“‘Gringoland’
Lien De Coster
29 november 2009
San Cristobal de las Casas. Klinkt behoorlijk Mexicaans, niet? Toch zou je er bij een wandeling door de straten van de stad gaan aan twijfelen. Waar zijn ze dan, die Mexicanen?
Het centrum krijgt de ene injectie Amerikanen en Europeanen na de andere toegediend. Ze bezoeken niet alleen, o nee, ze blijven! De uitbaters van de restaurants en winkels, tot de yogalesgevers toe zijn hier verre van allemaal locals. Of hoe kom je anders aan een uithangbord met Italiaanse pasta? Massa’s vrijwilligers van over heel de wereld maken zich hier dagelijks nuttig.
De aantrekkingskracht van San Cristobal? Politiek toerisme! Zet je voeten op de kasseien die in 1994 werden ingenomen door het leger van de Zapatisten, mix van boeren en inheemsen, guerilleros uit hedendaagse tijden. Kijk vanuit de vallei naar de bergen waar commadante Marcos uit tevoorschijn kwam. Hier is een plek met recente revolutionaire geschiedenis die haar aantrekkingskracht onstuitbaar uitoefent – behalve op de Mexicanen zelf zo lijk het.
Maar vandaag gebeurde het plots; ik was over de grens gegaan. Ik bevond me in een deel van de stad waar ik de enige blanke was. Het handvol anderen dat hier toch verzeild geraakt was, ging in rechte lijn naar het museum van de geneeskunde van de Maya (en liefst met de taxi naar het centrum weer terug).
Op de plek waar ik nu was, lagen de bergen, eerder op de achtergrond als bij een postkaart, plots binnen handbereik. Daar in de verte lagen de dorpen van de Maya gemeenschappen. En Maya waren er hier ook! Niet alleen maar de paar vrouwtjes die met hun kleurige sjaals lopen te leuren bij op souvenirs beluste bezoekers van in het centrum.
Zij aan zij houden ze hier hun winkeltje hun kapsalon hun restaurantje open, maar bovenal: hun marktkraam waarachter ze zitten te tetteren, te eten of te naaien. Eindeloze straten van keurig op torentjes gestapelde chili’s, tomaten, bananen, advocado’s… Geen gringo te bespeuren, geen gringo nodig, zo kan je hier heel even geloven, om deze waren verkocht te krijgen. Hier is het Mayaland!