Mexicanen zijn de angst beu

Na de verdwijning van 43 studenten van de Escuela Normal Rural de Ayotzinapa in het plaatsje Iguala in de staat Guerrero is de hel in Mexico losgebarsten. Het werd namelijk duidelijk dat de lokale politie de studenten had overgeleverd aan het drugskartel Guerreros Unidos en dat ze dat deed in opdracht van de burgemeester van Iguala en zijn vrouw, beiden gelinkt aan het kartel. Hoewel heel de wereld nu gefocust is op Iguala, blijkt dit slechts één van de zovele misdrijven en ontvoeringen te zijn dat het land in de ban houdt.

De PRI wordt beticht bloed aan de handen te hebben.

© Annick Donkers

#YaMeCansé

De laatste dagen lijkt een ware heksenjacht begonnen te zijn tegen bepaalde personen van de studentenorganisaties.

In het hele land richten studenten, artiesten, mensen uit de dorpen en intellectuelen groepen op om actie te ondernemen. Want iedereen is het grondig beu om in angst te leven. Zo is een groep artiesten gestart met sensibilizering via hun campagne #YaMeCansé ofwel ‘We zijn het beu!’. Ook heeft deze groep een brief geschreven aan de Secretaris Generaal van de Verenigde Naties, Ban Ki Moon, met de vraag te interveniëren, omdat er in Mexico sprake zou zijn van een ´genocide´.

Deze situatie van opstand zint de regering duidelijk niet en vooral de publieke scholen met hun opstandige en kritische jongeren worden geviseerd. De laatste dagen lijkt een ware heksenjacht begonnen te zijn tegen bepaalde personen van de studentenorganisaties en ´verdachte, anarchistische´ groepen.

De geheime politie (Dirección de Inteligencia) houdt het doen en laten van deze jongeren aandachtig in het oog. Ook laat men politiemensen infiltreren in studentenbetogingen om tot vandalisme aan te zetten, zodat de studenten daar achteraf van beschuldigd kunnen worden. Het zijn allemaal tactieken die in Mexico bekend staan als oude PRI-tactieken, naar de partij van huidig president Peña Nieto, die zowat de hele twintigste eeuw aan de macht was in Mexico.

In het hele land richten studenten, artiesten, mensen uit de dorpen en intellectuelen groepen op om actie te ondernemen.

© Annick Donkers

Twijfelachtige schietpartij

Op zaterdag 15 november vond een confrontatie plaats tussen politie van de Procuraduría General de Justícia (PGJ) en een groep jongeren die verzameld waren in het Auditorio Justo Sierra van de Faculteit Filosofie en Letterkunde aan de UNAM, de grote staatsuniversiteit in Mexico Stad. Eén persoon kreeg hierbij een kogel in zijn been en een hond werd hierbij verwond.

Officieel luidde de aanklacht dat er een gsm zou gestolen zijn en dat er uit zelfverdediging in de lucht werd geschoten. In Mexico worden er dagelijks gsm´s gestolen, vaak zelfs voor de ogen van de politie zonder dat deze noodzakelijk ingrijpt. Dus waarom kwam het nu tot een schietpartij? Het Auditorio Justo Sierra van UNAM wordt sinds de stakingen in 1999 bezet door diverse groepen en omgedoopt tot Auditorio Che Guevarra. Het gebouw werd voor verschillende doeleinden gebruikt door deze groepen tegen de wil van UNAM die in het verleden al enkele pogingen ondernam om het gebouw terug in handen te krijgen en te kunnen onderhouden. Op 15 november kwam er een groep agenten in burger naar het auditorium afgezakt met het gsm-diefstalexcuus, omdat ze wilden voorkomen dat het gebouw gebruikt zou worden voor revolutionaire doeleinden.

De protestkaravaans vertrokken vanuit de onrustige provincie Guerrero, met de ouders van de 43 studenten die op 26 september verdwenen.

© Annick Donkers

Arbitraire arrestaties

Mexico kijkt ongerust uit naar de betogingen van 20 november.

Op zondag 16 november vertrokken elders in Mexico Stad vier studenten voor dagelijkse aankopen naar de markt Sonora. Twee van hen worden opgewacht door twintig leden van de Geheime Dienst (Dirección de Inteligencia) die hen trachten te ontvoeren.

Door het optreden van buitenstaanders en federale politie worden de wagens met de twee jongeren tegengehouden. Jacqueline Santana Lopez, een studente muziek en economie, en Bryan Reyes Rodriguez, een student muziek en ook leraar flamenco, ontsnappen aan een ontvoering maar worden uitgeleverd aan het Openbaar Ministerie, waar ze vals beticht worden van het stelen van 500 pesos van een politieagent.

Nog voor de advocaat van beiden hun onschuld kan proberen aantonen, worden ze overgebracht naar de gevangenis, namelijk de Reclusorio Norte (mannengevangenis) en Santa Marta (vrouwengevangenis). Voor Bryan was dit niet de eerste keer in de cel, Hij kwam tijdens de protesten van 1 december 2012, toen PRI en Peña Nieto aan de macht kwamen, ook al in de gevangenis terecht. Hij blijkt nu opnieuw het slachtoffer te zijn van de zoveel arbitraire arrestaties die in Mexico momenteel plaatsvinden. Enkele dagen voor zijn ontvoering gaf Rodriguez al via sociale media aan dat hij gevolgd werd.

Het volstaat actief te zijn in de organisatie #Yo soy 132 (een studentenbeweging die de verkiezing van Peña Nieto probeerde te voorkomen) of in de Acampada aan het Monument van de Revolutie (een pleinbezetting van Mexicaanse indignados) om verdacht en gevaarlijk gevonden te worden.

In een officiële verklaring zegt de president dat hij het geweld betreurt, maar hij benadrukt tegelijk dat de Staat op legitieme wijze hard kan optreden wanneer er geen andere optie meer is om de orde te handhaven of te herstellen. Mexico kijkt ongerust uit naar de betogingen van 20 november.

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Cesar Alan Ruiz Galicia.