“‘Noodtoestand in Midden-Amerika door overvloedige regens’
Alle landen van Midden-Amerika, van Guatemala tot Costa Rica, hebben de noodtoestand afgekondigd. De rede hiervoor is de voortdurende regenval sinds maandag. Het regent al vijf dagen onafgebroken.
Normaal regent het hier tijdens het regenseizoen een uur tot anderhalf uur per dag en een uurtje later is alles weer droog. Elk jaar echter krijgen we te maken met een “temporal”, een lange regenperiode. Meestal gaat dit gepaard met een of andere orkaan die langs de kust van de Atlantische of de Stille Oceaan trekt. Dit keer, echter, valt de regen al vijf dagen lang met bakken uit de lucht door een tropische depressie.
De gevolgen zijn desastreus. Tientallen doden, tienduizenden benadeelden in opvangcentra, duizenden geëvacueerden, bruggen stukgeslagen door de toegenomen stroom in de overvolle rivieren, stukgeslagen wegen, tientallen huisjes werden door het water meegesleurd.
Alleen in El Salvador tellen we tot vandaag (zaterdag), terwijl de regen blijft vallen, al zeven doden en drie vermisten. De brug aan de grens met Guatemala in La Hachadura is door de rivier La Paz gedeeltelijk weggeslagen zodat het vrachtverkeer met de groenten uit Guatemala niet meer via deze grenspost naar El Salvador kan. Ze moeten een erg lange omweg maken via een andere grenspost, wat de kosten voor alle groenten zal verhogen.
El Salvador en een groot deel van Guatemala, Honduras en Costa Rica is, wat de bodem betreft, erg kwetsbaar. Het overgrote deel van het land heeft mul zand als ondergrond. Door de lange en overvloedige regens gaat het zand al het water -tot 400 mm per dag- opslorpen tot het moment komt dat de grond verzadigd is. Met aardverschuivingen als gevolg. De doden zijn dus ook slachtoffer van die aardverschuivingen.
Nergens veilig
Als je huis boven op een heuvel staat en die instort, dan gaat je hele huis mee het dal in, met doden als gevolg. Maar woon je beneden zo’n heuvel, dan komt de hele heuvel op je dak vallen. Met andere woorden, de mensen in het binnenland zijn vrijwel nergens veilig. Als het gevaar niet zit in aardverschuivingen, dan zit het in uit hun oevers getreden rivieren, die honderden hectares onder water zetten en de krotwoningen meesleuren.
Elk jaar zijn ook de bewoners van de streek “Bajo Lempa” het slachtoffer van de overvloedige regens. De “Bajo Lempa” staat voor bewoners in de kuststreek, waar de rivier de Lempa al het water naar de zee voert. Maar het land heeft vier stuwdammen en door de overvloedige regens lopen die vol, zodat de elektriciteitsmaatschappij vrijwel ieder jaar water moet lozen om de infrastructuur van schade te vrijwaren. Maar dat heeft tot gevolg dat de rivier overvloedig veel water krijgt en stroomafwaarts, dichter bij de kust, telkens buiten haar oevers treedt.
Schade en verwoesting
De infrastructuur van de stuwdammen is voor de elektriciteitsmaatschappij blijkbaar belangrijker dan mensenlevens. De laatste jaren zijn er wel enkele dijken aangelegd, maar ook dit jaar weer is de stroming zo sterk dat de deze het begeven. Met andere woorden, het hele gebied staat weer onder water. Niet alleen huizen zijn beschadigd, ook de oogst die eind oktober en begin november binnen gehaald zou worden is totaal verwoest. Ook de kleine veestapel is bedreigd omdat het vee op plaatsen zit waar men, omwille van de overstromingen, niet meer kan komen.
De overheid spreekt nu al van minstens 10 miljoen dollar schade en heeft internationale hulp gevraagd.
Wat we schrijven over El Salvador moet vermenigvuldigd worden voor Guatemala, waar nu al minstens 34 doden zijn gevallen.
En toch is er iets positief te melden. De overheid heeft in de gebouwen waar beurzen gehouden worden, twee paviljoenen ter beschikking gesteld om giften van de bevolking te ontvangen. Het is goed te zien hoe tientallen vrijwilligers dag en nacht bezig zijn om alles te schiften: eetwaren, medicijnen, kleren voor kinderen, heren en dames, matrassen, enz. De mensen komen met honderden dagelijks hun pakjes brengen. De solidariteit onder de armen is lovenswaardig en te bewonderen. Ondanks het feit dat de grote meerderheid in het land met moeite kan overleven, staan ze meteen klaar om hun broeders en zusters in nood bij te staan.
El Salvador is kwetsbaar en klein, maar groot in solidariteit.