Ondanks Russische druk zoekt Moldavië nadrukkelijk toenadering tot de Europese Unie. Een coalitie van drie pro-Europese partijen lijkt het land de komende vier jaar te blijven besturen. Toch zal de nieuwe regering eerst het corruptiejuk van zich af moeten schudden.
De procedures werden heel transparant nageleefd. Zo waren bijvoorbeeld alle stembrieven zowel in het Roemeens als Russisch beschikbaar.
© Stefan Van Belzen
In het weekend van 30 november trokken de Moldaviërs naar het stemhokje om een nieuw 101-koppig parlement te verkiezen. De regerende pro-Europese coalitie verloor vier zetels, maar kwam toch als grote overwinnaar uit de stembusslag. Met 55 parlementaire mandaten behoudt ze een geruststellende meerderheid.
Hoewel de Russisch gezinde Partij van Socialisten nipt met de meeste stemmen ging lopen, vatte ex-premier Vlad Filat, aanvoerder van de tweede grootste Liberaal-Democratische Partij, ondertussen nieuwe coalitiegesprekken aan.
Corruptiecultuur
Nadat vermeende stemmenvervalsing in 2009 zware rellen veroorzaakte en rekening houdend met de gespannen geopolitieke situatie in Oost-Europa, zakten meer dan achthonderd internationale waarnemers naar het buurland van Oekraïne af om de stembusgang gade te slaan.
Volgens Transparency International draagt Moldavië nog altijd een wijdverspreide corruptiecultuur met zich mee. ‘Maar ik kan enkel aanstippen dat de stemming aan alle internationale voorwaarden tegemoet kwam’, vertelt Alin-Florin Calin, die voor de Europese jongerenbeweging AEGEE de verkiezingen observeerde. ‘De procedures werden heel transparant nageleefd. Zo waren bijvoorbeeld alle stembrieven zowel in het Roemeens als Russisch beschikbaar.’
Voorzichtig optimistisch
De taalkwestie in Moldavië is één van de gevoelige punten in de gewrongen positie van het land tussen Europa en Rusland. Niet alleen heeft de annexatie van de Krim en het conflict in Oekraïne de vrees voor een Russische inval doen toenemen, ook de onafhankelijke status van Transnistrië blijft de gemoederen beroeren.
Het gebied dat wel door Rusland, maar niet door Europa erkend wordt, nam overigens niet aan de parlementaire verkiezingen deel. ‘Het debat over de historische verwantschap van Moldavië woedt hevig. Veel oudere burgers betreuren de val van de Sovjet-Unie’, aldus Calin.
Aangezien Moldavië nog geen lid van de Europese Unie is, proberen heel wat jonge mensen ondertussen de Roemeense nationaliteit te verwerven. De Roemeense overheid heeft namelijk geleidelijk het naturalisatieproces versoepeld.
‘Jongeren zoeken steeds meer toenadering tot de Europese Unie’, zegt een andere AEGEE-afgevaardigde Anna-Valentina Walden. ‘Ze zijn voorzichtig optimistisch over de toekomst van hun land, hopen op meer Europese integratie, maar zijn erg ongeduldig.’
Rusland in snelheid pakken
Het vertrouwen in het politieke systeem blijft broos. Amper 56% van de Moldaviërs bracht zijn stem uit. ‘Daarom is het belangrijk dat de pro-Europese coalitie snel en rechtdoorzee handelt. Hoe langer de regeringsvorming duurt, hoe meer druk er van pro-Russische kant zal komen. Vlad Filat moet nu zijn beloftes nakomen en toenadering tot de Europese Unie zoeken’, zegt Walden.
‘De Moldaafse samenleving bevindt zich in volle ontwikkelingsfase. De levenskwaliteit neemt toe, ondanks de nasleep van de financiële crisis, die ook daar voor drama’s gezorgd heeft. De frustraties die tijdens de straatprotesten van 2009 tot uiting kwamen, sluimeren nog steeds rond. Ook al heeft Moldavië sinds de onafhankelijkheid in 1991 enorme hervormingen doorgevoerd, op het gebied van economie, onderwijs, wetenschap en gezondheidszorg is er nog veel werk. Ten slotte moet de wetgevende macht dringend versterkt worden.’
© 2014 – C.H.I.P.S. StampMedia – Laurens Soenen