“‘Typisch Haïtiaans!?’
Een goeie vriend beschreef de evolutie in de Haïtiaanse samenleving aan de hand van twee spreekwoorden. We zijn van een land waar “buren familie zijn” meer en meer aan het opschuiven naar één waar “ieder vuurvliegje voor zichzelf schijnt”. Vroeger veegde iedereen nog voor zijn eigen deurtje en was zo de hele straat schoon, nu gooit iedereen zijn vuilnis gewoon op straat.
Elk vuurvliegje schijnt voor zichzelf.
Komedianten of grote psychologen?
Bij een begrafenis moet je je hier helemaal laten gaan. Je moet je leed uitroepen en tieren. Je moet je op de grond werpen van verdriet. Maar zodra de kist op zijn eeuwige rustplaats is terechtgekomen, mag je geen traan meer laten, want je zou de geest wel eens geen rust kunnen gunnen op die manier.
Wandelende papegaaien.
Lang heb ik gedacht dat ik er een alleenrecht op had. In examentijden kon je mij gemakkelijk wandelend op straat tegenkomen volop bezig met het luidop reciteren van mijn les. Een rariteit in Vlaanderen, maar het lijkt wel de regel hier in Haïti. Ben ik dan misschien toch een Haïtiaanse die per ongeluk in België geboren is of misschien gewoon een verdwaalde papegaai?
Wie heeft het lef om de kat de bel aan ook écht aan te binden?
Mijn vriend Joe vertelde me hetvolgende verhaal om de Haïtiaanse natuur te typeren. “Er was eens een muizenkolonie, die verschrikkelijk leed onder een moordlustige kat. Ze hadden niet eens de vrijheid om binnen in huis wat rond te trippelen. Ze besloten een vergadering te beleggen. Vele uren werden “de ideeën geroerd” en werd er met man en macht naar oplossingen gezocht, tot de oudste muis opeens met een schitterend voorstel kwam. “Laten we een bel aan de staart van de kat vastmaken, dan kunnen we ze altijd horen komen.” Er brak een volksfeest uit. Dàt was het gewoon, dàt is de oplossing. De champagne knalde, iedereen dronk, danste en feestte tot een gat in de nacht. Een kleine muis bleef echter sceptisch en opperde voorzichtig dat er wél nog eerst een moedige muis gevonden moest worden om de kat de bel ook écht aan te binden. Er werd gewoon doorgefeest, zonder veel aandacht aan dit detail te besteden. ‘s Anderendaags lag de kleine muis met zijn pootjes omhoog. Zeker iets verkeerds gegeten?”
Een beweging waar je pluimpjes van overeind komen!
Op de vraag wat de Kiwo voor hem betekende, antwoordde een leider: “Ach, het is gewoon een beweging, die je rillingen en kippenvel bezorgt van genot, het is iets onbeschrijfelijks waar “je pluimpjes” van overeind komen te staan. Iedereen hier kent toch dat verschrikkelijk ongemakkelijk gevoel vlak na een kamp, zo’n enorm gevoel van leegte, van onbehagen, van er-ontbreekt-hier-iets. Zelf begin ik al te vrezen voor een soortgelijke “post-Haïti-blues” na deze hartverwarmende ervaring hier, nu de laatste 40 dagen van mijn vrijwilligersbestaan hier aangebroken zijn… Gelukkig mag ik half juli al 5 weken terugkomen om samen met drie andere Chiromensen vorming te komen geven op de zomerbivakken.