“‘Mooov blogt: “Disappearance”, Iraanse film over verdwenen onschuld’

De Iraanse filmindustrie schiet met scherp. In het kielzog van Abbas Kiarostami gebruiken eminente moderne filmmakers als Asghar Farhadi (A Separation), Jafar Panahi (Taxi Teheran) en Majid Majidi (Children of Heaven) hun filmtaal om de geldende wetten binnen de paternalistische machtsstructuren te bekritiseren. In een land waar vrije liefde een haast blasfemisch label krijgt, waagt regisseur Ali Asgari zich met zijn scherpe, maar tergend trage debuutfilm Disappearance aan het doorbreken van het taboe rond seks voor het huwelijk.

Net zoals in zijn kortfilm _More Than Two Hours (_2013) wordt de relatie van een naïef koppel op de proef gesteld tijdens een lange, koude winternacht vol morele dilemma’s. Dit keer is het de beurt aan de timide Sara (Sadaf Asgari) en Hamed (Amirreza Ranjbaran), die hulp behoeven wanneer Sara na hun eerste – voorhuwelijkse –- betrekkingen met niet te stelpen bloedingen kampt. Op zoek naar een manier om het onfortuinlijke resultaat van hun onstuimigheid uit te wissen, begint hun roadtrip door de duisternis van de Iraanse hoofdstad. Terwijl ze van het ene ziekenhuis naar het andere dwalen, worden de jonge geliefden zich bewust van hun uitzichtloze positie in de maatschappij. Gaandeweg duwt hun odyssee hen in de richting van de illegaliteit.

“Disappearance” is een verhaal vol tegenstellingen, die ons een verdeelde Iraanse maatschappij tonen.

Disappearance is een verhaal vol tegenstellingen, die ons een verdeelde Iraanse maatschappij tonen. Het is man versus vrouw, een traditionele naleving van de Koran tegenover moderne, westerse idealen. Tegen deze achtergrond situeert Asgari de nachtelijke queeste van Sara en Hamed. In zijn scenario, dat hij samen met zijn levenspartner Farnoosh Samadi schreef, verweeft Asgari het lot van twee mensen die door een dwingende moraal in een wurggreep gehouden worden en onderhevig lijken aan Murphy’s verdoemde wet. Asgari en Samadi behouden een stevige grip op het plot terwijl de nacht zich ontplooit. Hun wanhopige protagonisten blijven rustig en speuren de stad af naar opties, maar drijven tegelijkertijd ongewenst mee op een golf van beschamende consequenties die het doorbreken van de maagdelijkheidscultus met zich mee heeft gebracht.

Dat overdrijving nooit de bovenhand neemt, wijst op een overtuigend verteltalent. Desalniettemin lijkt Asgari te worstelen met het filmisch vertalen van het melodrama. Sommige shots zijn nét te lang, te traag of te lang uitgesponnen. Wanneer Sara en Hamed na een zoveelste teleurstelling radeloos door de stad rijden, hoop je dat ze het gaspedaal wat meer induwen om hun bestemming sneller te bereiken. Het feit dat de hulpeloze blik van nieuwkomer Sadaf Asgari — het nichtje van de regisseur, trouwens — niet krachtig genoeg is om een close-up van haar moe getergde gezicht vast te houden, bemoeilijkt de zaak alleen maar en maakt van Disappearance vooral een drama dat wikt, weegt, plooit en buigt, maar uiteindelijk nergens toe leidt.

Tom Rouvrois