“‘De ramadan: mijn regen na een zware zomer’

CC0

De ramadan, het is een maand waarin moslims overdag niet eten en drinken. Maar is dat alles? Blogster Sehrish Raja vertelt aan de hand van een persoonlijk verhaal wat de ramadan voor haar betekent en hoe het haar hielp met het verwerken van verlies. ‘De ramadan stak mij een hart onder de riem en liet me opnieuw beseffen dat je zorg moet dragen voor je hart.’

‘Mama, wanneer ik mama word, zal jij dan ook naar Allah gaan?’

Toen mijn vierjarige kleuter mij vroeg waar mijn mama, en dus zijn oma was, had ik hem verteld dat ze al overleden was en dus naar Allah was gegaan. Daarna stelde hij me deze vraag.

Eerlijk? De vraag kwam redelijk hard aan. Ik stelde hem gerust door te zeggen dat hij zich geen zorgen hoefde te maken, dat ik pas naar de hemel zou gaan wanneer ik oud ben. Maar dat inderdaad, iedereen op een dag weggaat.

Ik vertelde hem ook dat iemands heengaan niet betekent dat die persoon er niet meer is, maar dat we die persoon altijd blijven koesteren in ons hart. Een van de meest serieuze gesprekken die je kan voeren met je kind was op deze manier voor mij een feit geworden.

Nooit had ik gedacht dat ik een aantal weken later mezelf zou moeten geruststellen met diezelfde woorden. Toen het onverwachte nieuws kwam dat mijn lieve en erg geliefde tante gestorven was, moest ik mezelf troosten met wat ik mijn zoon had verteld. De persoon die je ‘verliest’, blijft altijd in je hart voortleven. Het kind in mij omarmde deze troost met beide handen.

Het leed verzachten

Vóór dit hele gebeuren schafte ik mezelf toevallig twee poëziebundels aan. Daar kon ik in die periode dankbaar naar teruggrijpen. Dit gedicht werd zo voor mij heel betekenisvol:

Some pains
they are not for you to understand
but to teach you the art of trusting
the reason behind your breath.

(Gedicht van Samihah Pargas uit Early Mourning Hours)

Ongeveer een week later startte de ramadan en die kon voor mij niet op een gepaster moment komen. De ramadan is een maand van familiebijeenkomsten. Gezelligheid staat centraal terwijl je samen het vasten verbreekt.

Maar het is ook en vooral een heel spirituele maand. En het was dat wat ik meer dan ooit nodig had. Ik had en heb die mentale boost nodig om mijn leed te verzachten en het een plaats te geven. Om de reden achter het leven te begrijpen.

Weet je wat het mooie is aan de ramadan? Je ervaart die periode elk jaar op een andere manier. Als je erover nadenkt, is dat eigenlijk wel logisch. Je bent immers niet dezelfde persoon als vorig jaar. Je groeit en je noden veranderen, en zo verandert ook de belevenis van deze maand.

Bij de vorige ramadan ervaarde ik, meer dan eetlust, vooral huidhonger.

Als kind onthoud je bijvoorbeeld de sfeer en dat je lang mag opblijven. Naarmate je ouder wordt, apprecieer je het samenhorigheidsgevoel en de lessen die je eruit trekt.

Het is dat samenhorigheidsgevoel dat de vorige ramadan — de eerste tijdens heel dit coronagebeuren — voor mij, en ongetwijfeld vele anderen, zo ontbrak. Meer dan eetlust was het vooral huidhonger dat ik ervaarde.

Dit jaar vormt de ramadan voor mij vooral een mentale steun. Een middel dat mij helpt om de pijn te overkomen. Een middel dat mij, in combinatie met het verlies van een geliefde, doet beseffen dat het niet erg is om het soms rustig aan te doen. Want het leven kan kort zijn, ook als we enkel maar denken aan wat we allemaal nog moeten doen en van de ene naar de andere deadline leven.

Regen als zegen

Wie weet of morgen ons beloofd is? Dit zeg ik niet om mezelf af te schrikken. Ik zeg het om me eraan te herinneren dat het belangrijk is om de tijd die je hebt te besteden aan dingen die goed zijn voor jezelf en die ertoe doen, om een pauze te nemen van de dagelijkse sleur. Dingen die op het eerste gezicht door ons als onbelangrijk bestempeld worden en aan de kant worden geschoven verdienen aandacht. Het zijn diezelfde dingen die oh zo nodig en te koesteren zijn.

Wie weet of morgen ons beloofd is?

Lees dat boek dat je al zo lang eens wou lezen, bel die ene vriend(in) en lucht je hart of luister naar hun verhaal, gebruik eindelijk eens al die selfcare productjes die je iedere keer aankoopt maar uiteindelijk nooit gebruikt, maak die donatie aan dat goede doel en ten slotte, bid. Bid, in welke vorm dat voor jou ook is. Voor mij is dat op mijn gebedsmatje via een gesprek met Allah.

‘Ramadan’ heeft etymologisch meerdere betekenissen. Eén daarvan verwijst naar de regen aan het einde van de zomer. Regen die komt als een verlossing, als een zegen.

Ik ben dankbaar om deze maand weer te mogen meemaken die voor mij een langverwachte regen na een hete zomer bleek te zijn. De ramadan stak mij een hart onder de riem en liet me opnieuw beseffen dat je zorg moet dragen voor je hart.

En dat zal ik doen. Want het is dit hart, zoals ik aan mijn zoontje uitlegde, waarin ik mijn tante voor altijd zal koesteren, tot we elkaar weer terugzien.