‘Als we niet snel in actie komen, zullen we in de nabije toekomst wellicht gedwongen worden om onze mobiliteit en onze import uit andere delen van de wereld drastisch in te krimpen.’ Zo klonk het dreigend uit de mond van Europees Commissaris voor Transport en Mobiliteit Mareta Jager op een conferentie over Piekolie in het Europees parlement.
Piekolie is het punt waarop de helft van de wereldreserves van petroleum zijn opgepompt, en de productie in een fase komt waarbij ontginning moeilijker is en dus ook duurder en de olie van mindere kwaliteit wordt.
Jager waarschuwde voor de verregaande maatschappelijke en economische gevolgen indien we onze olieafhankelijkheid niet snel afbouwen. Aangezien olie onze levensstijl bepaalt en de agro-industrie op petroleum is gebaseerd, zijn de economische en sociale gevolgen van Piekolie onvermijdelijk. Nagenoeg alle sectoren van de industrie draaien op olie. Europa hangt nog steeds voor 96 procent van zijn energiebehoeften af van petroleum. In 2010 besteedde de EU 210 miljard euro aan olie-import.
Zelfs de hoofdeconoom van het Internationaal Energie Agentschap, Fatih Birol, waarschuwt voor Piekolie en zegt dat dat moment wellicht reeds in 2006 bereikt werd. De bestaande olievelden dalen zo snel, aldus Birol, dat we vier Saudi-Arabiës zouden moeten ontdekken om het productieniveau de komende 25 jaar op peil te houden. Birol verwacht ook dat de olieprijzen de volgende drie jaar nog een derde kunnen stijgen. Daarnaast duwen de huidige omwentelingen in de Arabische wereld de olieprijzen verder de hoogte in.
Ander knelpunt is de onduidelijke houding van de Organisatie van de Olie-exporterende Landen (OPEC). Haar lidstaten zijn niet steeds transparant over de gegevens van hun olievoorraad en overschatten hun reserves regelmatig.
Om de energie-uitdagingen aan te pakken, sloot de Europese Unie in 2009 een akkoord af: alle lidstaten moeten een minimum aan oliestock bewaren, ze moeten onderling solidariteit tonen en crisismaatregelen opstellen voor het geval er een tekort zou ontstaan.
In tegenstelling tot het aanbod, blijft de wereldwijde vraag naar olie toenemen. Vooral in opkomende landen zoals China stijgt de vraag sterk. Toch zullen overheden door de hoge kosten meer en meer verplicht worden na te denken over alternatieven zoals wind-, zonne- of kernenergie. ‘Ontwikkelingslanden, die niet de middelen hebben om in alternatieve energie te investeren, zullen de grootste schade ondervinden’, aldus Lord Oxburgh, voormalig voorzitter van olieconcern Shell.