Azerbeidzjan stelt organisatiecomité volgende klimaattop voor: oliebonzen, omstreden ambtenaren en geen enkele vrouw

Azerbeidzjan haalt ruwweg tweederde van zijn inkomsten uit olie en gas. Europese landen zijn de grootste afnemers.

Hikmat Gafarzada / Unsplash

Azerbeidzjan, gastland van de volgende VN-klimaattop, heeft verschillende topmannen van olie- en gasbedrijven en enkele controversiële regeringsfiguren benoemd in het comité dat de top moet organiseren. Ook opvallend: er is geen enkele vrouw bij.

Onder de 28 leden van de volledig mannelijke groep bevinden zich hooggeplaatste kaderleden van de staatsbedrijf Socar, een olie- en gasgigant en elektriciteitsproducent Azerenerji. Dat heeft de president van Azerbeidzjan, Ilham Aliyev, zaterdag bekendgemaakt.

Zijn regering had eerder al minister van Milieu Mukhtar Babayev naar voren geschoven als voorzitter van de VN-klimaatconferentie. Babayev werkte 26 jaar bij Socar voordat hij toetrad tot de regering.

Dichter bij de afgrond

Collin Rees, beleidsmedewerker bij Oil Change International, zegt dat de beslissingen van Azerbeidzjan ‘ons dichter bij de afgrond brengen’.

‘De klimaatbeweging eist een proces zonder invloed van de fossiele brandstofsector, en een uitgewerkt beleid rond belangenverstrengeling om te voorkomen dat olie- en gasbedrijven de klimaatbesprekingen naar hun hand zetten.’

De olie- en gastoplui zitten in het organiserend comité samen met ministers en topambtenaren wier families zijn beschuldigd van het opzetten van controversiële fiscale constructies in belastingparadijzen.

Vrouwen afwezig

Azerbeidzjan haalt ruwweg twee derde van zijn inkomsten uit olie en gas. Europese landen zijn de grootste afnemers. Het is een van de landen die het meest afhankelijk is van fossiele brandstoffen ter wereld. Bovendien zijn er plannen om de productie van fossiele brandstoffen de komende tien jaar met een derde te verhogen, volgens gegevens van onderzoeksbureau Rystad.

Nu het land zich opmaakt om in november COP29 te organiseren, heeft Aliyev het organiserend comité belast met het opstellen van een ‘actieplan’ voor de klimaattop. De groep moet ook een operationeel bedrijf opzetten voor de logistiek van het evenement.

Het comité bestaat uit 28 mannen en geen vrouwen, wat door de belangengroep She Changes Climate als ‘een achteruitgang’ wordt bestempeld. Mannen domineren ook de regering en staatsbedrijven van Azerbeidzjan.

Olie- en gasbedrijven staan paraat

Balababa Rzayev staat aan het hoofd van Azerenergy, het grootste nutsbedrijf van het land. De onderneming produceert het overgrote deel van zijn elektriciteit in olie- en gascentrales, naast enkele waterkrachtcentrales.

AzerEnergy bouwt een tiental elektriciteitscentrales in de zuidwestelijke regio Karabach, die Azerbeidzjan vorig jaar weer in handen kreeg na een dodelijk conflict met buurland Armenië.

Het bedrijf heeft naar verluidt contracten voor de bouw van de centrales uitgedeeld aan bedrijven die banden hebben met leden van de familie van Rzayev, volgens een rapport van de Azerbeidzjaanse denktank Economic Research Center.

Ruslan Aliyev, algemeen directeur van Azerigas, zetelt ook in het comité als vertegenwoordiger van de olie- en gassector. Aerigas beheert het distributienetwerk van Socar, het olie- en gasbedrijf waar COP29-voorzitter Babajev 26 jaar heeft gewerkt.

Socar stond op de 91ste plaats van de 99 bedrijven die onlangs zijn onderzocht door de Oil and Gas Benchmark. Die rangschikt bedrijven op hun transitie naar een koolstofarme economie.

‘Socar heeft geen bewijs dat het een rechtvaardige transitie ondersteunt.’

‘Socar heeft geen bewijs dat het een rechtvaardige transitie ondersteunt’, aldus het rapport. ‘De strategie van het bedrijf omvat beperkte maatregelen om de uitstoot te verminderen, zoals een verhoging van de energie-efficiëntie, aanpak van methaanlekken en vermindering van affakkelen.’

Socar heeft onlangs wel de oprichting van een afdeling voor hernieuwbare energie aangekondigd.

De skyline van Baku, de hoofdtstad van Azerbeidzjan.

Lloyd Alozie / Unsplash

Geheime betalingen

Bijna de helft van het organiserend comité van COP29 bestaat uit hooggeplaatste leden van de regering van Azerbeidzjan.

Zo is er Ali Naghiyev, het hoofd van de belangrijkste binnenlandse inlichtingendienst. Azerbeidzjan is herhaaldelijk beschuldigd van het gebruik van controversiële spyware tegen oppositieleiders, journalisten en ngo’s, zowel in eigen land als in buurland Armenië.

De familie van Naghiyev was ook verwikkeld in het Azerbeidzjaanse Laundromat-schandaal, een complex witwasprogramma dat miljarden uit het land heeft weggesluisd.

Het Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP) beweert dat een Tsjechisch vastgoedbedrijf onder controle van Naghiyevs zonen een vermoedelijke betaling van 1,25 miljoen dollar had ontvangen van een bedrijf dat centraal stond in dat schandaal. Naghiyev weigerde commentaar te geven op die aantijging.

Naghiyev was destijds plaatsvervangend hoofd van het anticorruptiebureau van het land dat net belangenverstrengeling, nepotisme en andere misstanden binnen de overheid moest onderzoeken.

Corruptie

Ook Kamaladdin Heydarov, de minister van Noodsituaties, zit in het comité. Heydarov wordt beschouwd als een van de rijkste en machtigste figuren van de regerende elite. Hij verwierf ‘enorme rijkdom’ tijdens zijn ambtstermijn als voorzitter van een Azerbeidzjaans douane-agentschap, ‘een agentschap dat berucht corrupt is, zelfs naar Azerbeidzjaanse normen’, zei de Amerikaanse diplomaat Donald Lu in 2010.

Volgens het OCCRP waren zijn kinderen betrokken bij een plan waarbij bedrijven in het buitenland werden gebruikt als dekmantel voor investeringen in luxe-eigendommen, bedrijven en luxehotels in heel Europa en het Midden-Oosten.

Een advocaat van de familie zei destijds dat het een ‘volledig legitieme en wettige onderneming’ was en ontkende de aantijgingen van LU, die hij ‘geen betrouwbare bron’ noemde.

Een woordvoerder van de regering van Azerbeidzjan reageerde niet onmiddellijk op een verzoek om commentaar.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen bij Climate Home News.