“‘Mexico wacht op een nieuwe president’
We rijden naar een klein dorpje op drie uur van de hoofdstad, in de staat Mexico. Alan wil me de sociale projecten laten zien die de organisatie waarvoor hij werkt uitvoert, in opdracht van de Partij van de Democratische Revolutie (PRD). Er zullen 23 nieuwe huizen gebouwd worden in het dorp waar we heen gaan. Na een lange kronkelige weg worden we onthaald met een middagmaal en Alan krijgt zowaar een biljet van 100 US$ in zijn handen gestopt “voor de onkosten”, zegt de burgemeester.
Politiek en de narco’s
De vrouw van de burgemeester die het huizenproject zal opvolgen, beklaagt zich over haar man die altijd de ander op de eerste plaats zet. We hadden inderdaad een paleis van een huis verwacht, zoals dat meestal gaat, maar de man en zijn familie wonen zeer bescheiden in het centrum van het dorp. De vrouw daarentegen heeft zonder schroom haar selectie klaar: haar familie en vriendinnen en diens familie krijgen een huis toegewezen, ook al komen ze er niet voor in aanmerking, ze zullen er wel een trucje voor vinden.
Op de terugweg wordt gespeculeerd over de burgemeester en zijn connecties. “Hij is een narco,” zegt iemand overtuigd. “Hij is zelf geen narco maar heeft zich hij door de narco’s laten inkopen,” nuanceert Alan. Ik vraag waarom. “Het dorp ligt afgelegen, we hebben onderweg geen enkele politiepatrouille gezien: ideaal gebied voor drugstrafiek,” krijg ik als antwoord. We werden ook aangeraden de trip in daglicht te doen, niet alleen omwille van de kronkelige bochten maar omwille van de gevreesde narco’s. “En hoe komt een man in een afgelegen dorp anders aan een biljet van 100 US$?” vraagt Alan me en kijkt me uitdagend aan.
Politiek en protest
Het is rustig in Mexico, ondanks de recente gebeurtenissen, die eigenlijk nauwelijks tot België doordringen en waarvan we nog minder de ernst begrijpen. “De mensen zijn teleurgesteld, ontmoedigd,” vertelt Alan me, “we hadden de illusie dat we deze keer wel op een democratische wijze een president konden kiezen.” Alan werkt ook als assistent voor een parlementslid van de PRD en hij heeft zich maanden ingezet voor de campagne van AMLO, de belangrijkste tegenkandidaat van de ingekochte president. “Ik overleefde op idealisme en hoop.”
Toch zijn er nog overal manifestaties. Alan neemt me mee naar eentje van boeren, ze komen uit alle uithoeken van het land en vragen steun voor de veelal kleine boeren. “Hoe kunnen we immers concurreren met de gesubsidieerde landbouw uit de VS,” wordt er in het discours gevraagd. Een delegatie wordt door het ministerie ontvangen en komt pas na vier uur onderhandelen weer buiten. Het is vooral een lange dag van wachten op de stoep met honderden boeren, taco’s en pulque proeven…
Yo soy 132
Ik ontmoet ook één van de leiders van de organisatie “Yo soy 132”, een organisatie van jongeren die werd opgericht naar aanleiding van de recente verkiezingen. Zij was één van de vele verkiezingswaarnemers die konden getuigen van de massale fraude, voornamelijk door de PRI, de partij die wellicht de president zal leveren.
“We willen via legale weg aantonen dat de verkiezingen frauduleus gebeurden. We zijn studenten: economen, advocaten, politicologen… in opleiding. We zullen aantonen dat de wet niet gerespecteerd werd tijdens de verkiezingen.” Ik vraag Jordi wat er gaat gebeuren als de klachten over fraude van tafel worden geveegd. “Er is nog veel onenigheid binnen de verschillende organisaties en ook binnen 132. Sommigen willen dan overgaan tot nationale stakingen en blokkades, anderen denken er zelfs over de wapens op te nemen.”
“En jij, wat denk jij?” vraag ik.
“De Mexicanen hebben al zoveel slachtoffers gezien van het drugsgeweld,” zucht hij. “Als de legale manier niet werkt, zullen we moeten accepteren dat Peña de nieuwe president wordt. En we zullen ons sterk moeten maken met onderzoeken, projecten, verklaringen, sensibilisatie van het volk… voor de volgende verkiezingen.”
“Wanneer zijn die dan?”
“Binnen 6 jaar.”
“6 jaar?” realiseer ik mij, “dat is lang”.
“Ja, in 6 jaar kan veel gebeuren,” beaamt een merkelijk vermoeide Jordi.