Enkele weken en dagen voordat de nieuwe Chileense presidente aantrad kwam haar nieuwe regering hevig onder vuur te staan.
“‘Michelle Bachelet treedt opnieuw aan als presidente’
Dinsdag 10 maart neemt een bekend gezicht terug plaats in 'La Moneda', Chili's presidentieel paleis. Michelle Bachelet won overtuigend de tweede verkiezingsronde in december, maar dat belette niet dat voor haar aantreden haar nieuwgevormde kabinet een pak kritiek te verduren kreeg.
Op de Internationale Vrouwendag, 8 maart, vroegen de studenten Michelle Bachelet voor meer gender gelijkheid
Het is alweer een paar maand geleden sinds mijn laatste blogpost. Ondertussen is mijn thesis over de Chileense studentenbeweging af en heeft het mij definitief naar Chili gebracht. Van hieruit zal ik een politiek overzicht bijhouden en blijven bloggen over wat de studenten bezig houdt.
De studenten hebben niet stilgezeten.
De presidentsverkiezingen in Chili bracht vier voormalige studentenleiders in het parlement, Camila Vallejo, Karol Cariola, Gabriel Boric en Giorgio Jackson, maar nam niet weg dat de beweging verdeeld stond tegenover Chili’s politieke weg. Michelle Bachelet en haar Nueva Mayoría regering, het voormalige Concertación met de Communistische Partij incluis, beloofde een grondige hervorming van het onderwijs die door een belastingshervorming mogelijk zou moeten worden.
De presidentsverkiezingen brachten echter ook nieuwe universiteitsleiders met zich mee, die kritisch tegenover de nieuwe regering staan. Melisa Sepúlveda, leidster van de Federatie van Studenten van de Universiteit van Chile (Fech), vertelde me in hun hoofdkwartier dat er geen witte bruidsweken aan zitten te komen.
“De studentenbeweging is een proces dat zich nog niet gesloten heeft,” zei ze.
Takuri Tapia, leider van de Universiteit van Santiago, zei dat de beweging sinds 2006 veel geleerd had. Ze mogen niet zwijgen en moeten hun strijd verder zetten.
“Het heeft ons geleerd dat we de armen niet mogen laten zakken,” zei Tapia.
De eerste grote protestmars is tevens gepland voor 22 maart waarin ze samen met andere sociale bewegingen Santiago’s straten opgaan.
Op verkeerde paarden gewed
De studenten hadden reden om achterdochtig tegenover de nieuwe regering te staan. Aangestelde staatsecretaris voor onderwijs, Claudia Peirano mocht aftreden door hevige druk van de beweging. Haar agentschap bleek adviezen te geven aan middelbare scholen die haar ex man mede onderhield. Bovendien ondertekende ze in 2011 – het hoogtepunt van de studentenbeweging – een petitie tegen gratis onderwijs.
Naast de staatssecretaris voor onderwijs hebben ook die voor landbouw, publieke goederen en krijgsmacht ontslag moeten nemen. Deze laatste had uitspraken gedaan ter verdediging van haar vader die berecht wordt voor schendingen van de mensenrechten ten tijde van de dictatuur. In een tv programma donderdagavond steunde Bachelet Carolina Echeverría en hield voet bij stuk, terwijl haar eigen vader, generaal Bachelet, gemarteld en vermoord werd tijdens de militaire coup.
Venezuela
Alsof de studenten en staatsecretaris perikelen nog niet genoeg waren kreeg de aanstaande presidente ook nog eens te maken met polemiek in eigen land omtrent de Venezolaanse crisis. Het politieke spectrum is verdeeld met de socialistische en communistische (studenten) partijen die hun steun betuigen aan Maduro, tot de (centrum) rechtse partijen die zijn staatsbezoek een schande noemen en de oppositie steunen. Zo is een delegatie van de jonge Christen Democraten naar Venezuela afgereisd om daar met de studentenleiders af spreken. De andere studenten partijen nemen echter afstand van de Venozolaanse studentenbeweging omdat deze een andere agenda zou hebben.
Het bezoek van de Venezolaanse President Nicolás Maduro aan Bachelet’s inhuldiging zorgde ook voor de nodige controverse nu de eerste buitenlandse dode in het conflict Chileense blijkt te zijn. Maandagnacht werd dan ook bericht dat zijn aankomst uitgesteld zou worden tot dinsdag, wegens “binnenlandse zaken”.
Woensdag maken de verschillende leden van de Unasur, Unie van Zuid-Amerikaanse landen, dan ook van de gelegenheid gebruik om samen te komen in Santiago rond het Venezolaanse conflict.
Afwachten
In ieder geval heeft de nationale politie drieduizend man ingezet om deze dagen in goede banen te leiden, met escortes van vijftien man het staatshoofd en twintig voor ‘hoog risico’ bezoek zoals Amerikaans Vice-President Joe Biden, de Peruaanse president Ollanta Humala, en de Braziliaanse presidente Dilma Rousseff. Peru en Bolivia zijn trouwens beide aanwezig op de ceremonie dinsdag, en dit nadat beide landen Chili voor het Internationaal Gerechtshof in Den Haag gesleept hebben voor maritieme geschillen.
Het is ondertussen ook vier jaar geleden dat Chili met een zware aardbeving te maken kreeg. De twee schokken van beide 5.6 op de schaal van Richter afgelopen week zorgden dan ook al voor de nodige bijgelovigheid.
Nu Bachelet haar eerste dag van bilaterale gesprekken met meer dan twintig delegaties achter de rug heeft, en Sebastían Piñera afscheid neemt valt het af te wachten hoe de ceremonie dinsdag in Valparaíso eruit zal zien. Daar zal Isabel Allende – dochter van – als toekomstig eerste vrouwelijke voorzitster van de Senaat en dus als eerste vrouw in de Chileense geschiedenis, het presidentieel lint aanreiken.