G8 bespreekt hervorming VN-Veiligheidsraad
Tijdens hun diner vrijdagavond hebben de leiders van de G8 een lang gesprek gevoerd over de hervorming van internationale organisaties. De Franse president Sarkozy en President van de Europese Raad Herman Van Rompuy deelden mee dat Frankrijk en Groot-Brittannië een “voorlopige oplossing” voorgesteld hebben voor de hervorming van de VN-Veiligheidsraad. Details werden echter niet vrijgegeven.
In die raad hebben enkel de VS, China, Rusland, Groot-Brittannië en Frankrijk een permanente zetel en vetorecht. Deze situatie die tot stand kwam vlak na de Tweede Wereldoorlog, is totaal achterhaald. Landen als India, Brazilië, Japan en Duitsland claimen ook een permanente zetel.
Volgens Sarkozy zal huidig G8-voorzitter Canada in het najaar proberen de standpunten dichter bij elkaar te brengen. Als voorzitter in 2011 zal Frankrijk de kwestie in G8- en G20-verband verder opvolgen. De zaak zit al tientallen jaren muurvast. Dat de G8 zich ermee wil bezighouden, is wel een nieuwe ontwikkeling in deze saga. De groep telt verscheidene betrokken partijen.
Toekomst van G8 en G20
De G8-leiders bespraken op hun top in Muskoka ook de verhouding tussen de G8 en G20. Zowel de Franse president als een woordvoerder van Japan beklemtoonden de relevantie van openhartige, informele gesprekken binnen een kleine groep van wat de Franse president een “familie van grote democratieën” noemt.
De G20 moet zich vooral blijven focussen op financieel-economische kwesties, maar volgens Sarkozy omvat dat ook energie en “duurzame groei”. De G8 bespreekt alle mogelijke onderwerpen. De nieuwe Japanse premier Kan heeft geopperd China regelmatig voor de G8-top uit te nodigen. Tijdens de bespreking passeerden de klimaatconferentie in Kopenhagen en de vastgelopen Doha-ronde van de Wereldhandelsorganisatie de revue als voorbeelden van onderhandelingsprocessen die beter kunnen.
Bootincidenten
Voorts “betreurde” de G8 “diep het verlies van levens” bij de gebeurtenissen op de Flotilla op weg naar Gaza. De G8 “verwelkomde” ook de Israëlische onderzoekscommissie, “die internationale participatie omvat”. Voorwaarde is wel dat de waarheid aan het licht komt. Omtrent Iran is dan weer opvallend dat de G8 de omstreden poging van Brazilië en Turkije om met Iran een nucleaire overeenkomst te sluiten, samen met alle andere positieve diplomatieke inspanningen, “verwelkomt en waardeert”. Nochtans hadden de G8-landen het voorstel afgeschoten. Met deze taal wil de G8 wellicht belangrijke partners in de VN-Veiligheidsraad en G20 gunstig stemmen.
Tot slot kwam het evenmin tot een duidelijke veroordeling van Noord-Korea in verband met de aanval op het Zuid-Koreaanse marineschip Cheonan, waarbij 46 opvarenden om het leven kwamen. De G8 wil dat maatregelen genomen worden tegen “zij die verantwoordelijk zijn” volgens VN- en andere internationale rechtsregels.
De G8 neemt er akte van dat een Zuid-Koreaanse onderzoekscommissie met binnen- en buitenlandse experts heeft vastgesteld dat Noord-Korea verantwoordelijk is. “Binnen deze context” veroordeelt de G8 de aanval. Het probleem in de G8 is dat Rusland de Westerse versie van de feiten (nog) niet heeft aanvaard. Westerse leiders interpreteren deze taal echter als een unanieme veroordeling van Noord-Korea door de G8 met inbegrip van Rusland.
Dries Lesage is docent aan de Vakgroep Politieke Wetenschappen van de UGent en volgt voor MO* de G8 en G20 in Canada.