Gilberto Pauwels
“‘'Otra Bolivia es posible'’
De goedkeuring van de nieuwe grondwet door de Boliviaanse bevolking via een referendum, heeft de poort geopend voor een nieuw Bolivia. Dat een ander Bolivia mogelijk is, is niet langer alleen maar een wensdroom.
1. Als alle stemmen geteld waren, bleek dat op nationaal vlak 61,5% (en niet 58 %) van de bevolking JA stemde. Er waren dus 23 % meer JA- dan NEE-stemmers. En in elk van de negen departementen afzonderlijk behaalden de JA’s minstens een derde van de stemmen, in vijf stemde meer dan helft voor de goedkeuring van de wet, in Oruro 73,5 %, in la Paz 78 % en in Potosí 80 %. We zijn reeds wat gewoon geraakt aan hoge cijfers. Ter vergelijking: in de 35 jaar die ik in Bolivia verblijf, werd geen enkele president, vóór Evo Morales, gekozen met meer dan een gemiddelde dan een derde van de stemmen op nationaal vlak. Gisteren werd de nieuwe grondwet door de president plechtig afgekondigd in El Alto (waar 84 % JA stemde).
2. Amper vijf procent van de nieuwe grondwet is onmiddellijk van toepassing, vooral dan het eerste gedeelte dat over de fundamentele rechten van alle Bolivianen gaat. In de loop dat de volgende maanden zullen honderden wetten moeten aangepast of opgesteld worden, in overeenstemming met de nieuwe grondwet. Meest dringend is een nieuwe verkiezingswetgeving, want voor december 2009 zijn nationele verkiezingen voorzien. Grote sprongen voorwaarts in de nieuwe grondwet zijn: de afkondiging van een brede gamma van basisrechten; een betere spreiding van de participatie aan de staatshuishouding onder alle sociale en culturele groepen; een betere controle over de natuurlijke rijkdommmen; decentralisatie van de machtsuitoefening; godsdienstvrijheid op basis van gelijkheid.
3. Deze morgen heeft president Evo Morales, als eerste maatregel, een herschikking van zijn kabinet bekendgemaakt. Als CEPA (Centrum voor Ecologie en Andesvolkeren) hebben we alle reden om tevreden te zijn. Er werd immers niet alleen een nieuw Ministerie voor Milieu en Water opgericht, maar ook een Ministerie voor Culturen. Tot gisteren waren dit slechts viceministeries. Bovendien krijgt het Ministerie voor Culturen een Viceministerie voor Dekolonisering, en dit op basis van een voorstel dat in Oruro werd uitgewerkt.
4. Deze namiddag was Evo Morales in Toledo. Hij kwam er het project voor de asfastering van de weg van Toledo naar Corque (52 km) op gang zetten. Dit betekent dat alleen nog het laatste stuk van Huachacalla naar Pisiga moet afgewerkt worden, opdat een baan tot aan de Chileense grens, de toegangsweg zou worden tot een “droge haven” van Bolivia in Oruro. Ik heb nog maar zelden zoveel groene en rode poncho’s bij mekaar gezien als vandaag, om dit te vieren.
Morgen overhandigt de president aan alle grote dorpen van Oruro (35), een ziekenwagen. Reden genoeg dus om overmorgen, 10 februari, het departementale feest te vieren, ter gedachtenis aan wat beschouwd wordt als de Eerste Bevrijdingskreet op het continent, in 1871, hier in Oruro. Wel heeft men dan nog meer dan een halve eeuw moeten wachten op de Onafhankelijkheidsverklaring.
5. Aan deze historische gebeurtenissen hebben we vorige zaterdag de tweede uitzending van ons nieuw programma op Radio Pio XII gewijd: “Contexto… con texto”. Het is al enige tijd dat we als groep “Amerindia” een paar keren per maand samenkomen met een tiental mensen (waaronder Geert Van Den Berge), om de evoluties in samenleving en kerk te ontleden en te beoordelen. En uiteindelijk hebben we de beslissing genomen om dit ook wekelijks voor de microfoons te doen. We willen immers niet alleen maar vaststellen dat een ander Bolivia (met een andere kerk) inderdaad mogelijk is, maar er ook zoveel mogelijk toe bijdragen.
Vanuit een - tot vreugde van alle landbouwers - regenachtig Oruro.