“‘We are the 99%! ’

Nog geen vierentwintig uur in het land en m’n wens naar nieuwe politieke ervaringen kwam al deels uit. Op nog geen 500 meter van mijn nieuwe thuisbasis werd op maandag 10 oktober het startschot gegeven aan de ‘Occupy Oakland’ beweging. In navolging van de intussen wereldberoemde ‘Occupy Wall Street’ verzamelden honderden mannen en vrouwen zich aan het Frank Ogawa Plaza voor het stadhuis van Oakland, dat voor de gelegenheid tot de ‘Oscar Grant plaza’ werd herdoopt (ter herdenking van de op 1 Januari 2009 doodgeschoten Afro-Amerikaan door een veiligheidsofficier van het openbaar vervoer).

Tijdens deze stichtingsvergadering werden de 500 tal aanwezige manifestanten in kleine groepen opgedeeld, waarin ze hun persoonlijk verhaal met elkaar konden delen. Een manier om kennis te maken met elkaar. Maar ook vooral een manier om kennis te maken met de 99%. De 99% die de kosten dragen van de crisis, die al jaren de gevolgen moeten ondergaan van een ongebreideld winststreven van de 1% en met lede ogen toezien hoe de reeds schare basisvoorzieningen in de VS verder worden ontmanteld. Grote abstracte analyses werden geschuwd ten voordele van kleine individuele verhalen. Geen Marx, Lenin, noch Trotski. Maar persoonlijke ervaringen die politiek worden door ze met elkaar te delen en zo de ‘systematiek’ achter elk traject zichtbaar te maken.

Activistisch Oakland

De Oakland beweging is intussen nog geen week oud en het lijkt erop dat die zijn ogenschijnlijk grotere broer in San Francisco ver achter zich zal laten. Op het plein verblijven nu dagelijks en op permanente basis tussen de 300 à 400 man, en op een week tijd is het aantal tenten verdrievoudigd. En de deelnemers blijven maar toestromen waardoor het kamp uit haar voegen dreigt te barsten. Verschillende deelnemers wensen dan ook van Oakland dé uitvalsbasis van de Occupy beweging in de Bay Area te maken, kwestie van de aanwezige energieën niet onnodig over verschillende plekken te verspillen.

Het succes van de Occupy beweging in Oakland verrast niet. Weken voorbereidingswerk gingen vooraf aan de lancering ervan. Weken vergaderen en overleg, om zo een maximale inclusie van de verschillende groepen van de stad mogelijk te maken. Deze achtste grootste stad van Californië, net tussen San Francisco en Berkeley gelegen, staat bovendien ook bekend om haar activistisch verleden. Het is het thuisfront van de Black Panther Beweging die er in 1966 werd opgericht, en deze stad leidde de dans van een van de grootste naoorlogse stakingen in de VS in 1946.

Opvallend aan de Oakland beweging is ook de sterke aanwezigheid van minderheden, zowel bij de deelnemers als bij de sprekers. Deze vormt een weerspiegeling van de sterke diversiteit in de stad (die ongeveer 27% Afro-Amerikanen, 25% latino’s, 25% Whites, 16% Asiaten en een rits andere minderheidsgroepen telt). En hoewel de stad met relatief hoge armoedecijfers (17%) te kampen heeft en als een van de gevaarlijkste in de VS wordt beschouwd, kiezen steeds meer jongeren en hoger opgeleiden ervoor hier te wonen.

Revolutionair en verantwoordelijk

De moed bij de actievoerders is strijdvaardig en optimistisch. Voor velen gaat het om een uniek historisch moment, die haar gelijke niet kent in de recente Amerikaanse geschiedenis. Het beeld van een anarchistische bende die niet goed weet waar ze mee bezig is, is dan ook ver zoek. Voor zij die zich overdag kunnen vrijmaken zijn de dagprogramma’s gevuld met workshops en discussies over de te volgen strategieën en het bepalen van de collectieve agenda. De hoogmis van de beweging is echter de algemene vergadering, die dagelijks om 19u plaatsvindt, en waarin met de honderden aanwezigen verder gediscussieerd wordt over de te volgen stappen.

Ook moeilijke discussies en zelfkritiek worden niet geschuwd tijdens deze vergaderingen. Er heerst bij velen het besef dat het hier weleens om een unieke ‘window of opportunity’ gaat die nooit zou kunnen terugkeren. Er is dan ook een grote bereidheid om de zaken ‘anders’ aan te pakken en alle mogelijke fricties die nefast zouden kunnen zijn voor de beweging in alle openheid te confronteren en op te lossen.

Zo ging de algemene vergadering van gisterenavond over het reële probleem van ‘overlast’ in de kampen (overmatig alcoholgebruik, seksuele intimidatie en andere). Net als in vele andere kampen, is de Occupy Oakland een toevluchtsoord geworden voor daklozen en anderen die vooral het gratis eten en leuk gezelschap komen opzoeken. Terwijl de aanwezigheid van deze groepen door niemand wordt betwist – en verschillende deelnemers zich juist verheugen over het gerucht dat de criminaliteit in de onmiddellijke omgeving van het kamp sinds de start van de kampen drastisch gedaald zou zijn - was de boodschap hier wel duidelijk: het gaat hier om een politieke beweging en geen openlucht festival, en de ruimte die hier gecreëerd wordt moet zo veilig en inclusief mogelijk zijn. Verschillende scenario’s, gaande van de inzet van meer veiligheidstroepen tot het bannen van alcohol, werden dan ook voorgesteld.

Maar minstens even groot is de weerstand bij de actievoerders tegen elke vorm van politiebetrokkenheid. Het kamp zou en moet ‘politievrij’ blijven. Hier was vooral een kans om een andere organisatievorm te creëren, vrij van klasse, racisme, seksisme, heteroseksisme. Aantonen, met andere woorden, dat een Revolutie niet haaks hoeft te staan op een duidelijke verantwoordelijkheidszin.

En ja, niemand die hier vies lijkt te zijn van het R woord.