“‘Toujours de rumeurs’
Gisterenavond ging er even een schokgolf door de groep van EurAc-observatoren die zich nog in Kinshasa bevinden in afwachting van hun ontplooiing naar het binnenland. Presidentskandidaat Léon Kengo wa Dondo was gestorven en het bericht werd bevestigd vanuit België. Terwijl de enen begonnen uit te zoeken wat de gevolgen zouden zijn voor de kiesverrichtingen, gingen anderen op zoek naar eigen bevestiging van het bericht. Bevestiging die er niet zou komen. Uiteindelijk bleek dat Kengo wa Dondo wel gevallen was tijdens een manifestatie in Kananga, maar nog goed en wel in leven was.
Zoals te verwachten gonst het in het hele land, maar vooral hier in Kinshasa, van dit soort berichten. Een van die hardnekkige ‘geruchten’ speelde een grote rol in de kiescampagne in 2006 en duikt ook nu weer op: de vermeende nationaliteit van Kabila. Opnieuw vooral in Kinshasa, waar Kabila maar een heel beperkte machtsbasis heeft, blijven vele van de mensen waarmee we praten herhalen dat Kabila jr. geen Congolees is en dus niet in aanmerking komt voor het presidentschap. Dat hij niettemin toch verkozen is in 2006 is dan weer, opnieuw volgens heel veel van de Kinois waarmee we praten, het gevolg van zo’n ander gerucht: Kabila zetelt in het Palais de la Nation omdat de internationale gemeenschap – en meer specifiek Louis Michel - hem daar geplaatst heeft. En ook nu weer zet de internationale gemeenschap alles in het werk om het mandaat van Kabila te verlengen. Bij de mensen die deze interpretatie als waarheid nemen, is er dan ook geen twijfel over wie de verkiezingen gaat winnen. Dat zovele mensen hier van uitgaan legt natuurlijk een hypotheek onder onze geloofwaardigheid.
Belangrijker voor het werk dat we moeten verrichten is echter de aanzwellende stroom berichten dat een belangrijk aantal van de aangekondigde kiesbureaus in werkelijkheid niet bestaan. Volgens de oppositie zal Kabila deze kiesbureaus gebruiken om reeds vooraf ingevulde stembiljetten te verspreiden. Het is duidelijk dat het in kaart brengen van deze eventuele valse kiesbureaus een belangrijk onderdeel zal zijn van onze werkzaamheden de komende dagen.
En dan is er dat andere aanhoudende bericht dat door niemand met absolute zekerheid ontkend wordt: dat de verkiezingen op het laatste moment uitgesteld zullen worden. Met enkele dagen, met een week. We zullen zien. Voorlopig is iedereen zich aan het voorbereiden voor een stembusslag de 28ste. De enige vrees is dat als de verkiezingen een week of meer uitgesteld worden dat een belangrijk deel van onze waarnemers al zal moeten terugkeren. Maar dat zijn zorgen voor later. Nu eerst de laatste spullen wegsteken om morgen naar Kikwit te vertrekken en met het echte werk te beginnen. Geen geruchten meer, maar observaties…