woont.
Verder in de top-10 met hoogste bedragen een bont allegaartje van onder meer een bedrijf met officiële adressen in Brussel, St. Vincent and the Grenadines én de Bahama’s; een Griekse textielhandelaar geboren in Albanië maar met adressen in Lubumbashi en Brussel; een persoon die op de Interpol-lijst van gezochte personen prijkt; en een zakenman uit Charleroi gedomicilieerd in Monaco.