“‘‘Bekijk migratie als een kans, niet als een probleem’’

Walter Zinzen

© Brecht Goris

Het migratiebeleid van Sammy Mahdi is even kortzichtig als de “war on drugs”, schrijft Walter Zinzen. Want net zoals met drugs lukt het niet om migratie tegen te houden. Dat wordt elke dag opnieuw bewezen. Het échte antwoord? Maak migreren legaal. Bovendien valt er dan ook voor mensensmokkelaars niets meer te verdienen.

We konden de voorbije dagen niet meer naast de blunders en ongerijmdheden kijken van wie zich beleidsmatig bezighoudt met asiel en migratie.

Om te beginnen de Congolese jongeman die zich verzette tegen zijn uitwijzing. Volgens de Dienst Vreemdelingenzaken kon hij niet bewijzen dat hij recht had op een verblijf in ons land. Na zijn mislukte uitwijzing bleek ineens dat de UCL, de Franstalige universiteit in Louvain-la-Neuve, hem wel degelijk verwachtte. ‘Nieuwe feiten’ noemden ze dat bij de Dienst. Nieuwe feiten? Of incompetent beleid?

Dan lieten ook nog de gewezen hongerstakers van zich horen. Een tachtigtal van hen bezet nog altijd de Brusselse Begijnhofkerk. Ze klagen over het feit dat ze van het kastje naar de muur worden gestuurd en voelen zich bedrogen. De verantwoordelijken: de geniale commissaris-generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen, Dirk Van den Bulck, en zijn onvermoeibare staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Sammy Mahdi (CD&V).

Ondertussen spelen zich in Oost-Europa voor de zoveelste keer schandelijke taferelen af aan de grenzen omdat “de laatste dictator in Europa”, de Belarussische bloedhond Loekasjenko, landverhuizers inzet als wapen om zijn vete met het Westen uit te vechten. En in Oostenrijk stierven alweer twee migranten in een bestelwagen.

Kent u de slogan nog? ‘Snoeien om te groeien!’ Bij Fedasil is het ‘snoeien om te bloeden’ geworden.

In eigen land stijgen de asielaanvragen even snel als de coronacijfers. Maar Fedasil, de organisatie die vluchtelingen moet opvangen, heeft onvoldoende personeel om de druk op te vangen en ging daarom in staking. Voor de mensen die bij Fedasil werken doe ik mijn hoedje af. Ze werden voor hun inzet heel slecht beloond door de besparingswoede van de opeenvolgende regeringen.

Kent u de slogan nog? ‘Snoeien om te groeien!’ Welnu, bij Fedasil is het ‘snoeien om te bloeden’ geworden. ‘Volgende week slapen er weer mensen op straat bij gebrek aan opvangplaatsen’, zo klonk hun noodkreet.

Sammy Mahdi reist ondertussen stad en land af om would-bemigranten te “ontraden” naar België te komen. Dat vat zijn “beleid” heel goed samen: zo weinig mogelijk inwijkelingen, zo veel mogelijk uitwijzingen.

En dan was er, last but not least, Mark Elchardus nog. Die verwijt illegale immigranten een “gebrek aan respect” voor onze samenleving. Een echte humanist dus, die gewezen socialist, die over zichzelf zegt dat hij wat migratie betreft dicht bij de N-VA staat.

Toch geef ik hem op één punt gelijk: illegale immigratie moet onmogelijk worden, mensensmokkelaars moeten worden gestraft. Dat is trouwens ook het uitgangspunt van de regering-De Croo. Maar hoe bereik je dat? In heel Europa roepen politici dat je dat moet doen door onze buitengrenzen te beschermen. Een eufemisme voor: hou al die armoezaaiers buiten, stuur ze terug, desnoods met geweld (pushback heet dat dan).

Een beleid dat even kortzichtig is als de “war on drugs”. Dat is volgens verlichte geesten als de burgemeester van Antwerpen het enige middel om de drugsmaffia onschadelijk te maken. Ze weigeren te luisteren naar mensen als politiecommissaris Muyshondt, die een broer heeft verloren als gevolg van een overdosis. Je moet de boel legaliseren is zijn boodschap, die door velen wordt gedeeld. Hij pleit er zelfs voor om de drugshandel toe te vertrouwen aan de staat. Het is dan vanzelf met de maffia afgelopen, want er valt niets meer te verdienen.

Een soortgelijke redenering gaat op voor migratie. Je hoort Elchardus, maar ook Mahdi en vrijwel alle politici, nooit praten over de oorzaken van de migratie. Je hoort ze nooit toegeven dat niemand voor zijn plezier zijn vaderland verlaat. Nooit stellen ze de vraag wat mensen bezielt om in gammele bootjes te stappen, zelfs in het volle besef dat ze de verdrinkingsdood riskeren.

Ze tegenhouden lukt dus niet, dat wordt elke dag opnieuw bewezen. Het échte antwoord moet daarom zijn: maak migreren legaal. Geef mensen de kans om in een vliegtuig te stappen en vreedzaam naar het land van hun keuze te reizen. Voor mensensmokkelaars valt dan niets meer te verdienen.

