Dagelijks leven Kiev gaat gewoon door ondanks hevige protesten
'Zo’n revolutie is mooi, maar ik moet ook gewoon een gezin onderhouden'
Robert Oosterbroek en Bart Thiesen
26 januari 2014
Aan de frontlinie staan politie en demonstranten 24 uur per dag lijnrecht tegenover elkaar. De barricades worden met het uur hoger, gisteravond werd een uitvalsbasis van de politie aan het naastgelegen plein met grof geweld bestormd en de 200 aanwezige agenten gedwongen te vertrekken. Twee straten van het plein vandaan gaat het normale leven echter gewoon door. Winkels zijn geopend en taxi’s doen hun gebruikelijke ritjes. Robert Oosterbroek en Bart Thiesen zijn voor MO* in Kiev.
Net buiten de barricades ligt een vestiging van McDonalds: “Het is een stuk drukker dan normaal, maar we werken gewoon door”, zegt het meisje achter de kassa. Af en toe verschijnt een klant in geïmproviseerde gevechtskleding. Verder verraadt niets dat er enkele honderden meters verderop een massale volksopstand gaande is. Ook achter de barricades zijn de winkels gewoon open. Een meisje verdwijnt in het grote winkelpand van Zara. “Het voelt toch raar als je eerst langs een man met een honkbalknuppel en een helm moet voordat je een nieuwe broek kan kopen”, zegt een ander meisje dat de winkel verlaat.
De kleine zelfstandige
Ook de grote overdekte markt in de stad is gewoon geopend. Hier geen vlaggen of strijdlustige kreten. “Lekkere worstjes”, roept een verkoopster door de hal. De handelaren hebben het te druk om te demonstreren. Een verkoopster kijkt vol onbegrip: “Protesteren? Ik moet gewoon werken.”
Toch zijn veel inwoners van de stad indirect betrokken bij de demonstraties, zo ook Yulia. Op werkdagen is ze niet aanwezig op het plein. “In het weekend maak ik een grote pan soep. Dan ga ik met thermoskannen naar het plein en deel ik deze uit.” Lachend drukt ze de mensen, die de warme bouillon bij een buitentempratuur van -15 graden gretig naar binnen slurpen, op het hart dat het om biologische kippensoep gaat. “Iedereen doet wat hij of zij kan, dat is het mooie en alle hulp, groot of klein, wordt hier gewaardeerd.”
Handelaren maken handig gebruik van de drukte op het plein. Buiten de barricades staan talloze verkoopwagens opgesteld waar men koffie verkoopt. Ook aan kraampjes met Oekraïense en Europese vlaggen is geen gebrek. “Zo’n revolutie is mooi, maar ik moet ook gewoon een gezin onderhouden”, zegt een verkoper van prepaid telefoonkaarten.
In de winkelstraat waar de grote merken hun vestigingen hebben is het rustig, de enkele voorbijgangers wuiven vragen weg. “Journalisten? Geen commentaar.” Een grote, dure auto stopt. Twee vrouwen op hoge hakken en gehuld in bontjassen stappen uit ze schieten een vestiging van Chanel binnen waar een boos kijkende portier ook geen commentaar wil geven. Hier lijkt de opstand aan de mensen voorbij te gaan.
Alles is nu anders
Het contrast is groot met de 25-jarige Boiko, “Ik ben al twee maanden 24 uur per dag op het plein, ik slaap hier en ik ben nergens anders mee bezig. Ik doe overal aan mee. Gevechten, bestormingen maar ook koken of schoonmaken.” Boiko spreekt Nederlands: “Ik heb bijna zes jaar in Nederland gewoond, nu ben ik terug in Oekraïne en woon in een klein dorp met 4000 mensen. Daar heb ik een kleine bouwmarkt en een reisbureautje dat zich richt op de Benelux. Al staat dat even op een laag pitje want nu is alles anders.”
Boiko kwam twee maanden geleden met 100 mannen uit zijn dorp naar Kiev. “Mijn moeder is bang dat me iets overkomt, maar ook trots. Het verschil is enorm tussen het kleine arme dorp waar ik vandaan kom en het grote relatief rijke Kiev. Mensen zijn hier in Kiev minder bezig met de revolutie, maar veel meer met hun eigen dagelijks leven. Toch begrijpen en ondersteunen ze ons wel.”
Een drankje met vrienden
Op straat ontmoeten we Alex terwijl hij net zijn huis binnengaat, hij nodigt ons uit voor een kopje thee aan de keukentafel. Hij heeft ervoor gekozen om de strijd indirect te ondersteunen.
“Ik verhuur mijn appartement soms via internet, ik heb besloten om een deel van de inkomsten te doneren aan de demonstranten. De meeste mensen die nu bij me logeren komen speciaal hierheen voor de opstanden. Het voelt gewoon niet goed om aan deze revolutie geld te verdienen. Verder ben ik niet echt betrokken bij de strijd, ik loop af en toe een rondje over het plein maar dat is het dan ook. Ik ga gewoon naar mijn werk en ‘s avonds spreek ik af met vrienden voor een drankje of ga lekker naar het zwembad.”
Alex verontschuldigt zich, zijn telefoon gaat. “Dat is mijn vader, in mijn geboortestad zijn ze bezig met het bestormen van het gemeentehuis. Even horen of alles goed met hem gaat.” Lachend hangt hij op. “Mijn vader hoorde te laat van de onrusten, anders was hij wel even gaan kijken, maar alles gaat goed met hem.”
De onrust verspreidt zich langzaam over het hele land. Zelf in het oosten van Oekraïne, waar president Janoekovytsj veel steun heeft, worden overheidsgebouwen bezet. Wat begon als een demonstratie tegen het niet-ondertekenen van een associatieverdrag door de president met de Europese Unie is uitgegroeid tot een opstand tegen de regering. De demonstranten, de overheid zullen tot een oplossing moeten komen. Deze lijkt echter verder weg dan ooit. Maar ondertussen gaat het leven voor vele bewoners van het grootste land van Europa gewoon door.