“‘Voorbeschouwing en situatieschets’
Het Internationaal jaar krijgt zijn formeel startschot op woensdag 2 februari 2011 in de hoofdzetel van de VN te New York. Alle ministers verantwoordelijk voor bossen over de hele wereld worden er verwacht voor een plechtige openingsceremonie. Deze ceremonie is meteen de start van het ‘high level segment’ van de negende vergadering van het Bossenforum van de Verenigde Naties.
Het was het Bossenforum dat aan de Algemene Vergadering van de VN voorstelde om een Internationaal Jaar van de Bossen te houden. Bossen staan wereldwijd onder druk, ook al leveren ze tal van diensten die onmisbaar zijn voor de maatschappij. Bossen zijn de grootste schatkamer van leven op het land. Ze zuiveren de lucht, beschermen de bodem en regelen de watercyclus. Voor vele mensen op aarde biedt bos de belangrijkste bron van voedsel en materialen. Bossen bieden ook prachtige momenten voor verwondering, studie en verpozing. Maar bossen worden niet altijd op hun waarde geschat, net zoals vele andere ecosystemen.
Het VN Bossenforum wil daar wereldwijd aan werken door een forum te bieden voor beleidsmensen, wetenschappers, technici, vertegenwoordigers van inheemse bevolkingsgroepen, federaties van de handel en industrie, en verschillende internationale instellingen.
Het Bossenforum is een formele VN-Commissie met universeel lidmaatschap voor alle VN-lidstaten opgericht in 2000 als forum voor overleg en samenwerking tussen de lidstaten onder de Economische en Sociale Raad (ECOSOC) van de VN. De voornaamste doelen van het Bossenforum zijn :
Duurzaam bosbeheer wereldwijd bevorderen.
De internationale samenwerking en coördinatie bevorderen.
Het Bossenforum heeft nu een werkprogramma tot 2015. Een belangrijk discussiepunt is of het forum kan komen tot een heus bossenverdrag. In 1992 bleek dit onhaalbaar tijdens de VN Top rond milieu en ontwikkeling in Rio De Janeiro. Sindsdien bestaat bij een hardnekkige groep van believers de overtuiging dat een bossenverdrag nodig is om het tij te doen keren. De wereld verliest nog steeds immense hoeveelheden bos per jaar. Volgens de laatste cijfers van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN gingen de laatste 10 jaar gemiddeld 13 miljoen ha bos per jaar verloren! Tussen 1990 en 2000 bedroeg dit cijfer nog 16 miljoen ha per jaar. De wereld ontbost dus minder, maar ontbossing gaat nog steeds door aan een hels tempo.
Het Bossenforum heeft zijn planning opgehangen aan de drie pijlers van duurzame ontwikkeling die ook de omschrijving van duurzaam bosbeheer kenmerken.
Op de vorige sessie in 2008 stonden ecologie en de milieufuncties van bossen op de agenda.
Op deze sessie gaat het hoofdzakelijk over sociale en culturele aspecten.
Binnen twee jaar, tijdens de volgende sessie gaat het om economische aspecten.
Het Bossenforum interageert ook met andere internationale processen die rond bossen werken. Hier ligt een belangrijke missie voor het forum. Verschillende internationale processen hebben bossen op de agenda staan. Maar vaak gaat de aandacht uit naar een beperkt aantal functies, of wordt één specifieke invalshoek genomen zoals de rol van bossen in de hele koolstofcyclus bij de klimaatonderhandelingen.
Het biodiversiteitsverdrag heeft een uitgebreid werkprogramma rond acties om (bos)ecosystemen met al hun verscheidenheid aan levensvormen te behouden, te beschermen en goed te beheren.
Het verdrag rond strijd tegen woestijnvorming bekijkt bossen vanuit hun vermogen om bodem vast te houden en hun buffervermogen tegen woestijnvorming.
Maar het is alleen het VN-bossenforum dat alle dimensies van duurzaam beheer in een afgewogen benadering bekijkt.
Tijdens het 14-daagse Bossenforum, zal ik als verslaggever van het Agentschap voor Natuur en Bos zoveel mogelijk informatie en achtergronden weergeven op deze blog.
Carl De Schepper werkt bij het Agentschap voor Natuur en Bos