Bewoners Anneessenswijk klagen leegstand aan

Het hele idee ontstond tijdens de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen in oktober 2012. De Buurtwinkel hield toen een rondvraag bij de bewoners van de wijk om te vragen wat hun grootste bezorgdheden en bekommernissen waren. Ze konden ook een tekening maken van “hun ideale wijk”. Uit die rondvraag bleek dat de bewoners zich vooral stoorden aan de grote leegstand in de stad, die in schril contrast staat met de hoge huurprijzen en de ellenlange wachtlijsten voor een sociale woning.

Geen inventaris

De cijfers geven de buurtbewoners geen ongelijk. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zouden tussen de 15.000 en de 30.000 woningen leegstaan. Door het ontbreken van een inventaris, is het onmogelijk te weten hoe groot het probleem van leegstand precies is. Daartegenover staan 40.000 gezinnen op de wachtlijst voor een sociale woning in Brussel. En wie al iets heeft, moest in 2011 een gemiddelde huur van 640 euro per maand betalen.

Die 40.000 namen op de wachtlijst zijn meer dan een nummer. Ze hebben ook een gezin. Zoals Olga. Ze is alleenstaande moeder van drie kinderen en ze zou maar liefst zeven jaar moeten wachten op een sociale woning. ‘Tot eind vorig jaar werkte ik als boekhoudster, maar door een herstructurering heb ik die job verloren’, vertelt ze. Ze komt uit Oekraïne, ‘het land van de revolutie’, zegt ze lachend. Ze spreekt vlot Frans en Engels, maar voorlopig krijgt ze OCMW-steun. In de hoop dat daar sneller iets uit de bus komt, liet ze zich intussen ook in een aantal randgemeenten rond Brussel op de wachtlijst zetten.

Hulp bij schilderen

Ibrahim is een man van 36 die zes jaar geleden vanuit Guinee naar Brussel kwam. Als sans-papiers kwam hij in een opvangtehuis in de Anneessenswijk terecht en kwam zo met de vzw Buurtwinkel in contact, een wijkcentrum dat zorg biedt op verschillende domeinen, waaronder onderwijs, welzijn en gezondheidszorg. Ze hielpen Ibrahim bij het schilderen van zijn appartement.

Maandelijks betaalt hij 570 euro voor een appartement dat in de winter moeilijk te verwarmen is. Bovendien is de huurprijs te hoog voor een werkloze. Dus zoekt hij elders en goedkoper. Maar dat is moeilijk, getuigt hij: ‘Als verhuurders horen dat ik OCMW-steun ontvang, haken ze af’, zegt hij. ‘Ze vragen altijd een loonfiche of een arbeidscontract en je moet twee of drie maanden waarborg betalen. Voor mij is dat onmogelijk.’

Twintig jaar leegstand

De site in de Maagdenstraat ligt braak sinds 2008. Toen liet de stad de zeven krotwoningen die er stonden afbreken omdat ze te onveilig waren. De eigenaar wilde er een lucratief woningproject op poten zetten, maar dat stootte op verzet van de buurt. De stad probeert de gronden al een tijdje te onteigenen, maar de rechtszaak daarover sleept nog altijd aan.

Volgens de Buurtwinkel is de stad al eigenaar is, en zijn er plannen om op deze plek middenklassewoningen te ontwikkelen. Joke Storme van de Buurtwinkel ziet die plannen niet zitten: ‘Deze plannen zijn geen oplossing voor wie al jaren op een betaalbare woning wacht. Terwijl er een heel grote nood is aan sociale woningen in deze wijk, kiest de stad net voor de verdringing van de armen in de buurt.’

Het kleurrijke behangpapier en de lichtblauwe zeilen, ontworpen door een kunstenaar uit de buurt die zich op de ideeën van buurtbewoners inspireerde, maken de site alleszins een heel stuk vrolijker. Hopelijk is de opsmukkunst bestand tegen weer en ontij, want het is de bedoeling dat het een tijdje blijft hangen, net als de bloembakken die ook tegen de planken werden bevestigd.

Eerder werd ook een ander stadskanker in de buurt, een vroegere ijzerhandel op de hoek van de Anderlechtsesteenweg en de Washuisstraat, al op dezelfde manier onder handen genomen. Dat gebouw staat al leeg sinds het begin van de jaren 90.

Van die actie heeft de Buurtwinkel dit filmpje gemaakt.