Migranten- en mensenrechtenorganisaties in Griekenland maken zich zorgen dat hun overheid het toch al repressieve beleid nog verder zal gaan opvoeren.
Kort voor de verkiezingen van mei keurde het Griekse parlement in april een uitbreiding van een wet goed die gezondheidscontroles en opsluiting toelaat van mensen die mogelijks aan een besmettelijke ziekte lijden of die tot een groep behoren van mensen die daar kwetsbaar voor zijn. De Griekse overheid wil zo naar eigen zeggen de volksgezondheid beschermen. Behalve sekswerkers viseert het amendement heel specifiek mensen uit bepaalde landen – lees: asielzoekers en sans-papiers uit niet-Europese herkomstlanden. Mensenrechtenorganisaties protesteren heftig tegen het inhumane karakter van de opgelegde medische screenings. ‘Politiegeleide medische screenings en een angstdiscours staan haaks op een duurzaam beleid inzake volksgezondheid’, zegt Artsen Zonder Grenzen (AZG).
De organisatie maakt zich sterk dat de politieacties net leiden tot een omgekeerd effect: mensen die al in precaire omstandigheden leven, trekken zich nu nog meer terug uit de samenleving en komen zo alsmaar minder in aanmerking voor medische hulpverlening. AZG wijst ook op de ondermaatse leefomstandigheden in Griekse detentiecentra, vooral in Evros, de Griekse grensregio met Turkije. Medische interventies van AZG in de detentiecentra in Evros tonen aan dat meer dan zestig procent van de medische problemen van de bewoners juist een gevolg is van de slechte leefomstandigheden in de detentiecentra.
Intussen opende de Griekse regering in Amygdaleza bij Athene het eerste van dertig geplande opvangcentra voor de vele migranten zonder papieren die via Griekenland Europa binnenkomen. Als accommodatie voldoet het centrum aan de normen, zegt VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR, maar het is geen antwoord op het nog steeds ontbrekende Griekse asielbeleid. Kandidaat-vluchtelingen krijgen nauwelijks sociale bescherming, laat staan dat ze kans maken op erkenning.
‘De Griekse regering beschouwt deze mensen als vuilnis’, zegt Panos Christodoulou van de Griekse vluchtelingenraad. ‘Het meest alarmerende is dat het repressieve beleid tegenover mensen zonder papieren racistische en xenofobe gevoelens die tijdens de economische crisis opflakkerden alleen maar versterkt.’
Racistisch geweld in Griekenland neemt razendsnel toe, bevestigen Griekse rechtenorganisaties die in een gezamenlijk proefproject racistisch gemotiveerd geweld optekenden. Tussen oktober 2011 en januari dit jaar werden zestig aanvallen genoteerd, twaalf slachtoffers werden daarbij ernstig verwond.