De Chinese investeringsgolf die wereldwijd voor economische en fysieke impact zorgt, is ook voelbaar in België. China is al de vijfde grootste investeerder in België. Wijnegem Shopping Center en Waasland Shopping Center zijn in Chinese handen, net als Volvo Cars. Als het van de Vlaamse regering afhangt, mag dat best nog een beetje meer zijn
Als we even voorbijzien aan de vele eenmanszaken (zoals restaurants), zijn er in België zo’n honderd Chinese investeringsprojecten, groot en klein, waarvan een kwart uit Taiwan en HongKong. ‘Driekwart daarvan bevindt zich in Vlaanderen,’ zegt Tom Vermeulen van Flanders Investment and Trade (FIT). ‘Er zijn ook nog zo’n veertig leads, contacten die kunnen leiden tot een investering.’
2015 was een goed jaar, met zestien nieuwe Chinese investeringen in Vlaanderen. Daarmee kwam China intussen al op de vijfde plaats, na de VS, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland.
Vorig jaar kocht de China Investment Corporation voor 865 miljoen euro aan West-Europese winkelcentra: bij ons ging het om Wijnegem Shopping Center en Waasland Shopping Center.
Vorig jaar kocht de China Investment Corporation voor 865 miljoen euro aan West-Europese winkelcentra.
Pixabay Public domain (CC0)
De havens
Verder is China prominent aanwezig in onze havens, met name in de containerhavens van Antwerpen. PSA uit Singapore nam destijds Noordnatie en Hessennatie over en daarmee het grote containerverkeer in Antwerpen.
In de Antwerp Gateway, het jongere Deurganckdok, nam rederij Cosco dan weer een participatie van twintig procent. Commentaar van de Antwerpse havenbaas Eddy Bruyninckx: ‘Rederijen willen uiteraard posities nemen in containerhavens om zeker te zijn dat ze snel bediend worden en er ook nog een cent aan te verdienen.’
Bruyninckx had destijds een dubbel gevoel bij de overname door PSA. ‘Als wereldspelers niet geïnteresseerd zouden zijn in Antwerpen, zou dat erg zijn, maar ik vond het wel jammer dat de knowhow in vreemde handen kwam. Om die reden heb ik erop aangedrongen meer Vlamingen op te nemen in het management. Dergelijke wereldspelers kunnen er wel ook voor zorgen dat onze zwakkere positie in Azië wordt versterkt, maar op dat vlak hebben ze me enigszins teleurgesteld.’
Bruyninckx: ‘Ik hoopte dat PSA en Cosco onze positie in Azië zouden versterken, op dat vlak hebben ze me teleurgesteld.’
Antwerpen blijft Europees marktleider voor Afrika en Amerika, maar is ondervertegenwoordigd in Azië, waar Rotterdam en Hamburg sterker staan. Bruyninckx: ‘We willen dat verhelpen door geregeld naar China te gaan, we hebben een medewerker in Shanghai, maar eenvoudig is het niet.’
Omdat Antwerpen minder afhankelijk is van Azië en China, lijdt het dan ook wel weer minder dan Rotterdam en Zeebrugge onder de relatieve terugval van de Aziatische volumes. Bruyninckx: ‘Antwerpen noteert in 2015 +8 procent, Rotterdam stagneert, Hamburg -9 procent en Zeebrugge -26 procent.’
Zeebrugge is afhankelijker van Aziatische containers. In zijn containerterminal van APM Terminals is er een Chinees belang van 49%: 25% voor Shanghai International Port Group en 24% voor China Shipping Terminal Development.
De containerhaven in Zeebrugge is voor 49 procent in Chinese handen.
Goya Bauwens (CC by-nc 2.0)
De Gentse haven is atypisch omdat die vooral grondstoffen invoert en die komen zelden uit China. Wel is een van de Gentse kroonjuwelen, Volvo Cars, in handen van het Chinese Geely. Havenbaas Daan Schalck is daar erg over te spreken. ‘De vorige aandeelhouder Ford wilde meer zijn eigen aanpak opdringen. Geely respecteert meer het Zweedse model.’
De zwakkere positie van Antwerpen in de handel met China verklaart wellicht waarom Rotterdam wel voorkomt op vele kaartjes van de nieuwe Zijderoute, terwijl Antwerpen ontbreekt. Op 23 juli 2015 kwam de eerste trein uit China in Rotterdam aan. Dat prikkelt Antwerpen, dat vist om een plaatsje in de Zijderoute. Er is in dat verband nog niets concreet, behalve de verklaring van president Xi tijdens het koninklijk bezoek vorig jaar, dat Antwerpen deel zal uitmaken van de Zijderoute.
Ook bij die andere kans om vooraan te staan in de Chinese investeringsgolf reageerde België niet snel genoeg.
Ook bij die andere kans, de Aziatische Infrastructuurinvesteringsbank, reageerde België niet snel genoeg om bij de stichtende leden te zijn. Naar verluidt had dat te maken met de houding van sommigen op onze FOD Financiën.
Andere opvallende Chinese aanwezigheden in ons land zijn telecombedrijf Huawei, met zijn samenwerking met de Universiteit Gent, en het Europese distributiecentrum van Sunward, producent van industriële graafmachines in Beringen.
Chinese investeringen in Europa stegen van nagenoeg niks in 2000 naar 16 miljard euro in 2014. Koploper Verenigd Koninkrijk haalt meestal een kwart van die investeringen binnen. België staat op de tiende plaats in de EU met 2,5 procent van het totaal.
Dit artikel werd geschreven voor het lentenummer van MO*magazine. Voor slechts €20 kan u hier een jaarabonnement nemen!