“‘Muslim Lives Matter’

‘Alle dieren zijn gelijk, maar sommige dieren zijn meer gelijk dan anderen.’ Haast profetisch beschreef Orwell in zijn boek 1984 een dystopie waarin een superstaat vage oorlogen voert met nog vagere vijanden, en vrijheden van haar burgers ontneemt in een staat van paniek en hysterie. Een groeiende discriminatie, verharding en het alziende oog van de staat in het teken van een vage ‘War on Terror’. Welkom in 2017.

Dit geldt (nog) niet voor iedereen, wel voor sommigen. Het abstracte doembeeld dat George Orwell beschreef in zijn boeken is akelig aanwezig in modern België. Het centrale mechanisme daarin is integratie. Als “Grote Broer” ziet dat je niet integreert in zijn maatschappij, dan kan je de zogenaamde Orwelliaanse denkpolitie wel eens over de vloer krijgen. Ongewenste afwijkingen worden niet geduld.

Het woord integratie hangt nauw samen met het Latijnse integralis, namelijk het vormen van één geheel door verschillende stukken samen te voegen. Landen als Nederland en Groot-Brittannië hebben al langer laten zien dat het prima mogelijk is om positief en constructief samen te leven. Sikhs die met hun tulbanden aan als politieman werken, of vrouwelijke douaneambtenaren die de reizigers met een hoofddoek aan verwelkomen zijn normaal in het Britse straatbeeld.

België schiet echter steeds in een kramp als het op integratie aankomt, en valt in de enge Franse valkuil van assimilatie of segregatie, waarbij volledig aan het beoogde integratieproces voorbijgegaan wordt.

België schiet steeds in een kramp als het op integratie aankomt.

Door de participatie van één bepaalde groep mensen aan dat beoogde verbond van gemeenschappen te belemmeren, wordt een sluipende segregatie opgebouwd. De islamitische gemeenschap, zelf opgebouwd uit verschillende etnische groepen, wil ook gewoon een deel zijn van Vlaanderen. Alleen faalt het Vlaamse beleid er in om hen dat gevoel te geven.

Men vraagt zich vaak af waarom het zo moeilijk lukt de moslims in Vlaanderen te integreren naar Vlaamse waarden en normen. De reden waarom deze vraag blijft gesteld worden, is dat ze al is achterhaald. De moslims zijn in de meeste gevallen reeds geïntegreerd.

Moslims in Vlaanderen gaan naar Vlaamse scholen, werken samen met Vlamingen om dan belastingen te betalen aan de Vlaamse overheid. De overgrote meerderheid kleedt zich in Vlaamse kleren, spreekt goed Nederlands en telt op zijn minst enkele Vlamingen onder zijn kennissen. De integratie is er. Waarom blijft de politiek dan hameren op de integratie van de moslims? Kan het niet zijn dat men de moslims wil assimileren en hen ontdoen van hun islamitische identiteit eer men van een geslaagde integratie wil spreken?

Valentina Calà (CC BY-SA 2.0)​

Assimilatie

Dat is een nefaste attitude, en een openlijke vraag naar zuivere assimilatie. Vele moslims zijn bang dat hun religie van uiterlijke en actieve kenmerken zal worden beroofd eer ze volledig geaccepteerd zullen worden.

Pogingen tot assimilatie zijn al langer gaande. Denk dan aan het hoofddoekenverbod, het niqabverbod, het verbod op onverdoofd slachten en de naadloze verbinding die in de media gemaakt wordt tussen islam en terrorisme.

Er wordt veel gesproken over “de moslims”: ‘de moslims moeten afstand nemen van’, ‘de moslims moeten zich aanpassen’, ‘de moslims moeten hun geloof herzien’, en het ‘moslimextremisme moet worden aangepakt’.

Dat de islamitische gemeenschap in sommige gevallen dan een tegendraads en isolationistisch standpunt inneemt, is het gevolg hiervan. Er groeit een wij-zij denken in de Vlaamse maatschappij. Er wordt veel gesproken over “de moslims”: ‘de moslims moeten afstand nemen van’, ‘de moslims moeten zich aanpassen’, ‘de moslims moeten hun geloof herzien’, en het ‘moslimextremisme moet worden aangepakt’.

