Slechte punten voor België in strijd tegen witwassen

Van 30 juni tot 15 juli 2014 brachten onderzoekers van de Financial Action Task Force een bezoek aan België om na te gaan hoe ernstig België het neemt met de strijd tegen witwassen. Het onderzoek – een klepper van liefst 202 pagina’s – komt tot de conclusie dat België slechts elf van de 40 internationale antiwitwasaanbevelingen, die dateren van 2012, volledig conform toepast.

België heeft volgens de FATV al sinds lang een aanpak gericht tegen witwassen en de financiering tegen terrorisme. ‘Maar het begrip van de risico’s blijft gefragementeerd en onvolledig’, klinkt het in de inleiding van het draftrapport, dat De Tijd kon bemachtigen.

In de Antwerpse diamanthandel is het risico op witwassen groot. 

‘Op basis van algemeen beschikbare gegevens is duidelijk dat de diamanthandel – waarin Antwerpen een wereldrol speelt – tot de activiteiten met een hoog risico op witwassen behoort, evenals sectoren waarin contant geld in omloop is, en de handel in tweedehands voertuigen en goud. Ook diensten om geld over te maken zijn in deze context blootgesteld aan het risico van witwassen. De Belgische geografische positie bevordert de illegale overdracht van fondsen. Hoewel de identificatie van een aantal van die risico’s al preventieve en repressieve acties heeft opgeleverd, blijft het [in België] nog wachten op een echt globaal beleid in de strijd tegen witwassen.’

‘Wat de financiering van terrorisme betreft, is de voornaamste bekommernis van dit moment verbonden aan de “jihadisten” die vertrokken zijn naar de landen van het Midden- en Nabije Oosten. De recente ontwikkelingen in die regio’s, alsook het fenomeen van radicalisering binnen een deel van de bevolking, houden een zeker risico in. Met name de sector van geldtransfer wordt hieraan blootgesteld.’

Witwasdossiers geseponeerd

Het Belgische gerecht heeft volgens de FATV geen algemeen beleid om het witwassen van zwart en crimineel geld te vervolgen voor de strafrechters. De parketten en speurders kunnen daardoor niet goed om met de massa informatie over verdachte transacties die ze krijgen van de antiwitwascel (DFI). Wat ze met al die gegevens doen, is bij gebrek aan statistieken zelfs een mysterie.

De FATF ergert zich ook aan het grote aantal seponeringen van witwasdossiers door onze parketmagistraten. In 2012 is liefst 56 procent van de witwasdossiers geseponeerd bij gebrek aan voldoende speurders. En dat percentage gaat in stijgende lijn: het jaar voordien lag het nog op 43 procent.

In 2012 is liefst 56 procent van de witwasdossiers geseponeerd bij gebrek aan voldoende speurders.

Ook de Belgische statistieken inzake inbeslagnames en verbeurdverklaringen zijn verre van hoopgevend. In 2013 noteerde het bevoegde orgaan in ons land, het COIV, 11.739 inbeslagnames in witwasdossiers, wat minder was dan het jaar voordien (13.801).

Dat het FATF-rapport uitgerekend uitlekt temidden van de internationale SwissLeaks-onthullingen door het International Consortium of Investigative Journalists, zorgt voor extra druk op de Belgische beleidsmakers om ernstig werk te maken van de strijd tegen witwassen.