“‘Op de koffie’
Voetbal is altijd een goede opener in deze voetalgekke landen en gelukkig heb ik daar een gezonde portie kennis van opgebouwd. „Wat is de naam ook alweer van die legendarische keeper van Paraguay?“ vraag ik aan de man die aan het andere einde van het bankje zit. Hij denkt na en doet een paar gokken maar geen van de namen komt me bekend voor. „Chilavert?“ zegt hij tenslotte. „Ja, dat is em, hij was een reus, niet?“ vraag ik ter bevestiging. Maar voetbal lijkt niet zijn ding te zijn en hij verandert al snel van onderwerp. “Ik lees graag en veel,” vertelt hij, “ik ben vooral geïnteresseerd in de economie van de landen, ik ben commercant moet je weten. Maar het is altijd beter wanneer iemand je over zijn land kan vertellen, dan er over te lezen.”
Het zal een interessant gesprek worden, maar eerst wil hij me wat koffie aanbieden.
Het tweede armste land in Zuid-Amerika
“Een gemiddeld loon in Paraguay is zo’n 400 euro per maand,” vertelt de man. “En kan je daar goed van leven?” vraag ik. “Daar leef je goed van. Een gezin met twee kinderen besteedt een 150 euro aan eten.“
„En een huis?“ vraag ik. Dat is goedkoop, zegt de man. Er is genoeg grond in Paraguay en die is goedkoop. Dus iedereen kan zijn eigen huis hebben.“
„En toch is Paraguay (na Bolvia) het 2de armste land in Zuid-Amerika?” vraag ik.
“Paraguay is een rijk land. We hebben de 2de grootste hydro-elektrische dam ter wereld [maar met de grootste productie ter wereld] en de 2de grootste vleesproductie ter wereld. maar de rijkdom is slecht verdeeld, en dat komt door een slechte administratie,” zucht hij. Een eufemisme voor corruptie, denk ik.
Dictatuur
“De dictatuur was een tijd van onderdrukking, maar alle grote investeringen zijn wel in die tijd gebeurd,” vertelt hij. “De itaipu-dam, de gebouwen die vandaag nog dienst doen, en er werd geïnvesteerd in de kleine boeren. En dat, dat gebeurt nu niet meer. Paraguay is uit een donkere periode aan het komen, zoals alle landen in Zuid-Amrika. Zoals elk land maken we fouten, maar de nieuwe generaties doen het telkens beter. Zo gaat dat overal ter wereld, ook bij ons.”
Itaipu
Ik vraag hem naar die 2de grootste dam ter wereld, want de propagandamachine bij het bezoek wekte enigszins argwaan. – ik duizel bij het horen van getallen met een ontelbare nullen.
“In 2023 loopt het oorspronkelijk contract tussen Paraguay en Brazilië af, dat wil zeggen dat 50% van de dam (oftewel 7 generatoren) van Paraguay is en de andere 50% van Brazilië. Paraguay verbruikt echter maar 20% van de door haar generatoren geproduceerde elektriciteit en kan dus volop verkopen, vooral aan Brazilië, die meer verbruiken dan hun deel. Dat betekent dus veel inkomsten.”
“Maar dat wil dus zeggen dat Paraguay over 11 jaar een gigantisch rijk land wordt, gezien het hier over biljoenen inkomsten gaat?” zeg ik al vragend.
“Vergeet niet dat ze veel schulden af te betalen hebben en dat de administratie over het algemeen slecht beheerd wordt.”. Weer dat eufemisme. „Laten we hopen dat er geïnvesteerd wordt in het binnenland, en vooral in de kleine boeren.”
Vrijheid
„Ik leef liever in het verleden dan in het heden en hoe de zaken nu lopen.“ Zegt hij en ik kijk verbaasd. „Er is meer vrijheid nu dan vroeger, en de jongeren willen nóg meer vrijheid. Maar dat maakt dat ze geen respect meer hebben, niet voor hun ouders, niet voor de maatschappij, niet voor hun partners… Ik heb mijn eigen loon en doe wat ik wil, dat lijkt de teneur te zijn.“
„Maar het is toch ook goed voor vrouwen dat ze niet meer afhankelijk zijn van het inkomen van hun man?“ opper ik voorzichtig.
„Zolang vrijheid gepaard gaat met respect, met wederzijds respect en niet met individualisme zoals in Europa, heb ik er niets op tegen,“ concludeert hij.
Het binnenland
„Ik had graag het binnenland van Paraguay leren kennen,“ beken ik hem. „Maar door de overstromingen in Chaco, door de moeilijke bereikbaarheid en door beperkte tijd is dat echter niet meer gelukt.“
„Dat is inderdaad jammer, maar de volgende keer wanneer je in Paraguay op bezoek bent, bel je me en laat ik je het binnenland zien.“
„Die uitnodiging neem ik aan,“ zeg ik, schud hem de hand en spring op mijn bus die net is toegekomen en me alweer naar Argentinië brengt.