Stockholm op de groene weg

Sinds 2007 moeten automobilisten betalen als ze Stockholm binnenrijden. Het plan voor die tolheffing stuitte aanvankelijk op veel weerstand. Politici die het idee steunden verloren stemmen. Toen de groene partij in 2002 mee aan de macht kwam, besloot de regering een proefproject op te zetten. Van januari tot juli 2006 werden auto’s die de stad in- en uitreden automatisch geregistreerd. Bestuurders moesten dagelijks ongeveer twee euro betalen. Gevolg van het proefproject was dat het verkeer met een vijfde daalde en ook de files fel verminderden. In september 2006 mochten de inwoners van Stockholm zich tijdens een referendum uitspreken over de heffing. Uitslag: 51,3 procent stemde vóór.

Stockholm heeft de voorbije jaren ook fors geïnvesteerd in duurzaam openbaar vervoer. Tijdens het spitsuur is het busverkeer goed voor drie vierde van het totale verkeer. Bovendien moeten alle bussen tegen 2020 op biobrandstof rijden. De metro en pendeltrein draaien nu al op groene stroom.

‘Als eerste groene hoofdstad van Europa kan Stockholm een voorbeeld zijn voor andere grote steden’, zegt Karolina Isaksson van het Zweedse Onderzoeksinstituut voor Verkeer en Transport (VTI). ‘Minder auto’s en een uitgebreid openbaar vervoersnetwerk maken het leven in de binnenstad aangenamer.’ Volgens Isaksson streeft Stockholm naar duurzame stadsplanning. De stad wil dat haar inwoners milieubewust leven in duurzame woningen in een groene omgeving.

‘Toch is dat niet genoeg’, zegt Isaksson. ‘Ondanks de tolheffing en het efficiënte openbaar vervoer blijft de auto het belangrijkste vervoersmiddel.’ Volgens Isaksson nemen de Zweedse beleidsmakers te weinig maatregelen om het Koning Auto terug te dringen. Zo investeert de overheid evenveel in nieuwe wegen als in openbaar vervoer. De inkomsten van de tolheffing gaan voortaan naar de aanleg van een nieuwe ringweg. Stockholm stimuleert wel het gebruik van duurzame wagens. ‘Maar of biobrandstoffen globaal gezien het milieu ten goede komen is nog maar de vraag’, nuanceert Isaksson.

Stockholm profileert zich ook als fietsstad. Isaksson vindt nochtans dat fietsen in Stockholm op sommige plaatsen gevaarlijk blijft, al doet de stad haar best om de situatie te verbeteren. ‘Een milieuvriendelijk, gezond en veilig Stockholm vraagt dus om nog meer inspanningen. Of de stad werkelijk op de goede weg is, zal de tijd moeten uitwijzen.’