TIJDLIJN: Jaren van geel versus rood in Thailand

Nieuws

TIJDLIJN: Jaren van geel versus rood in Thailand

TIJDLIJN: Jaren van geel versus rood in Thailand
TIJDLIJN: Jaren van geel versus rood in Thailand

Ayla Sileghem

23 mei 2014

Sinds de geweldloze militaire coup in september 2006 is de rust nooit meer teruggekeerd in Thailand. De nieuwe staatsgreep in mei 2014 maakt de situatie er zeker niet eenvoudiger op. Een overzicht van gebeurtenissen die tot de actuele situatie geleid hebben.

2006

19 september 2006: Het regime van voormalig premier Thaksin Shinawatra wordt in een geweldloze militaire coup omvergeworpen. Nadat hij beschuldigd wordt van onder meer belangenconflicten, vlucht Shinawatra datzelfde jaar nog naar Londen. Generaal Sonthi Boonyaratglin komt aan de macht.

2007

23 december 2007: Verkiezingen in Thailand. De PPP wint de verkiezingen, maar de uitslag wordt aangevochten door de PAD. De oppositie argumenteert dat de PPP de stemmen van arme mensen heeft gekocht door misbruik te maken van hun onwetendheid.

2008

29 januari 2008: Samak Sundaravej van de People’s Power Party (PPP) wordt premier van Thailand.

9 september 2008: Sundaravej moet opstappen omdat hij tijdens zijn premierschap inkomsten zou gekregen hebben voor zijn deelname aan een kookprogramma op de televisie.

17 semteber 2008: 298 van de 440 parlementsleden kiezen Somchai Wongsawat van de PPP tot de nieuwe premier van het land. Wongsawat is de schoonbroer van ex-premier Thaksin Shinawatra.

7 oktober 2008: De politieke impasse bereikt een nieuw dieptepunt met het oplaaiende geweld in Bangkok tussen de politie en militanten van de PAD. Deze laatsten bezetten sinds 26 augustus het Government House, de zetel van de premier. Bij hardhandige pogingen om het gebouw te ontzetten vielen twee doden en vierhonderd gewonden.

26 november 2008: Duizenden demonstranten van de Volksalliantie voor Democratie (PAD), gekleed in geel, bezetten de luchthaven in Bangkok.

2 december 2008: Somchai Wongsawat moet zijn premierschap neerleggen nadat het Grondwettelijk Hof in Thailand oordeelt dat de PPP tijdens de verkiezingen eind 2007 verkiezingsfraude zou hebben gepleegd.

16 december 2008: Abhisit Vejjajiva, de 44-jarige oppositieleider van de Volksalliantie voor Democratie (PAD), is door het parlement verkozen tot de nieuwe eerste minister van Thailand.

2009

7 april 2009: Honderden roodhemden, aanhangers van ex-regeringsleider Thaksin Shinawatra, hebben minister-president Abhisit Vejjajiva enkele uren opgesloten in een hotel in Pattaya. Ze eisen nieuwe verkiezingen.

11 april 2009: De 14de top van de Associatie van Zuid-Aziatische Naties (Asean) in de Thaise stad Pattaya wordt afgeblazen nadat aanhangers van de voormalige eerste minister Thaksin Shinawatra erin slagen de conferentiezaal te bezetten.

4 nov 2009: Thaksin Shinawatra is aangesteld als adviseur van de eerste minister van Cambodja, Hun Sen. Shinawatra zou goede vrienden zijn met Hun Sen, Cambodja weigert dan ook om Shinawatra uit te leveren. Tegelijk woont Thaksin ook in Dubai.

2010

26 februari 2010: Het Thaise hooggerechtshof heeft een miljard euro, dat na de staatsgreep in beslag genomen was van de ex-premier Thaksin Shinawatra, aan de staat toegewezen. De rest van zijn persoonlijk vermogen, zo’n 0,7 miljard euro, mag Thaksin houden.

13 maart 2010: Tienduizenden aanhangers van voormalige Thaise premier Thaksin Shinawatra protesteren in de straten van Bangkok tegen de regering. De in het rood uitgedoste demonstranten kieperen ondermeer flessen met liters bloed uit over de straten en aan het huis van de huidige premier Abhisit Vejjajiva.

10 april 2010: Na wekenlang protest breken bloedige rellen uit in Bangkok waarbij zeker 21 mensen om het leven komen.