Is dat de grenzen opengooien? Nee, Canada geeft het voorbeeld. Daar bestaan twee immigratiekanalen: één voor de échte vluchtelingen, mensen die recht hebben op bescherming en asiel, en één voor economische migranten. Dat is waar Europa ook naartoe moet.

Waarom leggen onze politici, opiniemakers en dergelijke hun oor niet eens te luisteren bij mensen die dag na dag met vluchtelingen te maken hebben?

Het is volstrekte onzin om alle landverhuizers te dwingen om de asielprocedure te volgen. De meeste “asielzoekers” zijn gewoon mensen die een beter leven zoeken. Wat is daar mis mee? Belgische politici noemen ze minachtend “gelukzoekers”. Zijn niet alle mensen op zoek naar geluk, ook de Belgische politici?

In Canada, een land met een ultradonker verleden als het gaat over de behandeling van zijn inheemse bevolking, heerst nu eenmaal een andere mentaliteit dan bij ons. Hier wordt migratie door de politieke klasse, maar ook door grote delen van de bevolking, als iets negatiefs ervaren. In hun ogen is het een probleem dat moet worden opgelost.

In Canada daarentegen wordt migratie beschouwd als een kans, niet in de laatste plaats economisch. De huidige premier Trudeau heeft al meermaals verklaard dat de Canadese bevolking divers is en moet zijn.

De migratiechaos, zoals die bij ons bestaat, vind je in Canada niet. Het is er allemaal goed geregeld. Toekomstige immigranten moeten aan heel precieze voorwaarden voldoen. Niet iedereen komt er zomaar in. Immigranten moeten voor hun komst bijvoorbeeld bewijzen dat ze voldoende Engels of Frans kennen. Ze moeten daartoe online formulieren invullen. Dat is een probleem, want bijvoorbeeld in de Afrikaanse binnenlanden is internet niet altijd voorhanden. Voor Canada zelf heeft dat geen belang.

Weinig Afrikanen melden er zich. Maar in Europa, waar hun gewezen koloniale meesters wonen, zijn ze talrijk. Het zou dus logisch zijn dat Europa in Afrika een soort consulaten installeert op toegankelijke plaatsen, waar mensen terechtkunnen met hun immigratieverzoek. De bestaande ambassades bevinden zich uitsluitend in de hoofdsteden, veel te ver voor de meeste inwoners.

In Turkije zitten nog altijd ongeveer vier miljoen Syriërs, die al lang geleden over Europese landen verspreid hadden moeten worden krachtens de Turkijedeal.

Op die consulaten kan dan bekeken worden of ze in aanmerking komen voor een overtocht naar een EU-land. Zijn ze bijvoorbeeld gekwalificeerd om een beroep uit te oefenen? Dan krijgen ze een visum op basis waarvan ze een verblijfsvergunning kunnen aanvragen in het land van aankomst.

Geen gevaarlijke, clandestiene zeereisjes meer. Geen gewetenloze mensensmokkelaars meer die migranten exploiteren, mishandelen of zelfs vermoorden. Maar ook: geen muren of prikkeldraadversperringen meer, geen gewapende soldaten of politieagenten meer die de “gelukzoekers” meedogenloos proberen tegen te houden. En geen duur, inefficiënt Frontex meer, het Europees Grens- en kustwachtagentschap dat de Europese buitengrenzen moet “beschermen”.

Dat is iets helemaal anders dan de opvang in “eigen regio”, waarop onze beleidsmakers blijven hameren als de enige zaligmakende oplossing. How dare they? In Turkije zitten nog altijd ongeveer vier miljoen Syriërs, die al lang geleden over Europese landen verspreid hadden moeten worden krachtens de Turkijedeal.

In Libanon wonen al meer vluchtelingen dan geboren Libanezen. In Jordanië idem dito. Nu stellen sommigen, godbetert, zelfs Rwanda voor als gastland voor vluchtelingen. Rwanda, was dat geen klein overbevolkt land? Geleid door een psychopathische seriemoordenaar?

Waarom leggen onze politici, opiniemakers en noem maar op hun oor niet eens te luisteren bij mensen die elke dag met vluchtelingen te maken hebben? Er zijn er genoeg, te beginnen bij Fedasil. Maar ook bij het Rode Kruis, Dokters van de Wereld, Vluchtelingenwerk Vlaanderen, de Liga voor de Rechten van de Mens, de OCMW’s enz.

Stel je voor: staatssecretaris Mahdi laat zijn beleid inspireren door mensen die ter zake bevoegd zijn en niet door kortzichtige lieden die bang zijn dat er voor een humaan, rechtvaardig migratiebeleid “geen draagvlak” is.

Wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat het ontbreken van zo’n draagvlak vooral te wijten is aan de politici zelf. Welaan dan, dames en heren: creëer dat draagvlak, bestrijd de afkeer voor “vreemden” met argumenten en met feiten. En vergeet nooit ofte nimmer dat al die berooiden, die staan aan te schuiven bij de Dienst Vreemdelingenzaken, mensen zijn. Net zoals u of ik.