“‘Aan de afwas tussen vleermuizen en leeuwen’

God gave Africa time and Europe a watch. Dat kreeg ik dikwijls te horen wanneer mijn westerse ongeduld het wachten op een antwoord of op iemand hier beu was. Ik leerde het een beetje, stilvallen en vertragen en loslaten, maar diep vanbinnen blijf ik waarschijnlijk voor altijd een klein beetje ongeduldig. Een inwendige horloge die ergens verstopt zit.

Een maand en een half geleden landde ik opnieuw in Afrika en het voelde een beetje als thuiskomen. Hier is alles begonnen en het was fijn om terug te zijn. Deze keer reisde ik niet meer alleen met de rugzak, maar samen met mijn nieuwbakken lief en de auto. Hoe dingen kunnen veranderen op enkele maanden tijd.

De voordelen en kleine ergernissen die je tegenkomt als backpacker op je eentje zijn geruisloos overgegaan in voordelen en kleine ergernissen van een relatie. Want ik zweer je dat je elkaar snel en goed leert kennen als je 24 uur op 24 samen doorbrengt in een landcruiser terwijl je door het stoffige, maar prachtige Afrika rijdt. Alsof je alle stadia van een beginnende relatie in fast forward doorloopt. En dat terwijl al de rest net een beetje vertraagd lijkt.

De desolaatheid van Namibië

We vertrokken in Namibië, een prachtig land met ongelofelijke landschappen. Plekken die tot je verbeelding spreken. Je kan uren en dagen rijden zonder een levende ziel tegen te komen. En ik verzeker je, dat doet wat met je. Echte stilte, echt donker, echt alleen. Soms uren niet praten en gewoon naast elkaar in de auto zitten. Genieten van de uitgestrekte desolaatheid. Het ene landschap zien overgaan in het volgende.

Kleine twijfels worden al gauw torenhoge onzekerheden en kleine angsten simpelweg nachtmerries.

Soms draaiden mijn gedachten daardoor overuren. Ik ben een denker en af en toe vrees ik dat ik een beetje richting piekeraar ga. Alles passeerde dus de revue. Ook mijn spiksplinternieuwe relatie.

Kleine irritaties kwamen zo vaak opnieuw voorbij gedwarreld, dat ik ze zelf veel groter maakte. Kleine twijfels werden al gauw torenhoge onzekerheden en kleine angsten simpelweg nachtmerries. Achteraf grappig. Net hetzelfde als thuis in de dagelijkse gang van zaken, de stadia van relaties, kronkelende angstslangen die op de loer liggen, kleine dingen die zich als teken vastbijten en onder je vel kruipen.

Was het de grootsheid die me klein en onbenullig deed voelen? Was het opnieuw een soort stilvallen dat ik zo anders ervaarde omdat ik niet langer alleen was? Of was het gewoon een nieuwe relatie en alles wat daarbij hoort? In fast forward?

Het ritme van de zon (of je lief)

Tijd tikt hier anders. Niet langer of korter of sneller of trager, gewoon anders. Alles lijkt intenser en toch rustiger. Je staat op als de zon op komt en je leeft simpelweg op een ander ritme. Dat werd gaandeweg echter vooral het ritme van mijn nieuwbakken lief, een ochtendmens in hart en nieren. Ik daarentegen kan wel genieten van nog even blijven liggen. Zelfs een keer als de zon al op is. Of enkele keren. In een auto zijn verschillende voorkeuren op het vlak van tijd en opstaan echter onmogelijk. Je kan geen ritje maken terwijl de ander nog even blijft liggen. En je kan zelfs niet achterblijven en nog even op het veldbed of in de hangmat verder slapen, want stel dat er plots een groep leeuwen of een luipaard je kampplek uitkoos voor een ochtendwandeling?

