“‘Soyez chez nous, comme chez vous.’
11 maart 2013 - Na een lange trip vanuit Zaventem, over Frankfurt, Addis Abeba en Malawi bereikten we onze eindbestemming Lubumbashi. Onze delegatie is moe, maar de nieuwsgierigheid overwint dit als vanzelf. We worden warm onthaald op de luchthaven en hebben een eerste kennismaking met enkele leden van CSC Katanga. Eerste indrukken van het land: gebouwen met een herkenbare Belgische architectuur uit vervlogen tijden, chaotische drukte op straat, met blijkbaar toch enige structuur (die voor ons alvast niet duidelijk is!), veel mensen, kleuren, kortom een bruisende stad. Onze Congolese vrienden zijn fier om een groep Belgische syndicalisten te mogen ontvangen en beloven ons alvast een fijn programma! Onze aanwezigheid zorgde er mee voor dat de Belgische consul eindelijk een gaatje in zijn agenda vond om met de CSC van de provincie Katanga kennis te maken. Voor hen een belangrijk gegeven om verdere samenwerking mogelijk te maken. Voor ons, een aangenaam contact op onze eerste avond.
12 maart 2013 – Vandaag stond iedereen wel uitgerust, fris en monter, weer paraat om ons Congolees avontuur aan te vatten. Na een stevig ontbijt, stonden onze wagens voor en vertrokken we voor een beleefdheidsbezoek naar het gemeentehuis van Lubumbashi. Vervolgens werden we in het provinciaal secretariaat van Lubumbashi verwelkomd door de ganse equipe van vrijgestelden uit de verschillende beroepssectoren. De grootste uitdagingen voor het vakbondswerk liggen erin om in moeilijke omstandigheden (vooral met betrekking tot infrastructuur, mobiliteit en communicatie) toch een sterke werking uit te bouwen. En dat te midden van 450 vakbonden op het terrein! De Congolezen worden vooral geconfronteerd met Aziatische ondernemers met een heel andere blik op het vakbondswerk. Staatsvakbonden zijn hun realiteit, maar zij zijn niet gewoon om vrije vakbonden in hun bedrijven te hebben. Ze houden nauwelijks rekening met de lokale wetgeving en hebben geen enkele notie van het Frans, hetgeen uiteraard leidt tot communicatieproblemen. Een derde uitdaging voor de Congolese vakbond is om de werknemers uit de informele economie te organiseren. 90 % van de actieve bevolking is vandaag tewerk gesteld in de informele sectoren. Vooral op markten en straatverkoop. Verder worden ze geconfronteerd met grote uitdagingen in de publieke sector. De militanten van CSC Katanga ijveren er voor een vrije vakbondswerking, terwijl er vandaag vooral “gele vakbonden” actief zijn. Deze zijn opgericht door de werkgever en zijn niet representatief. Tot slot is het voor CSC Katanga een grote uitdaging om overal in de provincie, dichtbij de mensen, secretariaten uit te bouwen en zich dit jaar te focussen op de organisatie en propaganda voor de sociale verkiezingen (einde 2013). In 2013 wordt er omwille van deze verkiezingen extra ingezet op vorming. De CSC Katanga heeft vandaag 15.000 leden waarvan 5.000 leden die voldoende verdienen om een lidmaatschapsbijdrage te kunnen betalen. Toch vinden zij het van belang om ook voor de niet-betalende leden (omwille van hun beperkte financiële mogelijkheden) sociale bescherming uit te bouwen. Als grondhouding geldt voor CSC Katanga dat elke werknemer meetelt, of hij nu werkt in de informele economie of in de formele is van ondergeschikt belang. Wat werkelijk voorop staat, is de verwezenlijking van waardig en volwaardig werk voor iedereen!
Enkele citaten die ons bij bleven: Taal is geen probleem, solidariteit is een internationale taal! Vrouwen zijn de bulldozers die veranderingen kunnen bewerkstelligen! Pays riche, peuple pauvre…
In de namiddag trokken we naar het Congolese ACW (MOC), dat net als in België verschillende deelorganisaties omvat: de vrouwenbeweging Vie Feminine (Femma), de organisatie van de coöperatieve werking als strijd tegen de armoede via Foconne, de jongerenbeweging JOC (KAJ), de CSC (ACV) en tot slot de mutualiteit (Umusac).
Toevallig kruisten we bij het buitenkomen 6 jonge vrouwen van de JOC (jongerenwerking) die klaar stonden voor een vergadering over het uitwerken van een activiteit over de kansen voor jonge vrouwen. Een herkenbaar verhaal; er worden linken gelegd naar de taakverdeling in het huishouden, de beperkte kansen voor vrouwen op de arbeidsmarkt en in de samenleving en de rol van de vrouw bij de ontwikkeling van de maatschappij. De jongeren van de JOC bereiken vele jongeren die vaak samenkomen om ervaringen met mekaar te delen, op te komen voor jongerenproblematieken zoals de jeugdwerkloosheid en de mogelijkheid om ervaringen op te doen op de arbeidsmarktmarkt. Ze organiseren ludieke activiteiten, waar er gedanst en genetwerkt wordt, maar waar er tevens stevig gedebatteerd wordt over de uitdagingen met betrekking tot jongerenthema’s. Een unieke kans om rechtstreeks met deze jongeren in gesprek te gaan… Hun enthousiasme werkt aanstekelijk! De syndicale spirit opent ook onze ogen en nodigt uit voor meer gesprekken en ervaringen!
PS:Gezien we ontzettend veel problemen ervaren om een internetnetwerk te vinden, zullen jullie onze berichten met enige vertraging ontvangen. Hopelijk lukt ons volgend bericht iets sneller?!