22 april 2010: De spanning tussen de politie en de roodhemden stijgt in de buurt van een versterkte barricade die de roodhemden hebben opgeworpen. Bij vijf granaatexplosies vallen een dode en raken 85 mensen gewond.

23 april 2010: De roodhemden zeggen bereid te zijn tot gesprekken met de overheid. De dialoog leidt tot een akkoord rond vervroegde verkiezingen op 14 november, maar omdat de roodhemden bijkomende eisen stellen, wordt de beslissing teruggeschroefd.

13 mei 2010: Khattiya Sawasdipol, een van de leiders van de roodhemden, raakt zwaargewond nadat hij neergeschoten wordt en overlijdt vier dagen later. Het geweld escaleert, en de regering beslist de noodtoestand af te kondigen in de Thaise hoofdstad Bangkok en in 17 van de 76 provincies.

17 mei 2010: Bangkok heeft een bloedig weekend achter de rug: bij hevige gevechten met het Thaise leger zijn minstens 35 mensen om het leven gekomen.

19 mei 2010: Het Thaise leger heeft het kamp, waarin de roodhemden zich verschuilden, ontruimd. De leiders hebben zich overgegeven, maar opstandelingen hebben in verschillende gebouwen brand gesticht.

22 mei 2010: Human Rights Watch maakt zich zorgen over de hardhandige manier waarop de antiregeringsbetogers  (de geelhemden) behandeld worden. De overheid heeft een decreet goedgekeurd waardoor veiligheidstroepen de geelhemden makkelijk opgepakt kunnen worden. Bovendien kunnen gearresteerde geelhemden geen familieleden of advocaten contacteren.

25 mei 2010 : Thaksin Shinawatra is door een strafrechter veroordeeld voor terrorisme. Shinawatra wordt ervan verdacht de betogingen van de roodhemden gesteund en gefinancierd te hebben, waardoor hij mede verantwoordelijk gehouden wordt  voor het geweld in Bangkok.

10 jun 2010: Premier Abhisit Vejjajiva (Volksalliantie voor Democratie) start een verzoeningscampagne.  Zijn plan bevat vijf stappen voor “nationale verzoening”. De stappen houden onder andere in dat de media gecensureerd worden, omdat ze volgens de overheid de mensen opgehitst tot de gewelddadige betogingen en moet het aan banden gelegd worden.

27 jun 2010: Premier Abhisit Vejjajiva gebruikt de noodwet om de betogingen aan banden te leggen. De betogers zijn de roodhemden, die nieuwe verkiezingen willen afdwingen.

16 aug 2010: Hoewel de leiders van de betogingen goed behandeld worden, mogen gewone militanten geen bezoek ontvangen en hebben velen zelfs geen advocaat.

27 sept 2010: Een rechtszaak gaat van start tegen de leiders van de roodhemden, die van terrorisme beschuldigd worden.

12 okt 2010: Een bomaanslag in de hoofdstad wordt toegeschreven aan de roodhemden. De regering ziet hierin een goede reden om de noodtoestand te laten duren. Enkele uren voor de aanslag werd de noodtoestand enkele maanden verlengd.

21 dec 2010: de censuur op het Thaise internet is toegenomen. Activisten denken dat, na de gewelddadige betogingen, de regering zo de tegenstanders het zwijgen op wil leggen.

2011

6 mei 2011: Premier Vejjajiva stuurt een verzoek om de Tweede Kamer van het parlement te ontbinden, waardoor er verkiezingen plaats kunnen vinden. Op 9 mei keurt koning Bhumibol het verzoek goed. Enkele dagen later, op 10 mei, maakt Yingluck Shinawatra zichzelf bekend als kandidaat.

9 mei 2011: Koning Bhumibol keurt het verzoek van Vejjajiva goed om de Tweede Kamer van het parlement te ontbinden, waardoor verkiezingen plaats kunnen vinden.

22 mei 2011: In aanloop naar de verkiezingen vormt de oppositiepartij een front met de leiders van de roodhemden.

3 juli 2011: Yingluck Shinawatra (Pheu Thai Partij) wint de verkiezingen. Haar partij is een verderzetting van de partij waarmee haar broer (Thaksin Shinawatra) aan de macht kwam.

3 okt 2011: Thailand voert [subsidies](http://4 nov 2009: Thaksin Shinawatra is aangesteld als adviseur van de eerste minister van Cambodja, Hun Sen. Shinawatra zou goede vrienden zijn met Hun Sen, Cambodja weigert dan ook om Shinawatra uit te leveren. Tegelijk woont Thaksin ook in Dubai.) in om het loon van de rijstboeren te verhogen.

