Ex-presidente Cristina Kirchner vervolgd voor het vormen van een “criminele organisatie”

Cristina Kirchner

Ministerio de cultura de Argentina (CC BY-SA 2.0)​

Cristina Kirchner werd dinsdag door rechter Claudio Bonadio in beschuldiging gesteld voor het witwassen van geld met haar hotels in El Calafate in de provincie Santa Cruz, waar haar man Nestor goeverneur was alvorens in 2003 het tot president te schoppen.

Dat het echtpaar Kirchner een politieke carriere heeft uitgebouwd binnen de peronistische partij, en met een links discours aan de macht is gekomen, heeft hen nooit weerhouden op grote schaal te investeren in vastgoed en een klein hotelimperium uit te bouwen. In El Calafate, waar men de gletsjer Perito Moreno kan bewonderen, heeft de familie Kirchner verschillende luxe-hotels zoals Los Sauces, Las Dunas, Los Alamos en Los Altos de Calafate (“De Hoogten van Calafate”) dat op de heuvel boven het stadje ligt.

Eens aan de macht, groeide het patrimonium van de Kirchner’s exponentieel.

Het beginkapitaal van de Kirchners stamde uit de jaren ’70, toen Nestor in Santa Cruz een immobiliënkantoor had dat gespecialiseerd was in het opkopen van huizen die door de deurwaarder waren aangeslagen.

Eens aan de macht, groeide het patrimonium van de Kirchner’s exponentieel, onder meer omdat gronden in El Calafate publiek geveild werden aan spotprijzen en de Kirchners samen met hun rechterhand (de ondertussen veroordeelde Lázaro Baez) gewillige kopers waren en op die gronden hotels begonnen te zetten. Een en ander heeft er voor gezorgd dat er in El Calafate een overaanbod is van 60% aan hotelcapaciteit.

Wijlen Nestor en Cristina gebruikten wel allerhande ingewikkelde juridische constructies waarin vennoten, stromannen, familieleden als eigenaar figureren. Daardoor komt het dat in zaak Hotesur van rechter Bonadio ook Cristina’s nicht Romina Mercado en haar kinderen Florencia en Maximo berecht zullen worden. Daarnaast werd beslag gelegd op hun eigendommen ter waarde van 120 miljoen peso per persoon en kregen ze het verbod om het Argentijns grondgebied te verlaten.

Politieke vervolging

Volgens de advocaat van Cristina Kirchner is dit een aanfluiting van de rechtspraak en zijn de Kirchners het slachtoffer van politieke vervolging. ‘Dit heeft niets met de justitie te maken. Dit is persoonlijk, immoreel en zonder enige juridische grond en abitrair’, tweette Gregorio Dalbon.

‘Bonadio is deel van een sinister plan om Cristina Kirchner te vervolgen’, aldus Dalbon die verder de rechter uitmaakte voor “ezel” en “beest” in een twitterbericht dat 200.000 keer werd geretweet. Immers, Cristina Kirchner kan nog op veel steun rekenen, vooral bij de militanten van de peronistische partij, het Overwinningsfront (FpV).

Op de vraag of dat Cristina Kirchner en haar omgeving zich hebben schuldig gemaakt aan corruptie, en of dat deze vervolging een vorm van politieke vervolging is, is het antwoord twee keer affirmatief. Dat er onder 12 jaar Kircher-regime allerlei corrupte zaken zijn gebeurd, daar twijfelt niemand aan. Voormalig Kirchner-stroman Lazaro Baez werd in korte tijd van bankbediende eigenaar van 500.000 hectare grond in de provincie Santa Cruz. Anderzijds liet rechter Julian Ercolini, die Kirchner in een andere zaak vervolgt, het dossier jarenlang op zijn bureau bestoffen, tot de regeringswissel van 2015, en schoot dan plots wakker.

No comeback

Anderhalf jaar na het aantreden van Macri, staat deze zaak nog steeds bovenaan de agenda. ‘Het lijkt allemaal opgeblazen door de media’, vindt politicoloog Julio Burdman. ‘Het gaat over een ex-presidente die al veel van haar pluimen heeft verloren en aan macht heeft ingeboet. Maar door deze juridische slag wordt ze weer een politiek belangrijk figuur.’

Zit daar een strategie achter van de regering? Haar uitschakelen voor een kandidatuur in 2019? ‘Wat er nu gebeurt, is dat ze terug wordt afgeschilderd als de leidster van de oppositie en dat is ze niet. Misschien is dat een strategie om de Peronisten verdeeld te houden? Maar het gevolg kan zijn dat ze door haar slachtofferrol politiek weer aan belang wint.’

‘Hier weet je nooit wat er gebeurt, maar de kans op een veroordeling is klein.’

Het is wel toevallig dat de rechtszaak tegen Kirchner wordt aangezwengeld op een moment dat Mauricio Macri sterretjes ziet. Economisch raakt Argentinië maar niet uit het slop, de inflatie blijft hoger dan 35% en de regering heeft te maken met hardnekkig protest van de onderbetaalde leraars. Vandaag (6 april) is er in heel Argentinië een algemene staking afgekondigd.

Denkt Burdman tenslotte dat “la K” effectief zal veroordeeld worden? ‘Hier weet je nooit wat er gebeurt, maar de kans op een veroordeling is klein. In augustus zijn er weer verkiezingen en de kans bestaat dat ze juridische immuniteit zal verwerven als volksvertegenwoordiger.’

Kan ze nog terugkomen als presidente? ‘Het peronisme is momenteel erg verdeeld en werkt trouwens voor een groot deel samen met de regering, die in het parlement zwaar in de minderheid is. Van de 24 gouverneurs, zijn er maar 5 van de partij Cambiemos van Macri. In deze context, lijkt het onwaarschijnlijk dat de polariserende figuur van Cristina het peronisme terug kan verenigen.’