De Mia’s en Etienne’s van deze wereld overladen moslims met hun meningen over de islam, maar de islamitische gemeenschap zelf wordt er hoofdzakelijk buiten gehouden. Vele moslims voelen zich dan ook niet gehoord.

Eén van de afschrikfenomenen is de groeiende wetteloosheid waarin moslims geplaatst worden door agenten en veiligheidsdiensten na de aanslagen die Europa hebben getroffen.

Door een scherp en polariserend politiek discours durven politiediensten zich steeds meer te permitteren.

Wanneer een Zuhal Demir de ‘ander’ dehumaniseert door deze als “kiesvee” aan te duiden, en een Rutten de eigen ‘wij’ als “superieur” en “normaal” beschrijft, wordt er weinig aan de verbeelding over gelaten. Wanneer een Francken dan de economische meerwaarde van enkele van de grootste allochtone gemeenschappen in België in twijfel trekt en een burgemeester van Antwerpen een hele bevolkingsgroep over dezelfde kam scheert, is de toon gezet. De ‘ander’ dehumaniseren en de superioriteit van ‘wij’ bevestigen is een bewezen nefaste mengeling. Politiediensten krijgen impliciet de opdracht de “wij-groep” te beschermen tegen de “ander”.

Meer en meer kan men lezen hoe mensen met een moslimachtergrond zonder reden of op basis van vage vermoedens gearresteerd worden, onder schot worden gehouden of worden opgesloten in naam van de publieke veiligheid. Mohammad Ouaamari, Yassine Boubout, Zouzou Ben Chikha en de Iraanse student Reza werden stuk voor stuk vernederd en aangehouden door de politie. Ze mochten allemaal kennis maken met het enthousiasme van de politiediensten. Opgepakt en opnieuw vrijgelaten voor schijnbaar absurde en futiele redenen. De lijst van naamloze gevallen is nog veel langer.

Ja, Muslim Lives Matter.

Is dat de manier waarop Vlaanderen de moslimgemeenschap verder wenst te doen integreren? Door mensen te arresteren op basis van vermoedens en uiterlijke kenmerken, en hen dan vervolgens weer vrij te laten en te doen alsof er niets is gebeurd?

Le.Mat (CC BY-NC 2.0)​

Een kille decembernacht

Ook ik ontsnapte niet aan de heksenjacht en werd eind vorig jaar met mijn gezin in de wagen staande gehouden door twee agenten in burger, vergezeld van drie agenten in uniform. Nadat ze onze papieren en gsm’s vroegen, werden we gevraagd uit de wagen te stappen en werden ik en mijn vrouw gefouilleerd. Het was een kille decembernacht.

Ons zoontje van een maand werd zonder meer verplaatst naar de politiewagen, en mijn voertuig werd helemaal uitgekamd. Ik had niets ongewoons bij, met uitzondering van mijn laptop, een kleine, metalen badge waar de islamitische geloofsgetuigenis op staat en een boekje waarmee ik mijn Arabische grammatica herhaal.

Ik werd in de combi geplaatst en zonder verdere uitleg weggereden. Mijn vrouw bleef huilend achter. Het was niet fraai en tegelijkertijd allemaal te belachelijk voor woorden.

Rond 23 uur en al twee uur nadat we werden tegengehouden, werd mij dan eindelijk verteld dat er een signalisatie tegen mij was uitgevaardigd vanuit Leuven, maar zonder enige tekst erbij. De agenten doorzochten naar eigen zeggen mijn wagen om te achterhalen waarom ik gesignaleerd zou kunnen zijn. Ik kreeg hier geen bewijs van te zien.

Leuven is de stad waar ik mijn masterdiploma heb behaald. Vreemd dat ik daar geseind stond, zeker daar ik er sinds september 2015 niet meer ben geweest.