2012

1 juni 2012: Antiregeringsbetogers blokkeren de weg naar het parlement om de goedkeuring te voorkomen van een wetsvoorstel (van Yingluck Shinawatra) dat amnestie verleent aan mensen die veroordeeld zijn voor politiek geweld tijdens de demonstraties. Betogers vrezen dat Thaksin Shinawatra dankzij de wet zonder gevangenisstraf naar Thailand zou kunnen terugkeren.

24 nov 2012: Vlakbij het parlementsgebouw protesteren duizenden geelhemden en eisen ze dat Yingluck Shinawatra aftreedt. Royalistische groep Pitak Siam, onder leiding van oud-generaal Boonlert Kaewprasit, organiseerde de betoging. De oproerpolitie poogt de rellen in bedwang te houden met traangas. De betogingen eindigen een dag later nadat organisator Boonlert zelf de demonstranten oproept om te stoppen.

2013

19 juni 2013: Eerste minister Yingluck Shinawatra’s subsidieprogramma zorgt ervoor dat de export van rijst enorm daalt. Op een spoedvergadering wordt besloten de prijs van Thaise rijst met 20% te verlagen, maar de rijstboeren zijn niet akkoord en dreigen met betogingen.

1 nov 2013: Yingluck Shinawatra’s wetsvoorstel, dat amnestie verleent aan mensen veroordeeld voor politiek geweld, is goedgekeurd door het Lagerhuis. Als de senaat akkoord gaat, kan de wet in werking gesteld worden.

23 nov 2013: Nieuwe demonstraties in Bangkok. De geelhemden zien in Yingluck Shinawatra’s beleid slechts een marionettenregering van haar broer. Ze eisen dan ook dat de regering ontbonden wordt.

12 dec 2013: Voormalig premier Abhisit Vejjajiva wordt schuldig bevonden aan moord. Hij steunde de betogingen tegen Yingluck Shinawatra in 2010, waarbij uiteindelijk meer dan 90 mensen het leven lieten. Ook in 2012 werd hij schuldig bevonden aan moord, van een taxichauffeur die stierd in de betogingen gericht tegen zijn regering.

2014

20 jan 2014: In de hoofdstad protesteert de middenklasse tegen de corrupte regering. De komende verkiezingen van 2 februari willen ze boycotten.

25 maart 2014: De protesten tegen Yingluck Shinawatra nemen opnieuw toe. Op 21 maart werd besloten om de verkiezingen van februari ongeldig te verklaren, wat de oppositie nieuwe moed geeft. Yingluck dreigt ook afgezet te worden wegens corruptie. De roodhemden, die voorstanders zijn van Shinawatra, hebben het gebouw waar ze terecht moet staan versperd met zandzakjes. Ook de geelhemden komen op straat om te betogen

6 mei 2014: Yingluck Shinawatra wordt door het Grondwettelijk Hof schuldig bevonden aan corruptie en moet aftreden. Haar partij blijft wel aan de macht, Niwattumrong Boonsongpaisan vervangt haar tot de volgende verkiezingen.

20 mei 2014: Generaal Prayuth Chan-ocha kondigt de staat van beleg af. Hij benadrukt dat het geen staatsgreep is, dat het leger is enkel in de hoofdstad aanwezig om de orde te bewaren. Het leger voert wel censuur in en herovert overheidsgebouwen die ingenomen waren door de geelhemden. De staat van beleg gebeurde zonder de vervangende eerste minister in te lichten.

22 mei 2014: Het leger heeft officieel een coup gepleegd, in een verklaring op televisie deelt generaal Prayuth Chan-ocha mee dat het leger de orde zal bewaren en politieke hervormingen doorgevoerd zullen worden.
De generaal regeert nu in de plaats van de eerste minister. Verschillende politiekers, waaronder voormalig eerste minister Yingluck Shinawatra, worden opgeroepen om zich naar militaire faciliteiten te begeven. Meer dan 150 mensen, waaronder diplomaten en activisten, hebben een verbod gekregen om het land te verlaten. Ondanks de coup gaat het dagelijkse leven door, Chan-ocha roept mensen op om gewoon naar hun werk te gaan. Wel zijn de scholen gesloten en is er een avondklok ingesteld.

23 mei 2014: Toeristen kunnen zich voorlopig niet buiten hun hotel begeven. Ook is er censuur ingesteld op de media, televisiezenders kunnen enkel informatie van het leger delen of oud nieuws herhalen.