“‘Onverschilligheid’
Tussen 1980 en 2000 beleefde Peru een bloedige burgeroorlog. Terwijl in de Andes en Amazonegebieden de terreur duizenden slachtoffers maakte, werd hier in de rest van het land weinig ophef over gemaakt. Nog altijd wil een groot deel van de peruanen niet erkennen hoe diep de wonden zijn die dit geweld heeft nagelaten. (de afbeeldingen zijn tekeningen gemaakt door mensen die dit geweld persoonlijk meegemaakt hebben)
Het centrale thema in mijn werk is het waarheids en verzoeningsproces in Peru naar aanleiding van het politieke geweld wat dit land tussen 1980 en 2000 teisterde. Éen van de grootste obstakels voor dit proces, is het feit dat een groot deel van de bevolking nog steeds de omvang en gevolgen van het conflict ontkent. Het geweld trof namelijk niet iedereen op dezelfde manier.
De Waarheids en Verzoenings Commissie heeft 69.280 doden en vermisten geteld. De grote meerderheid hiervan kwam uit de Sierra, oftewel de berggebieden in het binnenland. Daarvan kwam de meerderheid uit de rurale gemeenschappen, en behoorde tot de armste bevolkingslaag. Daarbij sprak meer dan 75% van alle slachtoffers Quechua of een andere inheemse taal als moedertaal . Oftewel de slachtoffers vielen vooral in de meest gemarginaliseerde sectoren die het verst af staan van de economische en politieke macht in Peru.
Terwijl deze burgers geterroriseerd, gemarteld, verkracht en vermoord werden, in eerste instantie door het Lichtend Pad , en vervolgens door het Peruaanse leger, leefden een groot deel van Peru, met name in de kuststeden (o.a. Lima, Trujillo, Ica), gewoon hun leven. Op een klein deel gemotiveerde studenten, intellectuelen en andere activisten, die zich met name verzetten tegen de dictatoriale trekken van expresident Fujimori, was het grootste deel van de stedelijke middenklasse en daarboven, voornamelijk met zichzelf bezig.
De bloedbaden in de universiteit Cantuta en de populaire wijk Barrios Altos (1992), veroorzaakten wel de nodige opschudding. Het ging hierbij om 25 doden in totaal. Maar dit waren wel Limeños, oftewel burgers waarmee de meerderheid in de hoofdstad zich identificeerde, in tegendeel tot de duizenden inheemse boeren die elk jaar afgeslacht werden.
Deze burgers, die 20 jaar lang met hun rug naar het geweld toe leefden, hebben nu grote moeite de omvang te erkennen van het geweld. De eerste cijfers die over 25.000 slachtoffers spraken,vonden ze al overdreven, om over het getal van 29.280 niet te spreken. Ze vinden dat er niet zo gezeurd moet worden over die tijd. Het gebrek aan interesse voor het thema blijkt uit de herverkiezing van president Alan García. Zijn presidentschap van 1985-1990 resulteerde in 8173 doden en vermisten, waarvan 30% door de Peruaanse staat.
Terwijl ik in mijn werk de slachtoffers van het geweld probeer bij te staan in hun strijd om de waarheid op tafel te krijgen over al dit onrecht, loop ik dagelijks aan tegen deze personen die halsstarrig vast blijven klampen aan het bord voor hun kop en weigeren de feiten onder ogen te zien. Het is af en toe moeilijk te geloven dat mensen zo onverschillig met hun eigen realiteit omgaan.
Echter, in de Tweede Oorlog waren er maar heel weinig mensen onderdeel van het verzet. Na de bevrijding, wilden miljoenen Nederlanders niet erkennen wat er me de joden was gebeurd. Concentratiekampen werden afgedaan als fabeltjes. Het kostte de slachtoffers en nabestaande grote moeite om hun waarheid gehoord de laten worden. Men wilde snel wederopbouwen en niet te veel stil staan bij wat er gebeurd was
En deze week zeg ik de documentaire “De criminele wereldorde.” Jean Ziegler en Eduardo Galeano leggen punt voor punt uit waarom de huidige organisatie van wereldpolitiek en wereldeconomie crimineel te noemen is. Terwijl er voedsel beschikbaar is om het dubbele van de wereldbevolking te voeden, sterven er per dag 24.000 mensen aan de gevolgen van ondervoeding. Als één van deze personen in Nederland zou wonen, zouden we dan de straat opgaan om onze verontwaardiging te uiten? Misschien. Maar ze wonen niet in Nederland, en we leven gewoon door, net als de rest van de wereldbevolking die elke dag wel goed te eten heeft. Misschien zal ooit in de toekomst iemand zich verbazen over zoveel onverschilligheid in de wereld van 2008.
(documentaire “de criminele wereldorde”: http://www.rebelion.org/noticia.php?id=41584)