Er was ondertussen al een derde politiewagen bijgekomen, een combi deze keer, met nogmaals twee agenten. Er werd me verteld dat ik mee moest voor verhoor naar het kantoor aan de Noorderlaan. Ik werd in de combi geplaatst en zonder verdere uitleg weggereden. Mijn vrouw bleef huilend achter. Het was niet fraai en tegelijkertijd allemaal te belachelijk voor woorden.

Aangekomen aan het kantoor werd ik nogmaals gefouilleerd, en in een cel opgesloten. Wanhopig zat ik daar de film van de gebeurtenissen opnieuw af te spelen, onwennig en verward over het verloop van de feiten. Na een oneindig lang uur kwamen enkele agenten binnen. Eén van hen vertelde me dat de badge die ik bij me had, het probleem was. Ik bleef opgesloten. Een uur later werd mij verteld dat ik mocht beschikken. Er kwam geen verhoor, geen verklaring. Ik mocht opkrassen.

Ronan Shenhav (CC BY-NC 2.0)​

Badge

Ik werd daarop even “apart” genomen door diezelfde agent, en werd informeel gevraagd te verklaren hoe ik aan die badge kwam. Ik vertelde hem dat ik twee jaar geleden online kleren gekocht had via een islamitische website uit Nederland, en zij me die kleren hadden toegezonden met een gratis blokje parfum en die badge. Omdat de islamitische geloofsgetuigenis er op staat, had ik het in mijn jas gestoken als een tastbare symboliek van mijn religie en was ik die sindsdien vergeten in mijn zak. Vergelijk het met een paternoster of een kruis. Op de badge staat: “Er is geen god dan God, en Mohammed is Zijn Boodschapper.”

Hij vroeg me of ik sympathiseerde met IS. Een brutale vraag, aangezien de badge op geen manier verwijst naar IS.

Ik antwoordde hem dan ook dat ik sympathisant noch aanhanger van IS ben. Maakt het dragen van een kruis je automatisch een aanhanger van de KKK? Of is elke Davidster verdacht? Ik vroeg hem dan ineens naar de signalisatie in Leuven, waar hij niets van wist. Volgens hem was ik tegengehouden door een kapot achterlicht.

Nu kan ik het gewoon zeggen: ze hadden me opgepakt omdat ik moslim ben.

Mijn laptop en mijn boekje Arabische grammatica werden in beslag genomen voor onderzoek. Ik heb geen papier getekend noch een bewijs op papier ontvangen dat deze spullen in beslag werden nemen. Er was geen toestemming van een procureur of een onderzoeksrechter. Er werd geen papier opgemaakt om de staat van de spullen in vast te stellen. Ik werd buiten gezet, zonder meer. Nu kan ik het gewoon zeggen, ze hadden me opgepakt omdat ik moslim ben. Omdat ik een tastbare symboliek van mijn religie bij me had, en dat was voor hen verdacht.

Een bang en onzeker volk is een gehoorzaam volk, en dat weten politici verdraaid goed. Veel meer dan bruggen bouwen, worden greppels gegraven tussen de verschillende gemeenschappen. Alles in een poging een zondebok te creëren waarop de tekortkomingen van de samenleving op worden geprojecteerd. Op dit moment krijgen de moslims deze rol van zondebok toebedeeld, in een decennium waarin Europa zich doorheen verschillende crisissen heen worstelt. Veralgemeningen, onwaarheden en polarisatie zijn dan gevolgen van een politiek systeem dat het nalaat de eigen verantwoordelijkheid te nemen.

Van een vriend hoorde ik enkele dagen na mijn eigen ervaring dat hij exact hetzelfde mee had gemaakt in november. Zijn gsm werd in beslag genomen door de politie en ook hij had twee uur de tijd om een cel van binnenuit te mogen bewonderen.

Wanneer zulke praktijken eerder de regel dan de uitzondering gaan vormen, welke boodschap wordt dan aan jongeren van allochtone origine gegeven? De klopjacht op staatsgevaarlijke individuen mag geen vrijgeleide zijn voor politionele willekeur. Dit zijn stuk voor stuk gemiste kansen voor het Vlaanderen van morgen, en zal enkel een grotere kloof slaan tussen buren, vrienden, families en medeburgers.