Helft Srilankaanse leerlingen zakt
Feizal Samath
20 juni 2007
Amper 48 procent van de 525.000 Srilankaanse schoolverlaters haalt dit jaar het certificaat waarmee het land de schoolopleiding afsluit. Het is een schok: andere jaren slaagt 60 tot 70 procent. Sri Lanka is altijd fier geweest dat 92 procent van zijn bevolking kan lezen en schrijven, een hoog cijfer in Zuid-Azië.
Tot overmaat van ramp zijn alle leerlingen van de negen scholen van de hoofdstad Colombo die toelatingsexamen deden voor universiteit, in alle vakken gezakt. President Mahinda Rajapakse was pijnlijk verrast en heeft een dringend rapport gevraagd over de onderwijscrisis aan Onderwijsminister Susil Premajayantha.
Anderen hadden de bui zien hangen. “We scheppen al jaren op over onze hoge alfabetiseringsgraad, maar onze hogere opleiding is de slechtste van Zuid-Azië”, zegt Kabir Hashim, voormalig minister van Onderwijs en oppositielid. Hashim schuift de schuld op politisering en het niet naleven van het nationale beleid. “Vroeger waren het de plattelandscholen die onvoldoende infrastructuur en goede leraren hadden. Nu is het probleem zelfs doorgedrongen tot de scholen in Colombo.”
Nimal Sanderatne, een van de meest eminente economen van Sri Lanka en verbonden aan de Universiteit van Peradeniya, zegt dat de slechte resultaten bij het universitaire toelatingsexamen te wijten zijn aan de gewoonte om leerlingen automatisch naar het volgend jaar te laten overgaan. Zittenblijven is ongekend in Sri Lanka.
De ergste kritiek gaat naar leraars die hun tijd en energie besteden aan betaalde bijlessen in parallelle studiecentra waar vaak de beste leerlingen naartoe gaan, en hun gewone klassen verwaarlozen. Volgens sommige rapporten behoren eigenaars van private studiecentra tot de rijkste mensen op Sri Lanka.
Ik verdien tot 7 euro per uur met privé-lessen, zegt een leerkracht wiskunde aan een school in Colombo die anoniem wil blijven. “Mijn maandloon van mijn overheidsbaan kan ik in drie of vier dagen privé-lessen verdienen. Het maandloon van een gediplomeerde leerkracht aan een overheidsschool schommelt tussen 12.000 en 15.000 roepie (80 en 100 euro). “In de privé-sector verdient een ongeschoolde klerk of een beginnend secretaresse dat loon”, zegt de leerkracht. Volgens hem is de trend alleen om te buigen als de overheid de leerkrachtlonen op gelijke hoogte brengt met die in de private sector.
Oproepen weerklinken om het onderwijs te privatiseren. Het onderwijs op Sri Lanka is gratis en er bestaan alleen staatsscholen. De overheid besteedde vorig jaar 78 miljard roepie (521 miljoen euro) aan onderwijs, minder dan aan defensie (omgerekend 655 miljoen euro) en minder dan drie procent van het bruto binnenlands product.
Sri Lanka heeft een hoge werkloosheidsgraad en dat komt niet omdat er onvoldoende banen zijn, maar omdat de afgestudeerden ongeschikt zijn, zegt econoom Sanderatne. De Federatie van Kamers van Koophandel en Industrie bevestigt dat duizenden banen in de privé-sector open blijven staan omdat de kandidaten onvoldoende competent zijn.
Oud-minister Hashim merkt op dat er banen in overvloed zijn op landbouwbedrijven en in de thee- en rubberplantages. Maar schoolverlaters willen bureaujobs, zelfs als ze nooit slaagden.