Maar vermits het hier zo prachtig is, liet ik mezelf al snel vermurwen en stond ik mee op. Ontiegelijk vroeg. Elke morgen opnieuw. En toegegeven, de zonsopgang is doorgaans prachtig en absoluut de moeite om voor op te staan. Al zorgden wolken of regen af en toe eveneens voor onweer in mijn hoofd. Dan was het mister ochtendmens naast mij die de volle laag kreeg of gewoon een silent treatment, want tenslotte was het zijn schuld dat er niets te zien was of de zonsopgang crappy bleek. Ja toch?

Toegegeven, ik kan af en toe best een donderwolk zijn en het gebrek aan vriendinnen en een telefoon met bereik om de legitimiteit van mijn frustratie te testen, zorgde af en toe voor stapelwolken. Massa’s stapelwolken.

De auto in de Kalahari - Botswana

© Sofie Leemans​

Neem nu het onderwerp ‘taakverdeling’. Onder het motto ‘er moeten nu eenmaal taken verdeeld worden op zo’n trip’ kreeg ik ‘koken’ en ‘de afwas’ in mijn maag gespiest. Twee dingen waar ik een absolute bloedhekel aan heb. Drama. Ik ben geen huisvrouw en ik wilde niet zomaar de typische vrouwendingen op mijn bord geserveerd krijgen. Dat was toch niet meer van deze tijd zeker? Ik moest echter schoorvoetend toegeven dat ik nog minder kaas gegeten had van het onderhoud van de motor of het vervangen van een lekke band. Ik probeerde wel, maar één keer kreeg ik niet eens het deksel van de pot confituur laat staan de bouten uit het reservewiel.

Toegegeven, frustrerend, maar na een tijd schikte ik me stilzwijgend in mijn lot. En niet verder vertellen, maar ik begon zelfs plezier te krijgen in alles proper houden, af en toe een wasje te doen en ik betrapte mezelf op het bedenken van nieuwe mogelijke gerechten en het klaarleggen van zijn kleren. Help! Ik verander langzaam in datgene waarvan ik steeds gezworen heb dat ik het nooit zou worden. En dat op nog geen twee maanden tijd. Paniek! Gelukkig kan ik er ook rustig bij zeggen dat ik nog steeds ontvlambaar kan reageren wanneer hij vraagt waarom ik zijn onderbroek vergeten ben of wat we die avond gaan eten.

Ingehaald door de tijd

En terwijl ik dus aan mijn relatieskills timmerde en stadia’s in fast forward doorliep, reden we de betoverende landschappen van Namibië door, helemaal tot in Botswana. Tijd deed weer zijn verdwijntruc, want plots zijn we anderhalve maand verder.

You can check out any time you like, but you can never leave.

Europa had zijn horloge wel degelijk gebruikt en mijn inbox volgepropt om nog maar te zwijgen over de berichtjes en meldingen op Facebook en andere sociale media. Van alle kanten leek die horloge weer aan mij te trekken. Ik moest mails beantwoorden, praktische dingen regelen, aan verjaardagen denken, een artikel schrijven en ga zo maar door. You can check out any time you like, but you can never leave. Europa sloop even Afrika binnen.

Ik kies voor Afrika, voor de tijd, al lijkt er ook in mij een onzichtbare horloge verstopt te zitten. Want hoe ik ook mijn best doe, ik voel nog steeds een serieuze splinter ongeduld als mijn nieuwbakken lief na drie uur met hetzelfde enthousiasme een koppel vleermuizen fotografeert en ik daardoor alleen aan tafel zit en pasta met pesto eet. En de afwas doe.

Het mag dan in een prachtig Afrikaans decor zijn, sommige dingen lijken aan tijd noch schoonheid onderhevig. Maar discussies en relatieperikelen zijn gewoon net ietsje romantischer in de prachtige, desolaatheid van Afrika of worden zoveel makkelijker onbenullig met het lage, diepe gebrul van een leeuw op de achtergrond. En dus pak ik, met een inwendige knipoog naar de splinter ongeduld, mijn pillamp uit de auto en help ik mijn nieuwbakken lief na de afwas met zijn duizendste vleermuizenfoto. Één-nul voor tijd en Afrika.