Malawiërs willen snellere vervolgingen in Cashgate

De Malawische overheid sluisde meer dan 250 miljoen dollar weg uit de schatkist. De corruptieaffaire staat bekend als “Cashgate”, en komt hard aan voor het land. Veertig procent van de nationale begroting komt immers van donoren, die bekend maakten gemeenschappelijk 150 miljoen dollar te bevriezen, in afwachting van het verdere verloop van het onderzoek. Het Internationaal Monetair Fonds besliste onlangs wel ongeveer 20 miljoen dollar te betalen, die ze in oktober vorig jaar nog opschortten.

Het betaalsysteem van de overheid blijkt een aantal gaten te bevatten, en werd om die reden bevroren voor een aantal maanden. Ondertussen blijkt dat vooral lokale ondernemers de gevolgen dragen van het schandaal: banken behandelen cheques tijdens zakelijke transacties met argwaan, wat deze sterk vertragen.

Verkiezingen in mei

Met de moord op Paul Mphwiyo, Malawi’s financieel directeur, kwam Cashgate aan het licht. Voor zijn dood werd hij al een aantal keer bedreigd naar aanleiding van zijn onderzoek naar frauduleuze overheidscontracten en verduisteringszaken.

Malawiërs noemen het schandalig dat vijf maanden na het ontdekken van de affaire slechts twee hoorzittingen plaatsvinden. Op 20 mei 2014 moeten zij naar de stemhokjes voor nationale verkiezingen. De onduidelijkheid over de betrokkenen van Cashgate maakt het voor de kiezers niet makkelijk.

De verduisteringen zijn waarschijnlijk al aan de gang sinds 2006, toen de Democratische Progressieve Partij nog aan de macht was. Samen met de Volkspartij staat ook de DPP in de beklaagdenbank, zeker toen in november bleek dat president Banda opgeroepen zal worden als een van de vijf getuigen in het schandaal.

Vorige week op een anti-corruptie bijeenkomst (met als thema “Break the silence: Stop corruption”) in Malawi vertelde Banda dat ze bereid is haar eigen politieke carrière op te geven om haar volk te redden. Volgens haar is er met de bewijzen in de zaak geknoeid. Verantwoordelijke van het National Integrity Committee (NIC) Kyungu riep tegelijk op om de processen te versnellen, en elke beschuldigde gelijk te behandelen. Minister van Justitie Assani verzekerde de betrokkenen een gepaste straf te geven.

Auditrapport bewijst bezorgdheden

De bezorgdheid in Malawi wordt aangewakkerd nadat bleek dat het audit rapport over de affaire al verstuurd werd naar het Internationaal Monetair Fonds, zonder dat dit eerst publiekelijk werd vrijgegeven.

Het Malawische maatschappelijke middenveld vindt de voornemens van de Volkspartij om corruptie aan te pakken, gebakken lucht. De verdachten van Cashgate worden afgeschermd en het parlement wordt uitgesloten. Dit doet vragen rijzen over wie belang heeft bij de inhoud van het rapport.

Een aantal organisaties uit het middenveld deed hierover een officiële verklaring aan de media. President Banda lijkt volgens hen eerder bezig met stemmen ronselen dan lange termijn oplossingen zoeken voor het lijden van Malawiërs. Ze eisen dan ook dat het rapport publiek wordt gemaakt tegen vrijdag 14 februari.