“‘Reizen in de achtertuin van het paradijs’

Reizen is ontspannen, vakantie, geen zorgen, wuivende palmen en hagelwitte stranden of tropische jungle, wat je maar verkiest. En als je de foto’s die ik aan de wereld toon bekijkt, dan lijkt dat aardig te kloppen. Er is echter ook een andere kant aan reizen. Aan lang reizen. En die is heel vaak niet zichtbaar of die wordt geminimaliseerd. Door de reiziger zelf of door de toehoorder. Of door beide. Wel, hier in Panama kreeg ik een aardig stukje van die andere kant te verduren.

De andere kant

Panama heeft veel kanten. Ondanks het ingenieuze Panamakanaal, is de rest van het land heel wat minder ingenieus. Bijna overal is stromend water ironisch genoeg geen evidentie. Het gebeurt regelmatig dat er plots geen water is en warm water is al helemaal een luxe die ik hier zelden heb mogen ervaren. En soms is er plots in een heel dorp geen elektriciteit. Voor enkele uren of voor een dag. Of voor langer als je pech hebt. En dan heb ik het logischerwijs nog niet over het voor ons alom aanwezige bereik met onze telefoon én internet gehad.

Ik vertrok uit Boquete omdat het maar bleef regenen, de elektriciteit al twee keer uitgevallen was, dus geen warme douche terwijl het eigenlijk best fris (zeg maar koud!) was en gsm laden of internet ging ook niet meer al te best. Om wat geld te sparen besloot ik lokale bussen te pakken tot in Santa Catalina. Een avontuur op zich.

Santa Catalina is een paradijs voor surfers en duikers. Voor de rest is er niets. Slechts één mini supermarktje, geen ATM en amper internet. Daar zou ik normaal niets om geven, maar vermits ik tijdens deze trip niet alleen mezelf tegen kwam, maar ook een lief is internet plots belangrijk geworden. Zo belangrijk dat ik mezelf een plaatselijke simkaart aanschafte om de stroompannes en het gebrek aan internet af en toe te overbruggen. En ondertussen heb ik mezelf dat vergeven.

Een wegblokkade om gehoord te worden.

© Sofie Leemans​

Onderweg in Panama

Na twee vlotte overstappen op de volgende bus, strandden we plots in het midden van een kruispunt in de velden. Twee auto’s blokkeerden de weg en tientallen mensen stonden erbij en keken ernaar. Ik had geen idee wat er gaande was. ‘Que paso?’ bracht me niet zo ver vermits de stroom aan woorden nadien me even weinig zei als de borden langs de kant van de weg in Thailand voordien. Er kwamen als maar meer mensen en de ketting van auto’s langs beide kanten werd langer en langer. Ik hield mijn lief ondertussen via berichtjes op de hoogte van mijn vorderingen en stuurde hem over de blokkade en over een man voor mij in de bus die schaamteloos al een uur aan een stuk naar mij zat te staren.
Na drie kwartier kwam ook de pers een kijkje nemen. Later ontdekte ik dat de blokkade een soort protest was tegen de frequente stroompannes. De buurtbewoners van vier omliggende dorpjes waren het beu dat er niet naar hen geluisterd werd en bedachten dus een manier om een luisterend oor af te dwingen. De politie leek dat best te vinden.

Een uur later mocht ik te voet door de blokkade en kon ik op een andere bus stappen die me tot de laatste bus in het laatste dorpje zou brengen. Die haalde ik gelukkig nog net. Na tien uur onderweg te zijn, kwam ik aan en werd de nood voor de blokkade jammer genoeg meteen duidelijk. Geen elektriciteit. Ook geen water, geen internet en geen bereik op mijn telefoon. Toen bedacht ik me dat het laatste bericht dat ik mijn lief gestuurd had, er één was over de blokkade én een vreemde man die me aanstaarde. Niet bepaald geruststellend. Shit!

