“‘We dachten dat het meeuwen waren’
"De nacht van 2 op 3 oktober 2013 zit ik samen met 7 vrienden op een bootje nabij de kust van Lampedusa. We houden een feestje; we drinken, roken en kijken naar de maan." Grazia is dan nog niets vermoedend van de wending die haar leven zal nemen enkele uren later.
Deze mooie vrouw van vijftig geniet van het leven en baat samen met haar vriend een Braziliaanse bikinishop uit in Lampedusa. In november 2013 zal ze in Berlijn de Bambi Award in de categorie ‘unsere erde’ voor moed en zelfopoffering in ontvangst nemen. Tegen wil en dank wordt ze na die bewuste nacht in enkele uren tijd wereldberoemd en verschijnt haar foto in alle media. En dat terwijl ze enkel Grazia van de bikinishop wilde blijven zonder ambities tot enigerlei bekendheid, en al zeker niet op de manier hoe.
“Het loopt tegen vijven in de ochtend. En plots horen we iets. We dachten dat het meeuwen waren.” Enkele seconden later verschijnen de geluiden duidelijk als stemmen. Noodkreten. Help, aide, au secours. Haar vriend vaart richting de kreten en ze zien drie jongens in het water die ze snel aan boord trekken. De vertroebeling van de nacht en hun feestatmosfeer trekt op. Het wordt snel duidelijk dat er tientallen, zoniet honderd mensen in het water rondom hun bootje liggen. Grazia seint een noodoproep, belt de guardia costiera en de guardia finanza verschillende malen. Onderwijl trekken ze drenkelingen aan boord.
“Ze zijn glibberig. Velen zitten onder de olie en hun lichamen glijden uit onze handen terug in het water. Er is enorm veel commotie. Enorm veel gegil. Totale chaos en verwarring.” De mensen die ze weten te redden blijven schreeuwen. Ze hebben nog geliefden en kinderen in het water liggen. Het trauma zal haar nooit verlaten. Grazia en haar vrienden hebben 47 mensen gered. Het maximum dat hun bootje kon dragen zonder ook te zinken. Maar toch kan ze enkel terugdenken aan de mensen die ze niet gered heeft. De kinderen, de bambino’s, die ze voor haar ogen zag verdrinken en die zij, Grazia, niet kon redden.
Guardia Costiera en politiek
Wanneer de guardia costiera na 40 gruwelijke minuten komt aanvaren nemen ze eerst foto’s van het gebeuren alvorens mensen aan boord te trekken. Grazia gruwt: “Ze moeten er normaal in 10 minuten zijn, het drama gebeurde zo dicht bij de kust. We hebben zoveel gebeld. Het is een theater voor hen. Een realityshow. Ze lijken ervan te genieten.”
Haar wrok tegenover de Italiaanse politiek is bijna even groot. “Ze denken enkel aan het geld. Ze willen dat zoveel mensen de gevaarlijke oversteek maken want ze krijgen grote sommen geld per immigrant van Europa. Ze hebben geen liefde, geen medemenselijkheid.”
13 dagen en nachten
Enkele dagen na de ramp gaat ze samen met haar vriend voor 13 dagen en nachten op zee. Dag en nacht turen ze over het water. Want misschien gebeurt er iets, misschien zinkt er opnieuw een schip en kunnen ze mensen redden. Wie gaat het anders doen? Het gebeuren kan haar onmogelijk loslaten. De mensen die ze niet gered hebben.
Voor me zit een sterke vrouw. Een heldin. Ze is nu slechts twee weken terug in Lampedusa. Na haar 13daagse bootomzwerving verdween ze in Catania. Ze stopte voor die periode haar shop en al de rest. “Nu gaat het”, probeert ze me gerust te stellen. “Het gaat eindelijk een beetje beter met me.” Ik krijg een betoverende glimlach en warme knuffels.