Groen kolonialisme: groene transitie ten koste van mens en natuur?

Als we de Green New Deal van de EU en nationale klimaatplannen mogen geloven is het antwoord op de opwarming van de aarde verrassend eenvoudig: elektrische wagens, windmolens en zonnepanelen. Maar hoe groen is deze groei en hoe proper is deze energie, als er een hoge ecologische en sociale prijs voor moet worden betaald?

Niet alleen blijft de vraag of die zogenaamd duurzame oplossingen niet veel te duur zijn voor de gemiddelde Europeaan. Bovenal is het zo dat voor de batterijen en magneten van elektrische wagens en windmolens enorme hoeveelheden lithium en kobalt nodig zijn.

We openen de avond met Cobalt Rush, een korte documentaire over de ontginning van kobalt in Kolwezi in DR Congo, die aantoont hoe deze essentiële mineralen worden ontgonnen via vervuilende mijnbouw waarin ook de mensenrechten met de voeten worden getreden. Dit is niet alleen het geval in het Globale Zuiden, maar in toenemende mate ook in Europa. Zo worden bijvoorbeeld de gronden van de Sami, in het Noorden van Scandinavië, ingenomen voor de bouw van grootschalige windmolenparken. 

Hoe duurzaam is deze transitie dan nog voor mens en natuur? Is er geen andere aanpak mogelijk dan dit groene kolonialisme? Op deze en andere vragen gaan we vervolgens in gesprek met de volgende experten:

Diego Marin, beleidsmedewerker grondstoffen en milieurechtvaardigheid bij het European Environmental Bureau.

Sara Geenen, professor globalisering en armoede, gespecialiseerd in de mondiale sociale dimensies van mijnbouw, aan het Instituut voor Ontwikkelingsbeleid (UAntwerpen).

Chipo Mbawu, cultureel antropologe gespecialiseerd in de zorgplicht van bedrijven op het vlak van respect voor de mensenrechten en milieunormen (VeriNest).

Wies Willems, beleidsmedewerker grondstoffen bij Broederlijk Delen.

Stephanie Collingwoode Williams, antropologe, consultant en curator gespecialiseerd in klimaatrechtvaardigheid, antiracisme en intersectionaliteit, zal het gesprek modereren.

Het gesprek zal in het Engels verlopen.

Cobalt Rush (2022) werd geproduceerd door de University of Bath, onder regie van prof. Roy Maconachie, Simon Wharf, en prof. Bossissi Nkuba.

Dit programma is een initiatief van Grenzeloos, een samenwerking tussen 11.11.11, Oxfam, Broederlijk Delen, MO*Magazine en Spreken Is Goud van De Roma. Onder de noemer Grenzeloos organiseren deze partners samen diverse activiteiten met de focus op internationale solidariteit en rechtvaardigheid.