“‘Mooov blogt: “Wùlu”, drugsfilm met een politiek geweten’
In Wùlu (2016), de eerste langspeelfilm van regisseur Daouda Coulibaly, ontmoeten we Ladji (Ibrahim Koma), een ex-crimineel die al vijf jaar bij een busjesbedrijf werkt, maar ontslag neemt wanneer de onervaren neef van zijn baas een hogere positie krijgt dan hij. In plaats van een andere legale job te zoeken, gaat hij aan de slag als drugskoerier. Er is geen financiële of levensbedreigende reden waarom Ladji terug in de criminaliteit stapt, enkel de ambitie te krijgen wat hem in zijn ogen toekomt.
Wùlu is echter geen typische film binnen het genre van de drugsfilm. Het verhaal begint in 2007 en eindigt in 2009, een periode gekenmerkt door politieke instabiliteit en militaire coups in Centraal-Afrika, waarna een epiloog de kijker informeert hoe de drugstrafiek in Afrika een vernietigende impact heeft gehad op de politiek in Mali in 2012.
Ladji doorloopt zijn misdaadcarrière met spreekwoordelijk gemak – schijnbaar zonder spatje wroeging – en er lijkt aan zijn succes geen einde te komen. Coulibaly heeft echter nog een twist in zijn mouw zitten, die hij onderbouwt met de proloog en de epiloog van de film. In de proloog worden vijf stappen beschreven voor een ingangs- en overgangsritueel binnen bepaalde broederschappen.
Hond
De vijfde stap heet ‘hond’, of ‘wùlu,’ en houdt in dat “de man verlicht [wordt] over zijn plaats in de maatschappij.”
De vijfde stap heet ‘hond’, of ‘wùlu,’ en houdt in dat “de man verlicht [wordt] over zijn plaats in de maatschappij.”
De epiloog, zoals eerder vermeld, verwijst naar de invloed van drugstrafiek op de politiek, een gegeven waar Ladji bij een aanhouding reeds mee in aanraking was gekomen: de sergeant die hem arresteerde wilde namelijk de politieke campagne van zijn generaal financieren met het geld dat hij in Ladji’s wagen gevonden had.
De combinatie van deze twee zaken leidt tot de crisis op het hoogtepunt van de film, een dramatisch gebeuren dat echter getemperd wordt, of althans in een nieuw daglicht wordt geplaatst door wat erop volgt, een tactiek die Coulibaly door de hele film gebruikt.
Zo wordt de moord op enkele vrienden van Ladji gevolgd door een flashback naar het slachten van de koeien die gebruikt werden om hun eerste drugstrafiek te verdoezelen als vleesvervoer. Op die manier lijkt Coulibaly aan te willen geven dat de drugskoeriers al even inwisselbaar zijn als de koeien; de volgende generatie staat al snel klaar om hen te vervangen.
Epiloog
Zoals gezegd benadrukt de epiloog de ruimere kwalijke gevolgen van de drugshandel. Nochtans is doorheen de film die boodschap nooit duidelijk overgekomen. Ladji’s opdrachten lijken een peulenschil voor hem, en de negatieve aspecten van drugsgebruik of de impact van de verkoop ervan op bepaalde politieke kringen worden nooit in beeld gebracht.
De epiloog komt daardoor nogal geforceerd over, alsof Coulibaly alsnog snel zijn punt wou maken, maar dat kan gezien worden als een kinderziekte van zijn eerste langspeelfilm. Wùlu wordt overeind gehouden door de atypische aanpak voor een film over drugskoeriers, en door het inventieve gebruik van medium close-ups, die de kijker het gevoel geven dat ze de personages kunnen doorgronden en op die manier deel kunnen uitmaken van de filmwereld.
Stéphanie Debaere