“‘Een hete herfst in Burkina Faso’
Eenendertig jaar na de revolutie van Thomas Sankara en dertig jaar na de geboorte van Burkina Faso (Sankara gaf het voormalige Opper-Volta zijn nieuwe naam op 4 augustus 1984) beleeft het land een nieuwe omwenteling van formaat. 30 oktober 2014 zal de geschiedenis ingaan als de dag waarop het regime van Blaise Compaore eindelijk de klap kreeg die mogelijk de genadeslag is.
Na maanden halfslachtige communicatie hakte president Blaise Compaore op 20 oktober eindelijk de knoop door. Het voorstel om de grondwet te wijzigen en dus een derde officiële ambtstermijn mogelijk te maken zou op 30 oktober worden voorgelegd aan het Parlement. Blaise Compaore en zijn partij (CDP, Congrès pour la Démocratie et Progrès) houden het land al 27 jaar in een houdgreep. De oppositie was jarenlang veel te zwak en te gefragmenteerd om adequaat te reageren, maar sinds enige tijd – en zeker mede dankzij de mobilisatie van de burgerbeweging Le Balai Citoyen – zijn de rangen gesloten.
Sinds het begin van deze week volgden de vreedzame betogingen in de straten van Ouagadougou en Bobo Dioulasso elkaar op. Dinsdag lag het hele land plat door een algemene staking. De voorbije nachten werden meerdere kruispunten en belangrijke invalswegen gebarricadeerd. De ochtend liet telkens de zwarte sporen na van brandende banden. Intussen ging het leven gewoon door, maar de spanning steeg, de tongen roerden zich steeds heviger, de geur van verandering verspreidde zich in alle wijken van de stad.
En de revolutie, die werd deze ochtend geschreven, in een tijdsspanne van nauwelijks een uur of drie. Zelf bleef ik in Le Foyer, die deze middag nog altijd broeit, met een internetverbinding die kreunt onder het vele verkeer op Facebook en Twitter, en waar een groep vrienden me net verslag deed van de gebeurtenissen. “Ce matin on était tous mobilisé pour la même cause. De manifestanten waren overal, ook de ordediensten stonden paraat op alle strategische punten. Maar wellicht hebben ze niet geloofd dat we zo massaal konden mobiliseren. De mensen zijn vanuit alle hoeken van de stad afgezakt naar het parlement. De militairen probeerden hen in bedwang te houden met traangas en rubberkogels, maar de munitie volstond niet en de manifestanten waren vastbesloten. Ze drongen het Parlement binnen, de députés gingen op de vlucht en de militairen trokken zich terug. Het Parlement werd in brand gestoken, later gebeurde hetzelfde met de zetel van de CDP en de kantoren van de (door de staat gecontroleerde) nationale televisie.”
Een uur geleden werd aangekondigd dat het voorstel voor de wetswijziging is ingetrokken. Het gonst over de sociale media dat ook Blaise Compaore op de vlucht zou zijn gegaan. De komende uren en vooral de komende dagen en weken worden cruciaal. De verwarring is groot en zal ongetwijfeld alleen groter worden. Dat er einde moest komen aan 27 jaar alleenheerschappij is duidelijk en ik deel de grote vreugde van de Burkinabè, maar ik deel ook hun angst en hun onzekerheid. Ik probeer ook de komende dagen verslag te doen van wat er gebeurt. Het wordt een hete herfst…
Lees ook ‘De vergeten revolutie van Thomas Sankara’, een reportage van Olivia Rutazibwa die in 2011 in MO*magazine verscheen.