China wil geen reddersrol
Antoaneta Becker
27 juni 2010
Nu de verwachtingen groeien dat China de sleutel in handen heeft tot wereldwijd economisch herstel, heeft het land een subtiel signaal uitgezonden dat zijn economie kwetsbaar is en dat externe druk om de munt te herwaarderen meer kwaad dan goed kan doen.
Vlak voor de G20-top dit weekeinde in Toronto, verscheen een explosief rapport waarin Chinese auditors korte metten maken met de wereldwijde perceptie dat China een land is met weinig schulden.
Chinese banken zijn ontkomen aan de hypotheekonrust die financiële instellingen in de Verenigde Staten en Europa teisterde, maar het ijverig verstrekken van leningen om de recessie op afstand te houden kan gevaren me zich meebrengen.
Het Nationale Auditbureau maakte deze week bekend dat sommige lokale overheden schulden hebben die hun beschikbare budget driemaal overschrijden. De lokale schulden in totaal 2,79 triljoen yuan (33 miljard euro) bedragen en bijna 40 procent daarvan ontstond in 2009, toen China het land de uitgaven en leningen verhoogde om de recessie te bestrijden.
Realiteit
Het rapport voorspelt geen Grieks scenario als het gaat om de schuldenproblematiek. De boodschap is bedoeld om de verwachtingen te temperen dat China de leiding zal nemen in het aanpakken van de economische onbalans en een aanzienlijke stijging van zijn munt, de yuan, zal toestaan.
De boodschap werd versterkt door een hoge Chinese functionaris, die door de staatsmedia werd geciteerd. Hij zei aan de vooravond van de G20 dat “China en India zullen bloeden als ze de last op zich nemen de wereldeconomie aan te jagen.”
“Als economische herstel wordt toevertrouwd aan China en India, wordt geen recht gedaan aan de realiteit in de opkomende landen”, zei Zhang Yansheng, directeur van het Departement Buitenlandse Economische Zaken van de Nationale Ontwikkelings- en Hervormingscommissie (NDRC) tegen de ’21st Century Business Herald’. “Wij willen niet gedwongen worden de prijs te betalen voor het losse monetaire beleid van ontwikkelde landen”, zei hij.
Vlak voor de G20-top waardeerde China de yuan op ten opzichte van de dollar. De koppeling van de munt aan de dollar blijft echter bestaan, alleen de bandbreedte werd verruimd. Het land staat al lange tijd onder zware internationale druk om de koppeling van de yuan aan de dollar los te laten. China zou de munt kunstmatig laag houden om zo de concurrentiepositie van zijn exporteurs te verbeteren.
Bezuinigingen
“De druk op China om te herwaarderen is nooit groter geweest, maar we moeten de buitenwereld duidelijk maken dat China middenin een pijnlijke interne herstructurering van de economie zit”, zegt Ye Qiang, een analist die het Chinese monetaire beleid nauwlettend volgt. “Er wordt prioriteit gegeven aan Amerikaanse plannen om de export te verhogen en de nieuwe, Europese bezuinigingspolitiek, maar was als het over onze plannen gaat om een sociaal welvaartssysteem op te bouwen? Moeten we die stopzetten om geld in Europa en de VS te pompen?”
Het nieuws dat China gebukt gaat onder hoge schulden moet het beeld bestrijden dat het land een van de weinige oases van economische gezondheid in de wereld is.
De crisis in Griekenland, die ervoor zorgde dat de euro 15 procent daalde ten opzichte van de yuan, zorgde ervoor dat de Chinese exportgoederen in de eurozone duurder werden. Daarmee staan ook Chinese plannen om het aantal banen in de exportsector uit te breiden, onder druk. Tegelijkertijd heeft China te maken met golven van arbeidersprotesten. Zij eisen hogere salarissen en betere arbeidsomstandigheden.
Om de aandacht af te leiden van de yuan, dringt China er nu bij de G20 op aan om zich te concentreren op het voorkomen van een tweede economische neergang. Zhang Yansheng van de NDRC, het belangrijkste Chinese economische planningsorgaan, heeft gewaarschuwd dat Europese bezuinigingsmaatregelen en fiscale discipline in de eurozone gevolgd zullen worden door de VS en Japan, waarmee het kwetsbare economische herstel geschaad kan worden.