Basisbehoeften

Ik was moe, had hoofdpijn, wilde iemand bekend horen, het was zo verschrikkelijk warm dat mijn kleren aan mijn lijf plakten en er was geen douche. Niet eens water om mijn handen te wassen of de WC door te spoelen. Ook geen elektriciteit en dus geen licht in het hostel of op straat of in de enige supermarkt van het dorp. Daar stond een rij omdat er maar enkele mensen tegelijk binnen konden en een pillamp hen moest helpen om te zoeken wat ze nodig hadden. En het was plots zo druk omdat alle restaurants gesloten waren. Geen bereik. Geen internet. Geen licht. Geen douche. Geen eten. Geen lief.

Drank, kaarsen noch muziek konden mij terughalen uit mijn staat van stil protest.

In het hostel probeerden ze door middel van kaarsen, muziek en drank de situatie wat op te vrolijken en bij de meesten leek dat prima te lukken. Ik was echter te ver heen. Drank, kaarsen noch muziek konden mij terughalen uit mijn staat van stil protest.
Reizen is vermoeiend, zelfs (en misschien wel vooral) een hele dag in bussen zitten. Je krijgt zoveel indrukken te verwerken, zoveel woorden die je niet verstaat, dingen die je niet kent, gebruiken die je niet begrijpt. En eigenlijk wordt het dan een soort overleven. Je zoekt de veiligheid van een hostel of een plek om te slapen op. Je valt terug op basisbehoeften zoals eten, drinken, een dak boven je hoofd en iemand om mee te praten.

En dan is water en elektriciteit en zelfs internet plots belangrijker dan je ooit thuis in België beseft hebt. Misschien op dat moment voor mij zelfs wel vooral internet, want ik voelde me alleen. Zelfs zo alleen dat ik bijna een tweede simkaart van een andere maatschappij kocht. Bijna…

Innerlijke gevechten en een breakdown

Ik ging vroeg naar bed, zweette me te pletter want natuurlijk deed de airco het ook niet. Ik miste mijn lief, een douche en eten en terwijl ik luisterde naar het vrolijke gelach van mensen die al iets te veel op hebben buiten, vond er zich een serieus innerlijk gevecht plaats. Ik moest niet flauw zijn! Ik was tenslotte in een tropisch land met palmbomen en witte stranden. Maar ik wil hier niet zijn. Ik wil geen palmbomen en witte stranden, ik wil een douche en eten. Er zijn mensen die geen douche hebben! Of geen eten! Maar ik voel me alleen en ongelukkig. Belachelijk… Omdat je geen berichtje kunt sturen? Omdat er geen bereik of internet is? Je kan toch wel zonder! Maar ik mis hem. Hem gewoon even kunnen horen of ‘lezen’. Getroost worden of heel even niet meer alleen zijn.
En zo viel ik in slaap. Met mijn kleren aan. Een hoopje reizende ellende, die dan nog van zichzelf vond dat ze geen recht had op dat ellendige gevoel. Amen!

Een modelvoorbeeld van een verslaving. Stadium één: ontkenning.

’s Morgens heel vroeg werd ik wakker en zonder enige hoop maar meer uit gewoonte, checkte ik of ik bereik had. Ik sprong plots uit mijn bed. Er was één zwart bolletje! Bereik! Even later stond ik in mijn ondergoed op straat met mijn telefoon in de lucht een berichtje te sturen. En kreeg ik een berichtje terug van een even getergde ziel zo bleek. Opluchting! En pas toen die basisbehoefte weer ingevuld bleek, werd ik me bewust van mijn omgeving… én mijn ondergoed. Daar stond ik dan. Een modelvoorbeeld van een verslaving. Stadium één: ontkenning_._

Ik schaamde me een beetje voor mijn absolute breakdown. Een douche later leek het allemaal immers heel wat minder erg. Maar na meer dan een half jaar rondreizen heb ik alvast geleerd dat absolute breakdowns bij reizen horen als stroompannes bij Panama.