Chaos bereikt Noord-Somalië

Een opstandige Somalische militieleider in de semi-autonome regio Puntland heeft zich aangesloten bij de islamitische terroristische organisatie Al-Shabaab die grote delen van Somalië controleert. Daardoor dreigt de destabilisatie van een tot nu toe relatief vreedzaam gebied in Somalië, waar westerse hulporganisaties en journalisten nog veilig konden werken. De krijgsheer Sheik Mohamed Said Atom liet weten dat hij hetzelfde doel nastreeft als Al-Shabaab: een strikt islamitische wetgeving.

Nieuwe troepen

Deze alliantie is een nieuwe tegenslag voor het land waarin al twintig jaar burgeroorlog heerst. Bloedvergieten en piraterij maken er deel uit van de dagelijkse realiteit. De overgangsregering slaagt er niet in om de bevolking van elementaire diensten te voorzien en drijft zo steeds meer mensen in de handen van Al-Shabaab. Op 11 juli pleegde deze radicaal-islamitische organisatie, die banden zou hebben met Al-Qaeda, een bomaanslag in de Oegandese hoofdstad Kampala. Daar zou twee weken later een conferentie van de Afrikaanse Unie (AU) plaatsvinden. Bij de aanslag vielen 76 doden.
Op de conferentie deze week besloot de AU te reageren door tweeduizend nieuwe troepen naar de Somalische hoofdstad Mogadishu te sturen, en hen toelating te geven ook preventief op de rebellen te vuren. Dat zou het troepentotaal van de vredesmissie van de Afrikaanse Unie (Amisom) op achtduizend militairen brengen.
Waarnemers vrezen echter dat de maatregel de situatie enkel maar zal verergeren. ‘Het is een zware vergissing om vredestroepen te sturen voor de bescherming van een regime dat niet in staat is de zuidelijke en centrale delen van Somalië, laat staan het hele land, te besturen,’ vertelt J. Peter Pham, adjunct-directeur van de commissie voor Buitenlands Beleid van de Verenigde Staten, aan de Amerikaanse krant The New York Times.

Al-Shabaab laten overnemen

Bovendien zouden een agressievere militaire aanpak en de verhoging van het aantal troepen in Mogadishu de legitimiteit van de vredesmissie en van de regering verder aantasten. De soldaten van Amisom, actief in de hoofdstad sinds 2007, beantwoorden aanvallen van de rebellen vaak met ongecoördineerde granaatbeschietingen. De burgerdoden die bij deze reacties vallen, vormen propaganda voor de extremisten, die zich opstellen als verdedigers tegen buitenlandse invallers.
Vele analisten denken, volgens The New York Times, dat het op lange termijn beter zou zijn om alle vredestroepen terug te trekken, de overgangsregering te laten vallen en Al-Shabaab het land te laten overnemen. Volgens hen zouden clanmilities en zakenmensen die nieuwe regering snel omverwerpen. Het resultaat zou een stabielere regering zijn, die niet steunt op buitenlandse machten. De experten halen aan dat de enige relatief rustige periode in Mogadishu, de zes maanden in 2006 waren toen een islamitische coalitie de stad in handen had.
Maar ze beseffen dat voor buitenlandse machten het vooruitzicht van een radicaal-islamitische regering niet aanvaardbaar is. En dat is het zeker niet voor de VS, die al tweehonderd miljoen dollar hebben geïnvesteerd in de vredesmissie en ook nu meer financiële en logistieke steun hebben beloofd voor de extra troepen.